Γνώρισα τη Σταύρη Πάπα για πρώτη φορά φέτος τον Φεβρουάριο στα γυρίσματα της ταινίας «A night of riots», και από τότε μου είχε μιλήσει για την πλατφόρμα παραγωγής της, την Once in a blue Moon και ποιο είναι το όραμά της. Μετά από λίγο καιρό προέκυψε η συμμετοχή στην 5η Παγκόσμια Έκθεση Σκηνογραφίας (World Stage Design- WSD) στον Καναδά και στάθηκε ως αφορμή για να κάνουμε μια συζήτηση γύρω από το πρότζεκτ της που παρουσιάζει στην έκθεση με τίτλο «Kenophobia», αλλά και για τη βιομηχανία του κινηματογράφου και θέατρου στην Κύπρο. Η Σταύρη μού λέει πως το Kenophobia είναι ο φόβος για το κενό: «Για μένα, η μεγαλύτερη φοβία είναι αυτή του ψυχικού και συναισθηματικού κενού. Το να είμαι περιτριγυρισμένη από άτομα αλλά να εξακολουθώ να νιώθω μόνη, κενή. Πιστεύω πολύς κόσμος μπορεί να συσχετιστεί με αυτό».
–Μίλησέ μου το πρότζεκτ σου που θα παρουσιαστεί στην World Stage Design στον Καναδά.
–To Kenophobia ήταν μια βιωματική παράσταση, σύγχρονου χορού η οποία πραγματοποιήθηκε το 2018, στο παλιό αρχοντικό σπίτι της γιαγιάς μου στη Λάρνακα. Είναι δουλειά της ομάδας Fibre Performing Arts σε συνεργασία με τη δική μου πλατφόρμα παραγωγής, η οποία ονομάζεται Once In a Blue Moon. Θα περιέγραφα το Kenophobia ως ένα μοναδικό ταξίδι σωματικής, κινησιολογικής και ψυχικής έκφρασης. Ένα ταξίδι όπου το κοινό ακολουθούσε τους χαρακτήρες-χορευτές, μέσα στο σπίτι, οι οποίοι βυθίζονταν σε ένα κόσμο όχι και τόσο φυσιολογικό, ο οποίος κάποιες φορές ήταν υπερβολικά γεμάτος και άλλες υπερβολικά άδειος. Αφορμή το κενό: η έννοια του κενού, η παρουσία αλλά και η απουσία του, η ανάγκη αλλά και ο φόβος μας γι’ αυτό.
Στην ουσία άφησα τον χώρο να μιλήσει, να μας υποδείξει από μόνος του τα δικά του κενά και πληγές
–Τι είναι Kenophobia; Και τι σημαίνει για εσένα;
-Kenophobia είναι ο φόβος για το κενό και ο όρος εμπνέεται από τη λατινική φράση-όρο Horror Vacui, η οποία χαρακτηρίζει την καλλιτεχνική τάση της πλήρωσης μιας ολόκληρης επιφάνειας, ενός χώρου ή ενός έργου τέχνης με λεπτομέρεια. Για εμένα, η μεγαλύτερη φοβία είναι αυτή του ψυχικού και συναισθηματικού κενού. Το να είμαι περιτριγυρισμένη από άτομα αλλά να εξακολουθώ να νιώθω μόνη, κενή. Πιστεύω πολύς κόσμος μπορεί να συσχετιστεί με αυτό.
–Πώς έγινε η διαδικασία για τη δημιουργία αυτού του πρότζεκτ. Μίλησέ μου για τον χώρο που πραγματοποιήθηκε το Kenophobia.
–Το Kenophobia ήταν θέμα χρόνου και σωστής στιγμής. Είχα εκφράσει στην Έλενα Φλουρή, την οποία τότε γνώριζα πολύ λίγο αλλά ήξερα την σχέση της με τον χορό, την ανάγκη μου για δημιουργία μιας πρωτοποριακής χορευτικής παράστασης στο σπίτι της γιαγιάς μου. Ήμουν διατεθειμένη να προσφέρω τον χώρο, να αναλάβω το σκηνογραφικό κομμάτι και την παραγωγή αρκεί να βρίσκαμε το κατάλληλο θέμα. Το ίδιο διάστημα η πρώτη Μπιενάλε Λάρνακας είχε βγάλει ανακοίνωση πως έψαχναν παράλληλες εκδηλώσεις. Η Έλενα όχι μόνο ήδη επεξεργαζόταν την ιδέα του Kenophobia αλλά είχε και την κατάλληλη ομάδα και συνεργάτες. Σαν ντόμινο, το ένα έφερε το άλλο κι έτσι ξεκινήσαμε. Όσο για το σπίτι, ίσως δεν θα μπορέσω ποτέ να περιγράψω με λόγια αυτή την ενέργεια και αύρα που το αγκαλιάζει. Η παράσταση Kenophobia δεν θα μπορούσε να γινόταν σε άλλο χώρο και δεν θα μπορέσει να αναπαραχθεί ποτέ κάπου αλλού! Το σπίτι είχε τον δικό του ρόλο στην παράσταση και αυτή είναι κι η μαγεία του να δημιουργείς παραστάσεις σε μη συμβατικούς χώρους. Ήταν απίστευτη η επιρροή που είχε ο χώρος όσον αφορά συγκεκριμένες αποφάσεις μας, όπως το σκηνικό, την πορεία και την αλληλεπίδραση των χορευτών.
