Kathimerini.gr
Της Μαργαρίτας Πουρνάρα
Το 2001 μετά την τραγωδία της 11ης Σεπτεμβρίου, η εταιρεία του Μανώλη Βεληβασάκη, ενός Κρητικού πολιτικού μηχανικού που διαπρέπει στην Αμερική, ανέλαβε την αποκατάσταση του χώρου στο Σημείο Μηδέν. Μέσα στα συντρίμμια που άφησε πίσω της η τρομερή τρομοκρατική επίθεση είχε θαφτεί και ο ιερός ναός του Αγίου Νικολάου. «Οταν φτάσαμε με τους εκσκαφείς και τα μηχανήματα εκεί όπου βρισκόταν κάποτε η εκκλησία μας, ως υπεύθυνος των συνεργείων καθαρισμού τους έδωσα εντολή να σταματήσουν μήπως και κατέστρεφαν τυχόν λείψανά της». Οι εργάτες συνέχισαν με τον ίδιο σεβασμό και προσοχή σαν να έκαναν αρχαιολογική έρευνα. Εντέλει βρέθηκαν ελάχιστα πράγματα από τον Αγιο Νικόλαο, όπως ένα μάτσο άθικτα κεριά.
Αριστερά, ο Αρχιεπίσκοπος Ελπιδοφόρος με τον παρασημοφορημένο από τον Μπάιντεν, πατέρα Αλεξ Καρλούτσο. Δεξιά, ο Ντένις Μιλ.
Εκτοτε πέρασαν 21 χρόνια, τον Αρχιεπίσκοπο Αμερικής Δημήτριο διαδέχθηκε ο Ελπιδοφόρος και ο Σαντιάγο Καλατράβα ανέλαβε να σχεδιάσει τον κόμβο μετεπιβίβασης του υπόγειου σιδηροδρόμου, το μνημείο αλλά και τη νέα εκκλησία του Αγίου Νικολάου. Είναι ένα ιερό μέρος για τους ορθοδόξους της Αμερικής, καθώς ήταν η πρώτη εκκλησία που προσκυνούσαν αφού πρώτα είχαν περάσει από το περίφημο Ελις Αϊλαντ. Χρειάστηκε υπομονή, εντατική προσπάθεια, αναθεωρήσεις του προϋπολογισμού και εντατικές εκστρατείες συγκέντρωσης χρημάτων ώστε να τελειώσει αυτό το κτίριο. Μάλιστα, η δέσμευση προς τους πολίτες της Νέας Υόρκης ήταν πως ο ναός θα ήταν ανοιχτός προς όλα τα θρησκευτικά δόγματα, ένας τόπος λατρείας που μάχεται τη μισαλλοδοξία εκεί όπου γράφτηκε μία από τις πιο μαύρες σελίδες της ιστορίας των ΗΠΑ και του κόσμου.
Ο Αγιος Νικόλαος στη σκιά των Δίδυμων Πύργων.
Στις 4 Ιουλίου, την ημέρα της Ανεξαρτησίας που οι Αμερικανοί θεωρούν την εθνική τους εορτή, έγιναν και τα εγκαίνια του ναού σε κλίμα έντονης συγκίνησης και με την παρουσία σύσσωμης της ομογένειας. Την ίδια μέρα εορτάστηκε και η συμπλήρωση 100 ετών από την ίδρυση της Ιεράς Αρχιεπισκοπής των ΗΠΑ αλλά ξεκίνησε και η 46η Κληρικολαϊκή Συνέλευση, η οποία είναι και η πρώτη επί των ημερών του Αρχιεπισκόπου Ελπιδοφόρου. Είχαν προηγηθεί τα Θυρανοίξια του ναού του Αγίου τον Νοέμβριο του 2021, με τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίο να δίνει το «παρών» στη Νέα Υόρκη, λέγοντας τότε πως είχε αρχίσει η αντίστροφη μέτρηση ώς την τελική του αποπεράτωση.
O ιερός ναός του Αγίου Νικολάου με τη νέα του εντυπωσιακή μορφή διά χειρός Σαντιάγο Καλατράβα.
«Το Σημείο Μηδέν είναι πλέον ένα ιερό έδαφος, ένας χώρος μνήμης, ένας χώρος περισυλλογής, συγχώρεσης και αγάπης», δήλωσε στην τελετή των εγκαινίων ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής. Ο πρόεδρος του Συλλόγου Φίλων Αγίου Νικολάου, Ντένις Μιλ, στην ομιλία του υπογράμμισε τις δυσκολίες που έπρεπε να ξεπεραστούν για να ολοκληρωθεί το έργο και τη σπουδαία υποστήριξη του τέως κυβερνήτη Τζορτζ Πατάκι αλλά και του Αντριου Κουόμο. Ο αντιπρόεδρος του Συλλόγου Μιχάλης Ψαρός τόνισε: «Τώρα η Νέα Υόρκη έχει ένα Εθνικό Προσκύνημα, ένα μνημείο το οποίο είναι πραγματικά άξιο της μεγαλύτερης πόλης στον κόσμο».
Στην ακολουθία συμμετείχαν και δύο πρώην αρχιεπίσκοποι Αμερικής: ο κ. Δημήτριος, επί των ημερών του οποίου συντελέστηκε η τρομοκρατική επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου, αλλά ξεκίνησε και η ανέγερση του ναού, όπως επίσης και ο κ. Σπυρίδων. Στην τελετή παρευρέθησαν η πρέσβειρα της Ελλάδας στην Ουάσιγκτον, Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου, ο γενικός πρόξενος της Ελλάδας στη Νέα Υόρκη, δρ Κωνσταντίνος Κούτρας, ο γενικός πρόξενος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Μιχάλης Φυρίλλας, η πρέσβειρα της Ελλάδας στον ΟΗΕ, Μαρία Θεοφίλη, ο περιφερειάρχης Αττικής, Γεώργιος Πατούλης, ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, Απόστολος Τζιτζικώστας κ.ά.
Ο αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ελπιδοφόρος στα εγκαίνια του ναού. Φωτ. D. PANAGOS
