Το κρίσιμο 48ωρο του Κυπριακού

Ιδιαίτερα κρίσιμος θεωρείται για τις προσπάθειες άρσης του αδιεξόδου των συνομιλιών στο Κυπριακό ο συσσωρευμένος, διπλωματικά, χρόνος μέχρι την Παρασκευή. Η προσωπική απεσταλμένη του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, Μαρία Άνχελα Ολγκίν, ενημέρωσε το Συμβούλιο Ασφάλειας για τα ευρήματα της έκθεσης της -με βάση τα όσα είδε και συζήτησε μετά τον Φεβρουάριο σε Κύπρο κι εξωτερικό, δίνοντας ουσιαστικά την πρωτοβουλία στον Αντόνιο Γκουτέρες να ορίσει το πως θα κινηθούν, στη συνέχεια, οι προσπάθειές της.

Καλά ενημερωμένες πηγές αναφέρουν στην «Κ» πως η Κολομβιανή διπλωμάτης θα συντηρήσει, ουσιαστικά, ανοικτή την διαδικασία στο Κυπριακό -με τον ίδιο τον ΓΓ του ΟΗΕ να αναλαμβάνει πρωτοβουλίες κατά την διάρκεια του περιθωρίου (ή λίγο πριν) της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών, τον Σεπτέμβριο στη Νέα Υόρκη. Την ίδια στιγμή από έμπειρους παρατηρητές του Κυπριακού σε Αθήνα και Λευκωσία αξιολογούνται ως αυξημένης σημασίας και οι επαφές του Έλληνα πρωθυπουργού Μητσοτάκη -χθες αργά το βράδυ και την Παρασκευή- στην Ουάσιγκτον τόσο για σκοπούς αποστολής μηνυμάτων προς την Άγκυρα όσο και σε σχέση με τον συντονισμό Αθήνας-Ηνωμένων Εθνών αφού την Παρασκευή το Κυπριακό θα συζητηθεί κατά το τετ-α-τετ του κ. Μητσοτάκη με τον Αντόνιο Γκουτέρες στο περιθώριο της Συνόδου του ΝΑΤΟ. Αξίζει να σημειωθεί πως ο Τούρκος Πρόεδρος Ερντογάν θα δει στο περιθώριο της Συνόδου του ΝΑΤΟ και τον νέο πρωθυπουργό του Ηνωμένου Βασιλείου, Κιρ Στάρμερ ενώ μέχρι την στιγμή που γράφονταν αυτές οι γραμμές υπήρχε και η πληροφορία για συνάντηση Ερντογάν-Μπάιντεν καθώς και η συμμετοχή στο δείπνο, Μητσοτάκη κι Ερντογάν, που θα παραθέσει ο Αμερικανός Πρόεδρος Μπάιντεν.

Οι άξονες

Τρεις βασικοί άξονες εξελίξεων αναμένονται στο Κυπριακό στη βάση της κατάθεσης της έκθεσης της κ. Ολγκίν:

• H εκτός απροόπτου παραμονή της Κολομβιανής προσωπικής απεσταλμένης του ΓΓ στη θέση της έως τα τέλη του χρόνου, εξέλιξη που δείχνει πως και τα ίδια τα ΗΕ δεν θέλουν να κηρύξουν κάποιο αδιέξοδο στις προσπάθειες για επάνοδο στις συνομιλίες του Κυπριακού παρά την αποτυχία, τους τελευταίους μήνες, μιας κοινής συνάντησης των δύο ηγετών με την προσωπική απεσταλμένη κατά την διάρκεια της παραμονής της στη Κύπρο

• Στο ποια μηνύματα θα αποσταλούν προς την Τουρκία μέσω ΗΕ και Ελλάδας δεδομένης και της παρουσίας του Έλληνα πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, και του Τούρκου Προέδρου, Ταγίπ Ερντογάν στη Κύπρο το μεθεπόμενο Σάββατο 20 Ιουλίου. Επί τούτου δεν αποκλείεται η κ. Ολγκίν να συναντήσει εκ νέου τις επόμενες ημέρες τον Τούρκο ΥΠΕΞ, Χακάν Φιντάν -που πλέον έχει αναλάβει τον «φάκελο» Κυπριακό και που είναι παρών στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ

• Η ενημέρωση (άτυπη) εκ μέρους της κ. Ολγκίν στα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφάλειας του ΟΗΕ που σε συνδυασμό με την έκθεσή της (όπως και με τις εκθέσεις του Γενικού Γραμματέα) δημιουργεί μια γενική «ευελιξία» χωρίς ωστόσο ξεκάθαρη αναφορά στο πλαίσιο λύσης της ΔΔΟ. Αυτή η προσέγγιση, κάπως αμφίσημη, της κ. Ολγκίν ερμηνεύεται από πηγές με γνώσεις των εξελίξεων ως καθησυχαστική μεν για την τουρκοκυπριακή πλευρά αλλά και ως εργαλείο για πραγμάτωση μιας τριμερούς συνάντησης χωρίς ωστόσο ο κ. Τατάρ να θέσει οποιοδήποτε άλλο ζήτημα ως προς την πραγματοποίηση της εν λόγω συνάντησης πέραν της ιδιότητας του ως ηγέτη της τουρκοκυπριακής κοινότητας

Τα λένε για το Κυπριακό

Η παρουσία του Κυριάκου Μητσοτάκη στην Ουάσιγκτον αποκτά την δική της σημασία δεδομένου πως αύριο ο Έλληνας πρωθυπουργός θα συναντηθεί με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, με το Κυπριακό να τοποθετείται ψηλά στην ατζέντα τους. Η εν λόγω συνάντηση ερμηνεύεται μάλιστα στην «Κ» από διπλωματική πηγή κι ως ένδειξη πως τα ΗΕ θα ήθελαν να προχωρήσουν -αν αυτό καταστεί στο μέλλον εφικτό- και με μια τύπου «πενταμερή» διάσκεψη για το Κυπριακό με την παρουσία Ελλάδος και Τουρκίας.

Η όποια πρόοδος στις ελληνοτουρκικές σχέσεις σε συνδυασμό με την ηρεμία που επικρατεί στο Αιγαίο ερμηνεύεται, επίσης, ως υποβοηθητική για το Κυπριακό και τις προσπάθειες για άρση του αδιεξόδου των συνομιλιών. Αυτό που φαίνεται να προκύπτει πάντως και από το σύντομο τετ-α-τετ Μητσοτάκη-Ερντογάν χθες το απόγευμα (ώρα Ουάσιγκτον) αναμένεται να διαφανεί ως προς το αποτέλεσμα και κατά την ταυτόχρονη παρουσία τους στη Κύπρο στις 20 Ιουλίου. Με την ένδειξη εδώ για το πως θα κινηθεί η Άγκυρα να ξεκαθαρίζει και από την σημειολογία των τοποθετήσεων του ίδιου του Τούρκου Προέδρου κατά την διάρκεια της παρουσίας του στη κατεχόμενη βόρεια Κύπρο το μεθεπόμενο Σάββατο -και δη ως προς την ρητορική (σ.σ. αν θα αναφερθεί ξεκάθαρα υπέρ μιας λύσης δύο κρατών και θα επαναλάβει τα περί κυριαρχικής ισότητας ή αν θα τηρήσει μια πιο παρελκυστική στάση προς την κατεύθυνση επανέναρξης των συνομιλιών).