Ενότητα μέσω της ποικιλομορφίας

Στόχος του Κούριον 2030 είναι να δημιουργήσουν ένα νέο πολιτιστικό σημείο αναφοράς, βασισμένοι στην πολιτιστική δημοκρατία, τον διάλογο, τον καλλιτεχνικό πειραματισμό και την ενότητα μέσω της ποικιλομορφίας λέει στην «Κ» ο Μιχάλης Καρακατσάνης, Project Leader του οργανισμού «Κούριον 2030». Ερωτώμενος αν μπαίνει ισότιμα στο παιχνίδι, έχοντας να ανταγωνιστεί τις τρεις μεγάλες πόλεις ο κ. Καρακατσάνης λέει πως η υποψηφιότητα για τον τίτλο της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης θα φέρει όλες τις πόλεις στο διεθνές προσκήνιο «επομένως, ακόμη κι αν δεν κερδίσουμε τον τίτλο, η προβολή αυτή θα ενισχύσει την εικόνα του Δήμου σε τοπικό και διεθνές επίπεδο». Τέλος, στόχος του οργανισμού Κούριον 2030 λέει ο κ. Καρακατσάνης είναι να συνεχίσει να λειτουργεί ως συνδετικός κρίκος μεταξύ των κατοίκων και άλλων άμεσα εμπλεκόμενων, και όλων των δημοτικών και εθνικών αρχών.

–Έχει μπει και ο Δήμος Κουρίου στην κούρσα για τον τίτλο της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης 2030, τι ήταν αυτό που σας παρακίνησε να ασχοληθείτε;

–Πρώτα από όλα η δέσμευση και η κοινή αντίληψη των κοινοτήτων, που απαρτίζουν τον νέο Δήμο, ότι ο πολιτισμός μπορεί να αποτελέσει καταλύτη για τον μετασχηματισμό και την ανάπτυξη ολόκληρης της περιοχής. Αυτό είναι που μας καθοδηγεί και στον σχεδιασμό του πλάνου πολιτιστικής ανάπτυξης για τον νέο Δήμο. Από τις πρώτες μου σκέψεις μόλις ξεκινήσαμε αυτό το εγχείρημα είναι το πώς θα μπορούσε η περιοχή του Κουρίου να ιδωθεί ως ο καθρέφτης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Θεωρώ ότι η περιοχή συγκεντρώνει όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά στοιχεία του όλου εγχειρήματος ενοποίησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κυρίως σε ό,τι αφορά θέματα κινητικότητας, συμπεριλαμβανομένων και των ζητημάτων άνισων ευκαιριών ανάπτυξης και συνεκτικότητας. Μέσω αυτής της διαδικασίας, επιδιώκουμε να αντιμετωπίσουμε τις εδαφικές ασυμμετρίες και να προωθήσουμε την πολιτιστική κινητικότητα σε ολόκληρη την περιοχή, ενθαρρύνοντας καλλιτέχνες, κοινωνικές ομάδες και άλλους φορείς να σκεφτούν πώς οι διάφορες πολιτιστικές πρακτικές μπορούν να ανθίσουν σε κάθε γωνιά του Δήμου, από τις πλατείες των κοινοτήτων μέχρι τα μονοπάτια που τις ενώνουν. Στόχος μας είναι να το πετύχουμε δημιουργώντας ένα νέο πολιτιστικό σημείο αναφοράς, βασισμένοι στην πολιτιστική δημοκρατία, τον διάλογο, τον καλλιτεχνικό πειραματισμό και την ενότητα μέσω της ποικιλομορφίας.

–Νιώθετε ότι μπαίνετε ισότιμα στο παιχνίδι, έχοντας να ανταγωνιστείτε τις τρεις μεγάλες πόλεις;

–Ο πολιτισμός είναι η κίνηση μέσω της οποίας κατοικούμε σε ένα δεδομένο γεωγραφικό έδαφος και καλλιεργούμε τις αισθήσεις μας, ώστε να το αναγνωρίζουμε ως τόπο. Ως εκ τούτου, κάθε τόπος είναι συνυφασμένος με τις ιδιαίτερες πολλαπλές κληρονομιές του, ιστορικές και αναδυόμενες, κατασκευασμένες και φυσικές, αναπαραγόμενες και μοναδικές. Προσωπικά, ποτέ δεν αντιλήφθηκα τον πολιτισμό ως πεδίο ανταγωνισμού. Απεναντίας, πιστεύω ότι κάθε Δήμος μπορεί να βγει κερδισμένος από αυτή τη διαδικασία, αφού έχει να αποκομίσει πολλά οφέλη, ανεξάρτητα από το αν τελικά θα κερδίσει ή όχι τον τίτλο. Συν τοις άλλοις, η υποψηφιότητα για τον τίτλο της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης θα φέρει όλες τις πόλεις στο διεθνές προσκήνιο επομένως, ακόμη κι αν δεν κερδίσουμε τον τίτλο, η προβολή αυτή θα ενισχύσει την εικόνα του Δήμου σε τοπικό και διεθνές επίπεδο.

