Του Απόστολου Κουρουπάκη
Δεν θυμάμαι να έπαιξα με πολλά διαφορετικά παιχνίδια στα παιδικάτα μου, ένα είδος... ακόμα θυμάμαι την αγωνία μου, αν θα περάσουμε στο απέναντι πεζοδρόμιο, περπατώντας με τον παππού μου, ώστε να βρω το θάρρος να του ζητήσω να μου αγοράσει την άμαξα, σπάνια μού χάλαγε χατίρι... αλλά ποτέ δεν βόλευε να διασχίσουμε τον δρόμο. Ακόμα θυμάμαι να με ξυπνάνε οι γονείς μου σχεδόν χαράματα –πράγμα που ποτέ δεν μου άρεσε– για να μου πουν ότι μου έφεραν ένα καράβι και πιο παλιά ένα εκχιονιστικό, χιόνι δεν είχα δει, αλλά είχα εκχιονιστικό! Άμαξες, καράβια, σαλούν, άλογα, και ό,τι άλλο ήθελες, και όλα playmobil! Δεκάδες διαφορετικές φιγούρες που με ταξίδευαν σε άλλες χώρες, σε άλλες εποχές... σε άλλα μέρη! Μόνο οι διαστημάνθρωποι δεν μου άρεσαν...
Και όλα αυτά μου ήλθαν στο μυαλό μπαίνοντας στην αίθουσα των 300 τ.μ. του Πολιτιστικού Ιδρύματος της Τράπεζας Κύπρου, όπου έχει στηθεί η έκθεση «Το ’21 Αλλιώς: Η Ελληνική Επανάσταση με φιγούρες και διοράματα PLAYMOBIL»... μία ασύλληπτα όμορφη έκθεση που αναπαριστά τον κόσμο της επανάστασης του 1821, τσολιάδες, χωρικοί, Έλληνες και Οθωμανοί, Φράγκοι, ιστορικά πρόσωπα και τοποθεσίες, χάνια και χωριά και όλα αυτά χάρη στο μεράκι τεσσάρων συλλεκτών, των Γιώργου Αγγελίδη, Ντένη Βαγγόπουλου, Άγγελου Γιακουμάτου και Βασιλικής Φατή, καθώς και του Στέλιου Μυλωνά και στην ιδέα του Εθνικού Ιστορικού Μουσείο της Ελλάδος. Οι συλλέκτες συμμετείχαν στην έκθεση εντελώς αφιλοκερδώς και φυσικά και το ίδιο το Μουσείο ήθελε όλες οι εκθέσεις να είναι με δωρεάν είσοδο.
Η ιστορικός Τέχνης Νατάσα Καστρίτη, εκ των επιμελητών της έκθεσης, μού είπε πως η δουλειά γι’ αυτή την έκθεση άρχισε πριν από δυόμισι χρόνια, με αφορμή τον εορτασμό των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση. Η κα Καστρίτη αναφέρει πως σκοπός τους ήταν να βρουν τρόπους να φέρουν στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο της Ελλάδας νεότερες ηλικίες, που πιθανότατα δεν θα πήγαιναν ποτέ. Ένας στόχος που όπως λέει η κα Καστρίτη επετεύχθη, αφού το μουσείο γέμισε από νέα παιδιά, αλλά και από άτομα των 40 ή 50 που είχαν παίξει ως παιδιά με τα Playmobil. «Είχαμε επισκέπτες από 2 έως 92 ετών» λέει χαρακτηριστικά η κα Καστρίτη.
Γιατί, όμως με playmobil, ρώτησα την κα Καστρίτη, «διότι σου δίνουν τη δυνατότητα να φτιάξεις πολλά πράγματα ως διοράματα, τρισδιάστατων δηλαδή μακετών». Στην έκθεση εμφανίζονται 1300 φιγούρες και πάνω από 25 μικρά και μεγάλα εντυπωσιακά διοράματα (τρισδιάστατες απεικονίσεις σκηνών) και 86 κάδρα ιστορικών προσώπων του 1821, κατασκευασμένα από φιγούρες και εξαρτήματα PLAYMOBIL, απεικονίζοντας σκηνές από την καθημερινή ζωή στην Ελλάδα στις αρχές του 19ου αιώνα, καθώς επίσης και σημαντικά γεγονότα από την Επανάσταση του 1821. Όλα τα διοράματα έχουν QR codes που παραπέμπουν στους αντίστοιχους πίνακες και άλλες πληροφορίες σχετικά με το γεγονός που αναπαριστούν.
Οι τρεις συλλέκτες Γιώργος Αγγελίδης, Άγγελος Γιακουμάτος και Βασιλική Φατή μού εξήγησαν ότι γι’ αυτούς ήταν μία πολύ δημιουργική πρόκληση, που στο τέλος έγινε ένα παιχνίδι και ταυτόχρονα εξελίχθηκε σε μια περιπέτεια... πώς θα συγκεντρωθούν εκατοντάδες διαφορετικά κομμάτια, ώστε να φτιαχτεί η μακέτα με την άλωση της Τριπολιτσάς, πού θα βρουν περικεφαλαία όπως αυτή του Κολοκοτρώνη και πώς θα φτιαχτεί η εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνα στο Ναύπλιο, έξω από την οποία δολοφονήθηκε ο Ιωάννης Καποδίστριας... Και φυσικά, όπως παραδέχονται οι συλλέκτες για τη δημιουργία κάποιων διοραμάτων χρειάστηκε να συνεργαστούν... να παίξουν ουσιαστικά, αλλά με σοβαρότητα. «Ο κάθε συλλέκτης σκέφτηκε πώς μπορούσε να απεικονίσει το κάθε διόραμα, τα οποία πολλές φορές έχουν εμπνευστεί από πίνακες που έδειχναν σκηνές από την Ελληνική Επανάσταση, με βάση τη φαντασία του κάθε συλλέκτη μάζεψε διάφορες φιγούρες και έφτιαξε τον αγωνιστή, τον χωρικό, τον Έλληνα, τον Τούρκο ή ό,τι άλλο ήθελε να αποδώσει» μου λέει ο Άγγελος Γιακουμάτος.
