Του Γιάννη Ιωάννου
Σε αχαρτογράφητα νερά κινείται η προσπάθεια για άρση του αδιεξόδου στις συνομιλίες του Κυπριακού, με μπαράζ επαφών τόσο της προσωπικής απεσταλμένης του γ.γ. του ΟΗΕ, Μαρία Άνχελα Ολγκίν -που είδε τους δύο ηγέτες σε Βρυξέλλες και Λονδίνο- όσο και των ίδιων των Ηνωμένων Εθνών με φόντο την ανανέωση της θητείας τής ειρηνευτικής δύναμης στη Κύπρο (ΟΥΝΦΙΚΥΠ), αλλά και της ανανέωσης των όρων εντολής της κας Ολγκίν. Αυτό που καθίσταται σαφές τόσο από πληροφορίες της «Κ» όσο και από τη μεγάλη εικόνα της ανάλυσης είναι πως ο Σεπτέμβριος -και το περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ- καθίσταται κομβικός τόσο για ένα σενάριο κήρυξης αδιεξόδου όσο και για ένα, κάπως πιο αισιόδοξο, συνέχισης της διαδικασίας -ακόμη και για χάριν αυτής.
Πυρά Στιούαρτ-προέδρου
Ο Κόλιν Στιούαρτ είδε χθες τον Τουρκοκύπριο ηγέτη. Ωστόσο οι ενδιαφέρουσες ειδήσεις προέκυψαν μετά το πέρας της συνάντησής του με τον πρόεδρο Χριστοδουλίδη. Ο ειδικός απεσταλμένος του γ.γ. του ΟΗΕ αναφέρθηκε εκτενώς στο αποτύπωμα στρατιωτικοποίησης της νεκρής ζώνης ενώ πήρε -κάπως άκομψα- και θέση για την περίπτωση της ύπαρξης προσφύγων σε περιοχή εντός της νεκρής. Το αποτέλεσμα των δηλώσεών του δημιούργησε δυσφορία στη Λευκωσία, με τον πρόεδρο Χριστοδουλίδη να του απαντά, επί της ουσίας. Διαχρονικά οι εκθέσεις των Η.Ε. προσπαθούν να κρατήσουν μια ισορροπία, δήλωσε ο πρόεδρος Χριστοδουλίδης, απαντώντας ουσιαστικά στον Καναδό διπλωμάτη, για να προσθέσει όμως ότι όλοι γνωρίζουν, «και οι ξένες διπλωματικές αποστολές που είναι εδώ και γενικότερα η διεθνής κοινότητα, ποιος στρατιωτικοποιεί και ποιος παραβιάζει συνεχώς τη νεκρή ζώνη». «Για το θέμα της μετανάστευσης είμαστε σε επαφή με την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο. Η Κυπριακή Δημοκρατία έχει δώσει πολλές φορές δείγματα γραφής για το πώς προσεγγίζει το συγκεκριμένο θέμα, καθαρά ανθρωπιστικά. Την ίδια στιγμή δεν μπορούμε να επιτρέψουμε τη δημιουργία μιας νέας οδού», ανέφερε.
Εκθέσεις και θητεία Ολγκίν
Εντός Ιουλίου αναμένεται η έκθεση της προσωπικής απεσταλμένης του γ.γ., Μαρία Άνχελα Ολγκίν, στη βάση των όσων είδε η ίδια στην Κύπρο κατά την παραμονή της. Στη βάση αυτής της έκθεσης αναμένεται στις 12 Ιουλίου και η έκθεση του γ.γ. -που αφορά και την ανανέωση της θητείας τής ΟΥΝΦΙΚΥΠ. Οι διαπιστώσεις του κ. Γκουτέρες σε μεγάλο βαθμό θα κρίνουν και τη συνέχεια στο Κυπριακό ενόψει πρωτοβουλιών του ίδιου τον Σεπτέμβριο (για μια τριμερή ή πενταμερή διάσκεψη). Όπως είναι σε θέση να γνωρίζει η «Κ», η ανανέωση της θητείας της κας Ολγκίν -που τεκμαίρεται από τον ίδιο τον γ.γ.- δεν θα έχει πρόβλημα, πράγμα που σημαίνει πως θα παραμείνει προσωπική του απεσταλμένη για το Κυπριακό έως το τέλος του 2024.
Ρελάνς Ρώσων
Ενδιαφέρον σε έμπειρους παρατηρητές του Κυπριακού κάνουν και οι δηλώσεις της Μόσχας -διά του μόνιμου αντιπροσώπου της στον ΟΗΕ- για τις τρέχουσες εξελίξεις που δεν πέρασαν απαρατήρητες. «Η προσωπική απεσταλμένη του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ, πρώην υπουργός Εξωτερικών της Κολομβίας κα Ολγκίν, ταξίδευε στο νησί, μιλούσε με τις δύο πλευρές, μόνο για να διαπιστώσει ότι τα μέρη απέχουν πολύ από τη συμβιβαστική λύση που ίσως βρεθεί», ανέφερε ο πρόεδρος του Συμβουλίου Ασφαλείας για τον μήνα Ιούλιο και μόνιμος αντιπρόσωπος της Ρωσίας, πρέσβης Βασίλι Νεμπένζια, κατά τη διάρκεια της ενημέρωσης Τύπου στην έδρα του διεθνούς οργανισμού στη Νέα Υόρκη. Ο Ρώσος πρέσβης απαντώντας σε ερώτηση του Κυπριακού Πρακτορείου Ειδήσεων επεσήμανε ότι «είναι ατυχές, αλλά η τελευταία ευκαιρία που είχαμε ήταν το 2017 στο Κραν Μοντανά, η οποία δυστυχώς χάθηκε και έκτοτε δεν υπήρξε ορατή, απτή πρόοδος στις διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό». Επιπλέον, πρόσθεσε, βλέπουμε τη σκλήρυνση των θέσεων ορισμένων σχεδίων των δύο πλευρών. «Τώρα υπάρχει το ζήτημα της παράτασης της εντολής της κας Ολγκίν, αλλά αυτό είναι απολύτως προνόμιο του γενικού γραμματέα, επειδή είναι η προσωπική του απεσταλμένη. Δεν είναι απεσταλμένη του Συμβουλίου Ασφαλείας, ούτε του ειδικού εκπροσώπου για το Κυπριακό. Θα δούμε. Στην πραγματικότητα, εναπόκειται σε αυτόν (γενικό γραμματέα) να πάρει την απόφαση».