-Από πού ήρθε η έμπνευση σας για την δημιουργία αυτή της δουλείας;
-Όσον αφορά την θεματική και την χορογραφική προσέγγιση η Έλενα Φλουρή και η Σταύρη Καλοπετρίδου άντλησαν έμπνευση από δικές τους προσωπικές καταστάσεις και ερωτήματα. Όσο για το σκηνογραφικό κομμάτι ήταν ένα πάντρεμα μεταξύ των κινησιολογικών αναγκών που προέκυπταν μέσα από τις πρόβες και του τί είχε ο χώρος ήδη να μας προσφέρει. Στην ουσία άφησα τον χώρο να μιλήσει, να μας υποδείξει από μόνος του τα δικά του κενά και πληγές. Συγκεκριμένες προσθήκες και επιλογές υλικών όπως το πλαστικό ή τα σχοινιά αγκάλιαζαν την ήδη υπάρχουσα αισθητική του χώρου και τόνιζαν ακόμη περισσότερο αυτή την εσωτερική πάλη και ανάγκη διαφυγής.
Ζούμε μέσα σε κουτάκια
–Πώς βλέπεις τα θεατρικά και κινηματογραφικά δρώμενα στην Κύπρο;
–Δύσκολα… Υπάρχουν εξαιρετικοί καλλιτέχνες στον χώρο και υπάρχουν εξαιρετικές δουλειές. Η αναγνώριση όμως, η οικονομική υποστήριξη και το τελικό όφελος δεν είναι αυτό που τους αναλογεί και ούτε τους εμψυχώνει. Θεωρώ ότι γίνονται πάρα πολλά πράγματα, γιατί οι καλλιτέχνες διψάνε αλλά κάπου εκεί χάνεται η μπάλα. Οι «μεγάλοι» κερδίζουν μάλλον, οι «μικροί» όμως; Το κοινό της Κύπρου, η παιδεία και οι υπηρεσίες του κράτους δεν μπορούν να υποστηρίξουν σωστά τους ανερχόμενους και ανεξάρτητους καλλιτέχνες. Δυστυχώς, ζούμε μέσα σε κουτάκια και δεν λέμε να ξεφύγουμε. Γιατί ένα performance για παράδειγμα να μην μπορεί να έχει τα ίδια προνόμια με μια θεατρική παράσταση; Γιατί να μην υπάρχει η επιλογή χορηγίας για καινοτόμες εκδηλώσεις που να συνδυάζουν περισσότερες από μία μορφές τέχνης; Με κάθε δημιουργία, όσο όμορφη εμπειρία κι αν είναι, δεν σου κρύβω πως υπάρχει πάντα μια δόση απογοήτευσης και μονίμως το ίδιο σχόλιο: «Αχ κι αν ήσουν εξωτερικό...».
-Δίνονται ευκαιρίες σε άτομα στην κινηματογραφική και θεατρική βιομηχανία;
–Η οποιαδήποτε ευκαιρία θεωρώ ότι δεν έρχεται εύκολα. Πρέπει να την κυνηγήσεις. Σίγουρα το ότι είμαστε μικρή χώρα βοηθάει στο να προσεγγίσεις άτομα και να σε μάθουν στον χώρο πολύ πιο γρήγορα. Μου έχουν δοθεί ευκαιρίες και είμαι ευγνώμων. Είναι όμως και αυτές οι ευκαιρίες «ψίχουλα» που δεν οδηγούν κάπου και σε παίρνουν ακόμη πιο πίσω.
-Πιστεύτε ότι συνεχίζει να είναι ανδροκρατούμενος ο χώρος του κινηματογράφου αλλά και των τεχνών γενικά;
-Θα μιλησω για το τεχνικό κομμάτι, για τα άτομα που βρίσκονται πίσω από τις κάμερες και τις παραστάσεις. Σε κάποιες συγκεκριμένες θέσεις ναι, όπως για παράδειγμα διευθυντής φωτογραφίας, φωτιστής, ήχος. Ως σημείο αναφοράς πάντα στην Κύπρο δεν υπάρχουν πολλές γυναίκες που θα το κυνηγήσουν επαγγελματικά λόγο του ότι δεν υπάρχει η σωστή παιδεία και ώθηση. Αν και στο δικό μου κομμάτι, της σκηνογραφίας και ενδυματολογίας, υπάρχουν αρκετές γυναίκες, μόνη μου ανακάλυψα αυτό το επάγγελμα. Ποτέ κανείς δεν με παρότρυνε σε αυτό. Νιώθω τυχερή που έχω φτάσει στο σημείο που βρίσκομαι σήμερα.
Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την προβολή θα βρείτε στην ιστοσελίδα www.onceinabluemoon.eu ή στο προφίλ της δημιουργού @itsonceinabluemoon στο facebook και instagram.