–Ποιες είναι οι προτεραιότητες του Κούριον 2030 και σε ποιους στρατηγικούς πυλώνες στηρίζεστε για την υποψηφιότητα του Δήμου Κουρίου;

–Πρώτα και κύρια θέλουμε να τονώσουμε την αυτοπεποίθηση των κατοίκων, ενισχύοντας τις πολιτιστικές ταυτότητες της περιοχής, ενώνοντας και προσκαλώντας όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς να φανταστούν τον ρόλο που θα μπορούσαν να έχουν σε ένα έργο τέτοιας ποιότητας. Θέλουμε να προσεγγίσουμε και να αναπτύξουμε νέα ακροατήρια μέσω νέων τρόπων συμμετοχής που να ενδυναμώνουν, να δίνουν φωνή, να περιλαμβάνουν, να παράγουν γνώση και να καθιστούν τον πολιτισμό προσιτό σε όλους, και κυρίως στον κόσμο που μέχρι σήμερα δεν είχε έντονο ενδιαφέρον για ενεργή συμμετοχή σε πολιτιστικές δράσεις.

Προτεραιότητά μας επίσης είναι η βελτίωση της περιφερειακής συνεργασίας καθώς και η ενίσχυση της διεθνούς ελκυστικότητας της περιοχής, πάντα με γνώμονα την εμβάθυνση των συμβιωτικών δεσμών μεταξύ της φύσης και ανθρώπου, μέσω πολιτιστικών και καλλιτεχνικών πρακτικών ευθυγραμμισμένων με τους στόχους της βιώσιμης ανάπτυξης. Σε σχέση τώρα με την καλλιτεχνική προσέγγιση, στόχος μας είναι η ανάπτυξη ενός προγράμματος που θα παρέχει ένα σαφές καλλιτεχνικό θέμα και πλαίσιο, αλλά ταυτόχρονα θα παραμένει ανεξάρτητο, ελαστικό, μεταμορφώσιμο και ανοιχτό σε δημιουργικές προτάσεις. Αυτό διέπει τον χαρακτήρα και της πρώτης μας πρόσκλησης υποβολής προτάσεων που δημοσιεύθηκε πρόσφατα, αλλά και των επόμενων που θα ακολουθήσουν σύντομα.

«Πρώτα και κύρια θέλουμε να τονώσουμε την αυτοπεποίθηση των κατοίκων, ενισχύοντας τις πολιτιστικές ταυτότητες της περιοχής, ενώνοντας και προσκαλώντας όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς να φανταστούν τον ρόλο που θα μπορούσαν να έχουν σε ένα έργο τέτοιας ποιότητας» λέει ο Μιχάλης Καρακατσάνης, Project Leader του οργανισμού «Κούριον 2030».

Ευκαιρίες για καινοτομία

–Έχετε αρχίσει την πολιτιστική χαρτογράφηση της περιοχής σας. Υπάρχουν οι υποδομές στις κοινότητες και τον Ύψωνα αλλά και οι κατάλληλες χρηματοδοτήσεις για να στηρίξουν ένα τέτοιο μεγαλεπήβολο εγχείρημα;

–Υπάρχουν αρκετά ανοιχτά ζητήματα, τόσο σε θέματα υποδομών όσο και σε σχέση με την σχετικά ελλιπή επαγγελματική κατάρτιση και διεθνή δικτύωση των διαφόρων πολιτιστικών φορέων και άλλων κοινωνικών εταίρων στην όλη προσπάθεια. Όπως έχουμε ανακοινώσει από τις πρώτες μέρες, η στρατηγική πολιτιστικής ανάπτυξης του Δήμου Κουρίου περιλαμβάνει μια εκτεταμένη χαρτογράφηση της πολιτιστικής και αρχιτεκτονικής κληρονομιάς της περιοχής, των διαφόρων γιορτών και εκδηλώσεων που διοργανώνουν οι κοινότητες, καθώς και των ανθρώπινων και φυσικών πόρων. Πιστεύουμε ότι υπάρχει ένα ανεκμετάλλευτο δυναμικό στη σχέση φυσικού περιβάλλοντος και πολιτισμού, είτε σε ό,τι αφορά τη διαμόρφωση αξιών μεταξύ ανθρώπου και φύσης, με τα διάφορα προϊόντα που προκύπτουν από αυτή τη σχέση, είτε ως εργαλείο για την ερμηνεία του τόπου και της ιστορίας του. Επιπρόσθετα, αυτή η προσπάθεια ενισχύει τις ευκαιρίες για καινοτομία και βελτίωση του φάσματος των ποικίλων τουριστικών υπηρεσιών, αντιμετωπίζοντας μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις του Δήμου, η οποία σχετίζεται με την ανάγκη βελτίωσης των δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού, της ενίσχυσης των πόρων και της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών. Σε αυτό το πλαίσιο, αναζητούμε ενεργά χρηματοδοτήσεις τόσο από ευρωπαϊκά όσο και από εθνικά προγράμματα, προκειμένου να στηρίξουμε τις διάφορες πολιτιστικές πρωτοβουλίες που συζητάμε και να διασφαλίσουμε την επιτυχία του όλου εγχειρήματος. Την ίδια στιγμή βρίσκονται σε εξέλιξη σημαντικά αναπτυξιακά έργα, όπως για παράδειγμα η ανέγερση του Μουσείου Μάριου Τόκα και ο ευρύτερος αστικός συγκοινωνιακός σχεδιασμός της περιοχής, τα οποία θεωρούμε ότι θα βοηθήσουν άμεσα την όλη προσπάθεια, φιλοξενώντας πολλές από τις μελλοντικές μας δράσεις.

