Του Γιάννη Ιωάννου
Αβέρωφ Νεοφύτου, Ανδρέας Μαυρογιάννης, Νίκος Χριστοδουλίδης, Χρίστος Χρίστου, Αχιλλέας Δημητριάδης, Γιώργος Κολοκασίδης και Κωνσταντίνος Χριστοφίδης διασταύρωσαν τα ξίφη τους σε ένα ακόμη debate –«πλήρους σύνθεσης» όπως διαφάνηκε τόσο από την διάρκεια όσο και από την συμμετοχή- μεταξύ των τηλεοπτικών σταθμών Alpha, Ant1, Sigma κι Omega.
Με τον προεκλογικό να μπαίνει στη τελική του ευθεία, με επιτελεία και κομματικούς μηχανικούς να δουλεύουν σε φουλ ρυθμούς και με αυξημένες εντάσεις όσον αφορά τις καθημερινές αντεγκλήσεις, η τρίτη διακαναλική τηλεμαχία κινήθηκε -και λόγω του φορμάτ (τυπικό τηλεοπτικό, όρθιοι oι δημοσιογράφοι αυτή τη φορά, χρονομέτρηση απάντησης και δευτερολογίας) των πολλών συμμετεχόντων - περισσότερο σε διευκρινιστικό επίπεδο και σε αυτό της παράθεσης θέσεων παρά στον διάλογο/ευθεία αντιπαράθεση (που δεν έλειψε σταυροειδώς τόσο μεταξύ των Νεοφύτου και Μαυρογιάννη όσο και μεταξύ των «μικρών» υποψηφίων) των προηγούμενων debates.
Η πολιτική επικοινωνία
Σε επίπεδο πολιτικής επικοινωνίας οι τρεις κύριοι, δημοσκοπικά, διεκδικητές της προεδρίας κινήθηκαν προσεκτικά και συγκρατημένα -προκειμένου να αποφευχθεί το μεγάλο επικοινωνιακό λάθος- στα πλαίσια των αφηγημάτων που μέχρι στιγμής έχουν παραθέσει στον προεκλογικό τους. Οι εξελίξεις των τελευταίων ημερών (άδειασμα του κ. Χριστοδουλίδη από ΔΗΣΥ και διαγραφή του από μητρώα μετά την συνέντευξή του στην «Κ», ανακοίνωση του οικονομικού επιτελείου από τον κ. Μαυρογιάννη, κοκ) μονοπώλησαν το ενδιαφέρον στη παράθεση του πρώτου γύρου των ερωτήσεων. Η πρώτη ερώτηση της τηλεμαχίας στον κ. Νεοφύτου συνοδεύτηκε κι από κομπλιμέντο του υποψηφίου του ΔΗΣΥ για την ενδυματολογική εμφάνιση (χρωματισμοί μπλε κι άσπρου) των δύο γυναικών του πάνελ (κυρίες Κενεβέζου κι Αργυρού) -που μάλλον προκάλεσε αμηχανία παρά έσπασε τον πάγο του debate.
Αντίστοιχα, οι τέσσερις μη κύριοι, δημοσκοπικά, υποψήφιοι κινήθηκαν περίπου στο ίδιο επίπεδο. Κυρίως αυτό της παράθεσης των θέσεων τους αλλά και δίνοντας απαντήσεις σε θέματα επικαιρότητας: Οι κκ Δημητριάδης και Χριστοφίδης μονοπώλησαν, αρχικά, το ενδιαφέρον των δημοσιογράφων για το φιάσκο της πρωτοβουλίας συνένωσης των τεσσάρων ανεξάρτητων υποψηφίων (σ.σ. με Ηλιάδη και Πρωτοπαππά) δίνοντας ο καθένας την δική του εκδοχή ενώ οι κκ Χρίστου και Κολοκασίδης έγιναν λήπτες ερωτήσεων «συγγενικών» του ιδεολογικού τους στίγματος. Με τον υποψήφιο του ΕΛΑΜ να έχει ως ραχοκοκαλιά του αφηγήματός του την τυπική λαϊκίστικη/αντιμεταναστευτική ρητορική στο μεταναστευτικό και τον κ. Κολοκασίδη να εξηγεί τις απόψεις του εναντίον της ομοσπονδίας.
Το σχήμα της συμμετοχής στο debate 7 υποψηφίων δημιουργούσε «τρεις λίγκες»: Μια μεταξύ τριών και υπολοίπων. Μια μεταξύ των τριών κύριων διεκδικητών αλλά και την αντιπαράθεση Δημητριάδη-Χριστοφίδη και Χρίστου-Κολοκασίδη θεματικά -ανά ζεύγη- πολιτικών με παρεμφερείς θέσεις/προσεγγίσεις. Ενδιαφέρον η τηλεμαχία είχε και… σκηνοθετικά με την κάμερα να δημιουργεί πλάνο με τους κκ Χριστοδουλίδη και Νεοφύτου κάθε φορά που ένας εξ’ αυτών μιλούσε.
