Του Παύλου Νεοφύτου
Κρίσιμη μπορεί να θεωρηθεί η σύσκεψη πολιτικών αρχηγών στη Βουλή την Πέμπτη, με θέμα συζήτησης τα ολοκληρωμένα τροποποιητικά νομοσχέδια του Πόθεν Έσχες πολιτειακών και άλλων αξιωματούχων της Κυπριακής Δημοκρατίας. Μετά το τέλος την Τετάρτη στην Επιτροπή Θεσμών, της σειράς συζητήσεων επί των νομοσχεδίων, υπάρχουν φωνές οι οποίες ζητούν να μεταφερθεί η ψήφιση στην Ολομέλεια μετά τις διακοπές του καλοκαιριού, όπως άφησε να εννοηθεί ο πρόεδρος της Επιτροπής, Δημήτρης Δημητρίου, εκφράζοντας την ίδια ώρα κάθετα τη διαφωνία του με αυτό το σενάριο. Όπως σημείωσε, στη σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών κλήθηκε να παραστεί και ο ίδιος.
Με την ολοκλήρωση μίας μαραθώνιας συζήτησης τριών χρόνων και 23 συνεδριάσεων για τον εξυγχρονισμό της δήλωσης περιουσιακών στοιχείων, το τυπικό στάδιο των τοποθετήσεων στην Επιτροπή σφραγίστηκε με την πιο πάνω αναφορά, με τον κ. Δημητρίου να εξηγεί ότι, από τη στιγμή που από την 1η Ιουνίου συμπληρώθηκαν τρία χρόνια από την εκλογή των μελών του υφιστάμενου κοινοβουλίου, και συνεπώς, όπως έχουν τα δεδομένα, θα πρέπει να υποβάλουν νέα δήλωση περιουσιακών στοιχείων με βάση την υφιστάμενη -και κατα παραδοχή όλων, προβληματική- νομοθεσία, τότε πριν δημοσιοποιηθούν τα περιουσιακά στοιχεία των βουλευτών, θα πρέπει να ψηφίσουν τα τροποποιητικά νομοσχέδια, γιατί, όπως είπε χαρακτηριστικά, δε θέλει να ξέρει πώς θα τους διασύρουν οι πολίτες έξω από το κτίριο της Βουλής.
Σύμφωνα με τον προγραμματισμό της Επιτροπής, τα νομοσχέδια και οι όποιες τροπολογίες θα οδηγηθούν στην Ολομέλεια στις 4 Ιουλίου. Σε περίπτωση που ζητηθεί αναβολή ψήφισης για μία εβδομάδα, κάτι που ο κ. Δημητρίου εκτιμά ότι ενδεχομένως να γίνει, απομένει μία συνεδρίαση πριν την ολοκλήρωση των εργασιών του νομοθετικού σώματος την 11η Ιουλίου, για τις διακοπές του καλοκαιριού.
Ένα δεύτερο σημείο από τη συνεδρίαση, το οποίο απομένει να ξεκαθαρίσει, καθώς σύμφωνα με αναφορά της γραμματείας της Επιτροπής δεν παραλήφθηκε ακόμη κάτι, είναι η κατάθεση τροπολογιών από βουλευτές, οι οποίοι τυχόν να έχουν διαφωνίες με τα κείμενα των νομοθετημάτων. Ο κ. Δημητρίου ζήτησε να κατατεθούν οι τροπολογίες το αργότερο μέχρι 48 ώρες πριν την Ολομέλεια.
Τρίτον, εκφράστηκε σε πηγαδάκια βουλευτών το ενδεχόμενο ο νόμος να αναπεμφθεί από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Νίκο Χριστοδουλίδη, κάνοντας σύνδεση με τις σοβαρές ενστάσεις που έχουν μέλη της Επιτροπής με τη συμπερίληψη του γενικού εισαγγελέα και του βοηθού γενικού εισαγγελέα στα υπόχρεα πρόσωπα για την υποβολή δήλωσης πόθεν έσχες, παρά τη διαφωνία των ιδίων.
