Γράφει η Βαρβάρα Σαββίδη
Είναι το «Cowboy Carter» ένας αμιγώς κάντρι δίσκος; Το ερώτημα δίχασε τους μουσικόφιλους από τις 29 Μαρτίου, οπότε κυκλοφόρησε το 8ο άλμπουμ της 42χρονης σούπερ σταρ από το Τέξας, το δεύτερο μέρος μιας τριλογίας που ξεκίνησε με το «Renaissance» του 2022. Η ίδια η δημιουργός του έγραψε πως «δεν είναι κάντρι δίσκος, αλλά ένας δίσκος Μπιγιονσέ». Σαν να μας λέει, μη στέκεστε τόσο στους αυστηρούς διαχωρισμούς των μουσικών ειδών, εγώ είμαι μια ξεχωριστή κατηγορία από μόνη μου.
Η ίδια η Τεξανή σούπερ σταρ της μουσικής σχολίασε πως «δεν είναι κάντρι δίσκος, αλλά ένας δίσκος Μπιγιονσέ».
Παρ’ όλα αυτά, με το «Cowboy Carter» η Μπιγιονσέ έγραψε ιστορία, καθώς έγινε η πρώτη μαύρη γυναίκα καλλιτέχνις που έφτασε στην κορυφή της λίστας κάντρι δίσκων του Billboard, ενώ είχε προηγηθεί μία ακόμη πρωτιά, όταν βρέθηκε στην κορυφή της λίστας κάντρι τραγουδιών με το «Texas Hold ‘Em», προάγγελο του δίσκου. Στην πραγματικότητα, είναι η μόνη μαύρη γυναίκα που θα μπορούσε να πετύχει κάτι τέτοιο σήμερα, μιας και αποτελεί ένα από τα πιο ισχυρά ονόματα στην παγκόσμια μουσική βιομηχανία, ενώ η κάντρι εξακολουθεί να θεωρείται κυρίως μουσική των λευκών.
Η Λίντα Μαρτέλ
Η πρώτη εμπορικά επιτυχημένη μαύρη γυναίκα μουσικός της κάντρι θεωρείται η Λίντα Μαρτέλ, της οποίας η διασκευή στο «Color Him Father» έφτασε ψηλά στη λίστα του Billboard το 1970, από τον δίσκο «Color me Country». Επρόκειτο ταυτόχρονα για το ντεμπούτο, αλλά και ακροτελεύτιο άλμπουμ της, λόγω της κυριαρχίας των λευκών μουσικών, παραγωγών και θαυμαστών της κάντρι και των ρατσιστικών σχολίων που δεχόταν η Μαρτέλ σε κάθε ζωντανή εμφάνισή της. Σήμερα, σχεδόν πενήντα χρόνια μετά, η Μπιγιονσέ συμπεριλαμβάνει την 83χρονη Μαρτέλ σε δύο κομμάτια του δίσκου και τη συστήνει σε ένα νέο κοινό. Στην εισαγωγή του κομματιού με τίτλο «Spaghetti», μάλιστα, ακούγεται η Λίντα Μαρτέλ να αναφέρει πόσο περιοριστικές είναι οι κατηγοριοποιήσεις σε μουσικά είδη, ενισχύοντας το αφήγημα της δημιουργού του δίσκου.
Ρατσιστικά σχόλια από τους πιουρίστες του είδους δέχτηκε και η Μπιγιονσέ το 2016 στα Μουσικά Βραβεία Κάντρι, όταν τραγούδησε επί σκηνής μαζί με την μπάντα Ντίξι Τσικς το «Daddy lessons», το πρώτο κάντρι κομμάτι που κυκλοφόρησε ποτέ, από το άλμπουμ «Lemonade». Σε αντίθεση όμως με τη Μαρτέλ, το γεγονός αυτό ώθησε την Τεξανή σταρ να κλείσει τα στόματα των λευκών επικριτών της με τη δημιουργία ενός εξ ολοκλήρου κάντρι άλμπουμ. Στα 27 κομμάτια που περιλαμβάνει το «Cowboy Carter», συναντάμε συμμετοχές από θρυλικά ονόματα του είδους, όπως η Ντόλι Πάρτον που έδωσε την ευχή της για την –αμφιλεγόμενη– διασκευή του διάσημου «Jolene» και ο 91 ετών θρύλος της κάντρι Γουίλι Νέλσον.
Η αντιρατσιστική πρόθεση του άλμπουμ γίνεται ξεκάθαρη με το δεύτερο μόλις τραγούδι, όπου η Μπιγιονσέ διασκευάζει το «Blackbird» των Μπιτλς, με τη συμμετοχή των νέων Αφροαμερικανίδων μουσικών της κάντρι Ρέινα Ρόμπερτς, Τάνερ Αντέλ, Τιέρα Κένεντι και Μπρίτνεϊ Σπένσερ. Οπως έχει δηλώσει ο Πολ Μακάρτνεϊ, ο ίδιος έγραψε το κομμάτι το 1968 εμπνευσμένος από το περιστατικό των εννέα Αφροαμερικανών κοριτσιών στο Λιτλ Ροκ, που δεν έγιναν δεκτά στο σχολείο λόγω της ρατσιστικής πρακτικής του διαχωρισμού που επικρατούσε στις ΗΠΑ.
«Αποκάλυψη»
Πώς όμως γίνεται ένας δίσκος που περιλαμβάνει στοιχεία hip hop, R’n’B, ακόμη και ένα απόσπασμα από ιταλική άρια, να θεωρείται κάντρι; Για την Αφροαμερικανίδα μουσικό και συγγραφέα Αλις Ράσελ, της οποίας το βιβλίο «My black country» κυκλοφόρησε στις 9 Απριλίου, το «Cowboy Carter» είναι η μεγαλύτερη αποκάλυψη για την κάντρι μουσική, από την κυκλοφορία του θρυλικού δίσκου του Ρέι Τσαρλς «Modern Sounds in Country and Western Music» το 1962. Η Μπιγιονσέ «αποδομεί και ανακατασκευάζει την κάντρι με τη δική της αισθητική, αναλογιζόμενη τους μαύρους και λευκούς ιδιοφυείς μουσικούς που προηγήθηκαν, δημιουργώντας έτσι νέες ευκαιρίες για τις μουσικές ιδιοφυΐες που θα ακολουθήσουν», υποστηρίζει, μιλώντας σε podcast του αμερικανικού Vox.
Κάντρι σημαίνει επιρροές
Πρόκειται για έναν δίσκο με άψογη παραγωγή, όπως θα περίμενε κανείς από την Μπιγιονσέ, με πολιτική θέση, που παραμένει πιστός στην ανάγκη της δημιουργού του να ενδυναμώνει τη μαύρη κοινότητα. Εναν δίσκο που θυμίζει, όπως αναφέρει η Αφροαμερικανίδα μουσικός της κάντρι Ρις Πάλμερ, μιλώντας σε podcast της Washington Post, ότι «η κάντρι είναι αποτέλεσμα αυτού του πειράματος που ονομάζουμε Ηνωμένες Πολιτείες. Δεν θα υπήρχε χωρίς τους σκλάβους, τους ισπανόφωνους, τους ιθαγενείς Αμερικανούς, τους Ευρωπαίους. Ολοι έπρεπε να ενωθούν για να το δημιουργήσουν».