Οι συλλέκτες μου λένε πως για να βρεθούν τα σωστά ή τα πιο κοντινά στην ιδέα τους κομμάτια χρειάστηκε να τα αναζητήσουν από την ίδια την εταιρία, αλλά και να «χαλάσουν» τη συλλογή τους, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις έγιναν και 3D εκτυπώσεις.
Για την έκθεση στην Κύπρο δημιουργήθηκε ειδικά και το διόραμα με τον απαγχονισμό του αρχιεπισκόπου Κυπριανού, και για τα γοτθικά παράθυρα στη μακέτα χρησιμοποιήθηκε η τεχνολογία της 3D εκτύπωσης. Η ίδια τεχνολογία, χρησιμοποιήθηκε και για την περικεφαλαία του Κολοκοτρώνη.
Για να ολοκληρωθούν τα διοράματα, οι μακέτες, χρειάστηκαν από μερικές ώρες μέχρι και μήνες, μου λέει ο κ. Αγγελίδης. Για τη δημιουργία των διοραμάτων οι συλλέκτες χρησιμοποίησαν χαρακτικά, πίνακες και άλλα καλλιτεχνικά έργα που εκτίθενται στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο της Ελλάδας και από άλλα έργα.
Η συλλέκτρια κα Φατή μού επισημαίνει να κοιτάξω πιο προσεκτικά τη μακέτα με το χάνι, «δες και μέσα από τα παράθυρα...» και όντως οι λεπτομέρειες με μικροσκοπικά κομμάτια δεν έχουν παραλειφθεί, ποτήρια, πιάτα, παντόφλες, ίσα που διακρίνονται και όμως υπάρχουν. Στη λεπτομέρεια επιμένουν και οι άλλοι δύο συλλέκτες, Γιώργος Αγγελίδης και Άγγελος Γιακουμάτος. Για να ολοκληρωθούν τα διοράματα, οι μακέτες, χρειάστηκαν από μερικές ώρες μέχρι και μήνες, μου λέει ο κ. Γιακουμάτος. Για τη δημιουργία των διοραμάτων οι συλλέκτες χρησιμοποίησαν χαρακτικά, πίνακες και άλλα καλλιτεχνικά έργα που εκτίθενται στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο της Ελλάδας και από άλλα έργα.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον εκτός από τα διοράματα έχουν και οι μεμονωμένες φιγούρες των ιστορικών προσώπων, τις οποίες σχεδίασε και κατασκεύασε ο κ. Στέλιος Μυλωνάς, χρησιμοποιώντας υλικό από τη δική του συλλογή.
Για την κατασκευή των διοραμάτων εργάστηκαν οι συλλέκτες Γιώργος Αγγελίδης, Ντένης Βαγγόπουλος, Άγγελος Γιακουμάτος και Βασιλική Φατή. Τις φιγούρες και τα λοιπά αξεσουάρ και στοιχεία PLAYMOBIL που χρησιμοποιήθηκαν στα διοράματα είτε παρείχε η εταιρεία είτε διέθεσαν οι συλλέκτες. Τις μεμονωμένες φιγούρες των ιστορικών προσώπων σχεδίασε και κατασκεύασε ο κ. Στέλιος Μυλωνάς, χρησιμοποιώντας υλικό από την δική του συλλογή.
Πάντως, φεύγοντας από την έκθεση σκέφτηκα πώς θα γινόταν να μη με έπαιρναν χαμπάρι και να έχω 300 τ.μ. διαθέσιμα για να παίξω, αλλά και για να ζήσω στιγμές του 1821.
Πληροφορίες
Η έκθεση, που θα είναι ανοικτή για το κοινό μέχρι τις 4 Σεπτεμβρίου και παρουσιάζεται σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο 300 τ.μ., στο Πολιτιστικό Ίδρυμα Τράπεζας Κύπρου. H έκθεση παράλληλα πλαισιώνεται από σειρά εκδηλώσεων, όπως διαλέξεις, ξεναγήσεις και εκπαιδευτικά προγράμματα σε συνεργασία με Ιδρύματα και Φορείς από την Κύπρο και το εξωτερικό. Οι εκδηλώσεις θα πραγματοποιηθούν την άνοιξη και το καλοκαίρι 2022.
Μέρες και ώρες: Δευτέρα-Κυριακή 10:00 -19:00. Είσοδος Ελεύθερη.
Πολιτιστικό Ίδρυμα Τράπεζας Κύπρου, Φανερωμένης 86-90, Λευκωσία
Επικοινωνία: 22 128157
