Του Γιώργου Κακούρη
Η εκλογή της Ρομπέρτα Μέτσολα στη θέση της Προέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για το δεύτερο μισό της πενταετίας 2019 - 2024 θεωρείτο εδώ και καιρό σχεδόν βέβαιη - σήμερα οι προβλέψεις επιβεβαιώθηκαν με την εκλογή της από τον πρώτο γύρο και 458 ψήφους υπέρ, εξασφαλίζοντας τη στήριξη της συντριπτικής πλειοψηφίας.
Τα μόνα ερωτηματικά αφορούσαν αν (και με ποια ανταλλάγματα) θα προέκυπτε στήριξη στην υποψήφια του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος από τους Σοσιαλδημοκράτες και από τη Renew (την ομάδα των Φιλελευθέρων), ερωτήματα που απαντήθηκαν το απόγευμα της Δευτέρας μετά τη συμφωνία των τριών μεγαλύτερων πολιτικών ομάδων για τη δημιουργία μιας «σταθερής πλειοψηφίας» για την περίοδο που μεσολαβεί μέχρι τις εκλογές του 2024.
Η κ. Μέτσολα γίνεται έτσι η τρίτη μόλις γυναίκα που αναλαμβάνει τη θέση στην ιστορία επτά δεκαετιών του θεσμού μετά την Σιμόν Βέιλ και την Νικόλ Φοντέιν, εν μέσω επικρίσεων για τη συντηρητική στάση της (σε σχέση με την πλειοψηφία του Κοινοβουλίου) στο θέμα των αμβλώσεων αλλά με όλους να αναγνωρίζουν την εμπειρία και τις ικανότητές της στην προώθηση συμφωνιών σε δύσκολα ζητήματα.
Οι σημερινές εκλογές για την Προεδρία του Κοινοβουλίου ήταν ιστορικές και από μια ακόμα διάσταση, καθώς νωρίς το πρωί ο Πολωνός υποψήφιος των Συντηρητικών Κοσμά Ζλοτόφσκι απέσυρε την υποψηφιότητά του. Έτσι, καθώς ούτως ή άλλως είχε μηδαμινές πιθανότητες εκλογής, η διαδικασία έγινε και τυπικά η πρώτη στην οποία υποψήφιες για τη θέση ήταν μόνο γυναίκες.
Οι ανθυποψήφιες της, Άλις Μπα Κούνκε (Πράσινοι, Σουηδία) και Σίρα Ρέγκο (Αριστερά, Ισπανία) έλαβαν 101 και 57 αντίστοιχα.
Βάσει των όσων έχουν δημοσιοποιηθεί για την συμφωνία των τριών μεγαλύτερων πολιτικών ομάδων, ΕΛΚ, Σοσιαλδημοκράτες και Renew έχουν θέσει ως προτεραιότητα ζητήματα κράτους δικαίου και κλιματικής αλλαγής, προώθησης του νέου συνολικού πακέτου για τη μετανάστευση και το άσυλο, υιοθέτηση των ψηφιακών νομοθεσιών που προωθούνται, καθώς και την προώθηση ενός νέου αναπτυξιακού μοντέλου για την ΕΕ το οποίο να περιλαμβάνει την καταπολέμηση των ανισοτήτων.
Οι θέσεις και τα ανταλλάγματα
Η τελική συμφωνία μεταξύ ΕΛΚ, Σοσιαλδημοκρατών και Renew περιλαμβάνει μια σειρά κοινών θέσεων στα καίρια ζητήματα που θα απασχολήσουν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κατά την ερχόμενη περίοδο, όπως καταγράφονται σε έγγραφο το οποίο ήδη κυκλοφόρησε από τα ΜΜΕ στις Βρυξέλλες.
Αυτό όμως το οποίο επίσης εξασφάλισαν οι δύο άλλες πολιτικές ομάδες και «κλείδωσε» τη στήριξη τους στην κ. Μέτσολα ήταν η εξασφάλιση πέντε από τις 14 αντιπροεδρίες για τους Σοσιαλδημοκράτες (από τέσσερις που κατέχουν) και δύο επιπρόσθετων (από μια σε τρεις) για τους Φιλελεύθερους.