Τέταρτον, οι συγκεκριμένες ενστάσεις έχουν δημιουργήσει τη βεβαιότητα σε μέλη της Επιτροπής για μία μακρά συζήτηση επί του θέματος στην Ολομέλεια. Υπενθυμίζεται ότι προ μηνών με επιστολή ο δεύτερος τη τάξει αξιωματούχος της Νομικής Υπηρεσίας, ο βοηθός γενικός εισαγγελέας, είχε ενημερώσει την επιτροπή Θεσμών ότι δεν επιθυμούν να συμπεριληφθούν στα υπόχρεα πρόσωπα για την δήλωση πόθεν έσχες του νόμου που ετοιμάζει η Βουλή. Μάλιστα, είχαν ενημερώσει ότι επιθυμουν να προχωρήσουν σε διαδικασία αυτορρύθμισης για το πόθεν έσχες, στα πρότυπα του μηχανισμού των μελών της δικαστικής εξουσίας. Παρά τη διαφωνίας τους, η πλειοψηφία των βουλευτών-μελών (έξι τάχθηκαν υπέρ και τέσσερις κατά) ψήφισε υπέρ της συμπερίληψής τους. Συγκεκριμένα, υπέρ τοποθετήθηκαν ο πρόεδρος της Επιτροπής και βουλευτής του ΔΗΣΥ, Δημήτρης Δημητρίου, τρεις βουλευτές του ΑΚΕΛ, Ειρήνη Χαραλαμπίδου, Ανδρέας Πασιουρτίδης και Νίκος Κέττηρος, ο βουλευτής του ΔΗΚΟ Παύλος Μυλωνάς, και η ανεξάρτητη βουλευτής Αλεξάνδρα Ατταλίδου. Κατά ψήφισαν οι βουλευτές του ΔΗΣΥ Γιώργος Κάρουλλας και Νίκος Γεωργίου, του ΔΗΚΟ, Ζαχαρίας Κουλίας, και ο ανεξάρτητος βουλευτής Ανδρέας Θεμιστοκλέους.
Την Τετάρτη ολοκληρώθηκε στην Επιτροπή Θεσμών της Βουλής μία μαραθώνια συζήτηση τριών χρόνων και 23 συνεδριάσεων για τον εξυγχρονισμό της δήλωσης περιουσιακών στοιχείων των πολιτειακών και άλλων αξιωματούχων της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Η «ησυχία»
Την απουσία μελών της Επιτροπής στη συνεδρίαση τόνισε από την πλευρά της η βουλευτής του ΑΚΕΛ, Ειρήνη Χαραλαμπίδου, για να σημειώσει ότι «με τόση ησυχία στην Επιτροπή Θεσμών σήμερα, άρχισα να έχω ένα σύνδρομο στέρησης». Κάνοντας σύγκριση με την προηγούμενη συνεδρίαση της Επιτροπής, όπου στη συζήτηση για τον Ανεξάρτητο Φορέα Κοινωνικής Στήριξης, το ταμείο του οποίου διαχειρίζεται η σύζυγος του Προέδρου της Δημοκρατίας, οι συνάδερφοί της ήταν παρόντες, η κα Χαραλαμπίδου είπε «φαίνεται ότι η παρουσία της κας Καρσερά τούς ενέπνευσε να παραστούν όλοι». Επίσης η βουλευτής του ΑΚΕΛ συνέδεσε τις προσπάθειες για μετάθεση της ψηφοφορίας στην Ολομέλεια για το φθινόπωρο, με την απόφαση της Επιτροπής Θεσμών να συμπεριληφθούν ο γενικός εισαγγελέας και ο βοηθός γενικός εισαγγελέας στα υπόχρεα πρόσωπα για την υποβολή δήλωσης πόθεν έσχες. «Τα κείμενα τα έχουν όλα τα κόμματα, όλοι οι συνάδελφοι, εδώ και πάρα πολύ καιρό. Το να προκύπτουν ξαφνικά νομικά ζητήματα, μπορεί να σκεφτεί κάποιος ότι είναι και προφάσεις εν αμαρτίαις», ανάφερε επίσης η κα Χαραλαπμπίδου.
Αποτίμηση των αλλαγών
Σε δηλώσεις του ο κ. Δημητρίου έκανε αποτίμηση του έργου της Επιτροπής, ώστε να συζητηθούν και να ετοιμαστούν τα δύο κείμενα των νομοθετημάτων που θα κατατεθούν στην Ολομέλεια. Αναφερόμενος σε αλλαγές, οι οποίες, κατά την άποψή του, θέτουν τη νομοθεσία του πόθεν έσχες στην ουσία της, δηλαδή, όπως είπε χαρακτηρριστικά, «να ελέγχεσαι από πού τα βρήκες αυτά που δηλώνεις και αυτά που έχεις», τόνισε τα εξής σημεία:
Πρώτον, τα πολιτικά εκτεθειμένα πρόσωπα και οι αξιωματούχοι, που μέχρι σήμερα δημοσιοποιείτο το πόθεν έσχες τους, δε θα καταθέτουν πόθεν έσχες, αλλά «κεφαλαιουχική θέση» (capital statement).
Δεύτερον, δε θα ελέγχονται από την τριμελή επιτροπή της Βουλής, αλλά οι δηλώσεις τους θα αποστέλλονται στον έφορο Φορολογίας, για να γίνεται ουσιαστικός έλεγχος.
Τρίτον, πέραν των περιουσιακών στοιχείων θα δημοσιοποιείται και η καθαρή περιουσιακή θέση όλης της οικογένειας του υπόχρεου προσώπου.
Τέλος, ο κ. Δημητρίου χαρακτήρισε ως μεγάλη αλλαγή στην όλη διαδικασία τη συμπερίληψη του γενικού εισαγγελέα και του βοηθού γενικού εισαγγελέα στα υπόχρεα πρόσωπα για την υποβολή δήλωσης πόθεν έσχες.