–Σίγουρα θα έχετε αρχίσει ή θα αρχίσετε συνεργασίες με οργανισμούς και φορείς. Ποιες είναι αυτές και πώς αναμένετε να βοηθήσουν στο εγχείρημα;

–Έχουμε ήδη ξεκινήσει συνεργασίες με τοπικούς οργανισμούς, κοινοτικές πρωτοβουλίες, σχολεία, πανεπιστήμια, καθώς και διεθνείς πολιτιστικούς φορείς, ενώ αναμένονται και άλλες συνεργασίες - και πιο συγκεκριμένα με κάποιες από τις υποψήφιες πόλεις του Βελγίου το οποίο θα φιλοξενήσει τον θεσμό την ίδια χρονιά με την Κύπρο. Σημαντικοί εταίροι στην όλη προσπάθεια είναι το Πανεπιστήμιο Λεμεσού και συγκεκριμένα το CIIM-Bioeconomia Center, με το οποίο σχεδιάσαμε και υλοποιούμε αυτή την περίοδο μια σειρά εκπαιδευτικών εργαστηρίων στον τομέα της βιώσιμης ανάπτυξης. Επίσης, με το Open Lab Athens, μια μη-κερδοσκοπική, διεπιστημονική ερευνητική κολεκτίβα και εργαστήριο τεχνολογικής ανάπτυξης με έδρα την Αθήνα, με τους οποίους δουλεύουμε μαζί σε θέματα συμμετοχικού σχεδιασμού και ανάπτυξης εργαλείων για τη βελτίωση των υπηρεσιών και των προϊόντων σε σχέση με την ανάδειξη και προώθηση της πολιτιστικής και περιβαλλοντικής κληρονομιάς της περιοχής. Πιστεύουμε ότι αυτές οι συνεργασίες θα μας επιτρέψουν να ανταλλάξουμε εμπειρίες και τεχνογνωσία, προωθώντας την πολιτιστική κινητικότητα, και να δημιουργήσουμε ένα δίκτυο υποστήριξης για τις διάφορες δράσεις μας.

–Πόσο σημαντικό ρόλο μπορεί να διαδραματίσει ο πολιτισμός στην ευρύτερη περιοχή, ιδίως μετά την ίδρυση του Δήμου Κουρίου;

–Για κάθε κοινωνία ο πολιτισμός είναι θεμελιώδης, όχι περιθωριακός. Η δημιουργική δραστηριότητα που ενσωματώνεται στον πολιτισμό είναι μια μορφή κοινωνικής δράσης και παραγωγής με στόχο την ευημερία όλων των πολιτών. Μέσω της ενίσχυσης της πολιτιστικής συμμετοχής, μπορεί να ενισχυθεί η τοπική ταυτότητα της περιοχής, να προωθηθεί ο βιώσιμος τουρισμός και να δημιουργηθούν ευκαιρίες για τους νέους δημότες της περιοχής. Θεωρώ ότι η ίδρυση του νέου Δήμου Κουρίου αποτελεί μια μοναδική ευκαιρία για να αναδείξουμε τη σημασία της πολιτιστικής κληρονομιάς και της δημιουργικότητας, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη μιας βιώσιμης και δυναμικής κοινότητας.

–Ποιοι είναι οι στόχοι του Κούριον 2030 για μετά από το 2030, αλλά και οι προσωπικοί σας;

–Στόχος του οργανισμού Κούριον 2030 είναι να συνεχίσει να λειτουργεί ως συνδετικός κρίκος μεταξύ των κατοίκων και άλλων άμεσα εμπλεκόμενων, και όλων των δημοτικών και εθνικών αρχών, ενισχύοντας τις τοπικές πολιτιστικές πρωτοβουλίες και διασφαλίζοντας την αειφορία του έργου που θα παραχθεί μέσω αυτής της διαδικασίας. Τώρα προσωπικά, οι στόχοι μου παραμένουν πάντα οι ίδιοι, να μπορώ να είμαι όσο πιο χρήσιμος γίνεται σε κοινωνικό επίπεδο με οποιοδήποτε ρόλο και να συνεχίσω να συμμετέχω δημιουργικά στην πολιτιστική ζωή του τόπου.