Οι Σοσιαλδημοκράτες φέρονται ακόμα σύμφωνα με τα ίδια δημοσιεύματα να έχουν εξασφαλίσει τη θέση της προεδρίας της Διάσκεψης των Προέδρων των πολιτικών ομάδων (παραδοσιακά υπόθεση του ΕΛΚ) η οποία συντονίζει τις εργασίες του σώματος, ωστόσο δεν πέτυχαν τον στόχο που είχαν θέσει για μετακίνηση του Κλάους Βέλε από τη θέση του γ.γ. του Κοινοβουλίου, ο οποίος έχει τη στήριξη του ΕΛΚ.
Στη βάση πάντως των πρωτοβουλιών που υιοθετήθηκαν και των ανταλλαγμάτων που έλαβαν, οι Σοσιαλδημοκράτες μπορούν να πουν πως έχουν ενισχύσει την αντιπροσώπευση τους στη βάση της ενίσχυσης της εκλογικής τους δύναμης σε όλη την Ευρώπη, παράγοντας ο οποίος είχε προκαλέσει σκέψεις τόσο από τον εκλιπόντα Ντάβιντ Σασόλι για επαναδιεκδίκηση όσο και από την ηγέτιδα της ομάδας Ιράτσε Γκαρθία Περέθ για υποψηφιότητα της.
Και οι δύο τελικά άλλαξαν γνώμη τηρώντας την άτυπη συμφωνία του 2019 για εναλλαγή των Σοσιαλδημοκρατών και του ΕΛΚ στην ηγεσία του Κοινοβουλίου κατά τις δύο θητείες της πενταετίας.
Ποια είναι η νέα Πρόεδρος
Η εκλογή της κ. Μετσόλα όμως δεν είναι μόνο συμβολική. Η Μαλτέζα ευρωβουλεύτρια θεωρείται από συναδέλφους της έμπειρη και ικανή με προϋπηρεσία στα ευρωπαϊκά θέματα, έχοντας εργαστεί στην αντιπροσωπεία της Μάλτας στις Βρυξέλλες και στο γραφείο της Ύπατης Εκπροσώπου για εξωτερικές υποθέσεις Κάθριν Άστον, πριν την εκλογή της το 2013 στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η κ. Μέτσολα ήταν επίσης πρώτη αντιπρόεδρος και ως εκ τούτου προεδρεύουσα του σώματος μετά τον πρόωρο θάνατο του Ντάβιντ Σασόλι.
Αυτό ήταν κάτι που τόνισε στην εισαγωγική ομιλία της, υπογραμμίζοντας τη δυνατότητα της να επιτύχει συναινέσεις και σε δύσκολα θέματα όπως το μεταναστευτικό, και επικαλούμενη τη συνεργασία των «εποικοδομητικών δυνάμεων της Ευρώπης», μια φράση την οποία έχει αναδείξει σε σήμα κατατεθέν της, θέλοντας να παρουσιαστεί και ως συνεχίστρια της συναινετικής ηγεσίας για την οποία επαινέθηκε ο εκλιπών Ντάβιντ Σασόλι.
Προερχόμενη από το κεντροδεξιό κόμμα της Μάλτας, το Εθνικιστικό Κόμμα, έχει ως επί το πλείστον προωθήσει και επιδείξει κεντρώες θέσεις, με εξαίρεση το ζήτημα των αμβλώσεων όπου διατηρεί συντηρητικές θέσεις, κάτι για το οποίο έχει επικριθεί αρκετά και από ευρωβουλευτές των ομάδων που τελικά τη στήριξαν.
Δεν ήταν άλλωστε τυχαίες οι αιχμές από τις Μπα Κούνκε και Ρέγκο πως οι ίδιες θα υπερασπίζονταν το δικαίωμα της γυναίκας να αποφασίζει για το σώμα της. Η ίδια η κ. Μέτσολα απέφυγε να τοποθετηθεί, αν και σύμφωνα τουλάχιστον με δημοσιεύματα έχει παρασκηνιακά δώσει διαβεβαιώσεις πως δεν θα επιτρέψει στις προσωπικές της απόψεις να έρθουν σε αντίθεση με την πλειοψηφία του Κοινοβουλίου.