Οι στρατηγικές
Οι τρεις κύριοι υποψήφιοι κινήθηκαν στρατηγικά στο να διατηρήσουν την αιχμή τους σε σχέση με τους συνυποψήφιούς τους και να μην ασχοληθούν με τους τέσσερις μικρότερους. Ο κ. Νεοφύτου έπαιξε, όπως σε όλες τις τηλεμαχίες, το χαρτί του κομματικού πατριωτισμού χαρακτηρίζοντας τον κ. Χριστοδουλίδη αποστάτη ενώ ο κ. Μαυρογιάννης προσπάθησε να αποκρούσει τις κατηγορίες εξάρτησης από το ΑΚΕΛ αλλά και να στρέψει τα πυρά του στους δύο υποψήφιους «της κυβέρνησης Αναστασιάδη». Για τον κ. Χριστοδουλίδη η διαχείριση του αδειάσματος από τον ΔΗΣΥ των τελευταίων ημερών για το ότι μιλά με στελέχη του ΔΗΣΥ αποτέλεσε εναρκτήρια στρατηγική του ως προς την διαχείριση κρίσης ενώ κινήθηκε, όπως συνηθίζει, στο περίγραμμα των προγραμματικών του θέσεων του με τη γνωστή εποικοδομητική ασάφεια που τον χαρακτηρίζει. Τα δύο βασικά σημεία έντασης πάντως σε ένα debate που μάλλον ήταν… αργόσυρτο ήταν οι αντιπαραθέσεις Νεοφύτου-Μαυρογιάννη και Νεοφύτου-Χριστοδουλίδη, πράγμα που δείχνει πλέον και που βρισκόμαστε στον προεκλογικό με το όλοι VS όλων να κυριαρχεί.
Ενδιαφέρον είχε η ξεκάθαρη τοποθέτηση του κ. Δημητριάδη -ως του εμφανιζόμενου ισχυρότερου δημοσκοπικά των τεσσάρων μη κύριων υποψηφίων- πως θα στηρίξει υποψήφιο στο δεύτερο γύρο -επικαλούμενος μάλιστα ως βασικό κριτήριο την σύμπνοια στο θέμα του Κυπριακού. Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και ο κ. Χριστοφίδης ο οποίος επικαλέστηκε ωστόσο κι άλλους λόγους, πέραν του Κυπριακού, για την επιλογή στο δεύτερο γύρο. Ο κ. Χριστοδουλίδης ανέφερε στο ίδιο ερώτημα πως θα μιλήσει με τους δύο πολιτικούς αρχηγούς (σ.σ. ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ), πράγμα που προκάλεσε την άμεση αντίδραση του κ. Νεοφύτου που τον κατηγόρησε για έπαρση με γνωστή κυπριακή παροιμία.
Ένταση μεταξύ των δύο υπήρξε και με αφορμή την καταγγελία Κολοκασίδη για την κομματική χορηγία που άναψε την αντιπαράθεση μεταξύ των τριών κύριων υποψηφίων με τον κ. Νεοφύτου να εγκαλεί τον κ. Χριστοδουλίδη. Ο τελευταίος επιτέθηκε αρκετές φορές στους κκ Χριστοδουλίδη και Μαυρογιάννη με ξεκάθαρη στρατηγική συσπείρωσης του σκληρού κομματικού ακροατηρίου του ΔΗΣΥ αλλά και λόγω της δημοσκοπικής ανόδου, τελευταία, του υποψήφιου του ΑΚΕΛ. Ο τελευταίος είχε -σε σχέση με τις πρώτες του τηλεοπτικές εμφανίσεις- μεγαλύτερη νευρικότητα αλλά αξιοποίησε την πάσα της ερώτησης για το Κυπριακό για να παρουσιαστεί ως έμπειρος επί του θέματος ενώ έδειξε ότι μπορεί να κινηθεί σε υψηλότερους τόνους με την αναφορά σε «γελοιότητες» περί δύο κρατών. Η γραμμή άμυνας του κ. Χριστοδουλίδη στις επιθέσεις του κ. Νεοφύτου περί προσαρμοστικότητας κινήθηκε στα περί ανακοίνωσης υπουργών από τον τελευταίο.
Ενώ οι κκ Χριστοφίδης, Χρίστου και Δημητριάδης δεν συνέβαλαν καθοριστικά στο debate πέραν της παράθεσης θέσεων, στον κ. Κολοκασίδη οφείλει να πιστωθεί επικοινωνιακά ο ρόλος του agenda setter μιας και η καταγγελία του για την κομματική χορηγία άναψε τα αίματα της τρίτης διακαναλικής τηλεμαχίας, δίνοντας ρυθμό στη συζήτηση στο σημείο που την είχε περισσότερο ανάγκη. Μια έκλαμψη πάντως στη περίπτωση του κ. Δημητριάδη αφορούσε πάλι το Κυπριακό με τον ανεξάρτητο υποψήφιο να έχει μια έντονη αντιπαράθεση με τον κ. Μαυρογιάννη με αλληλοκατηγορίες επί προσωπικού.
Καταληκτικά
Το debate ήταν, επί της αρχής, κουραστικό με σημεία που έκαναν κοιλιά λόγω του φορμάτ και της συμμετοχής επτά υποψηφίων. Σε ορισμένα σημεία μάλιστα ο συντονισμός αποτύγχανε με αποτέλεσμα να επικρατεί… χάβρα με αλληλοεπικαλύψεις μεταξύ των ομιλητών και κοκορομαχίες. Υπήρξε ωστόσο κι ένταση και αντιπαραθέσεις που κράτησαν ζωντανή, για σκοπούς τηλεθέασης, την συζήτηση χωρίς ωστόσο να προκύψουν «μεγάλες ειδήσεις» (πέραν των ονομάτων των κκ Ζένιου και Πισσαρίδη ως ΥΠΟΙΚ των υποψηφίων Δημητριάδη και Χριστοφίδη αντίστοιχα) ή κάποιος υποψήφιος να υποπέσει σε κάποια σοβαρή γκάφα. Όλοι οι υποψήφιοι κινήθηκαν προσεκτικά και με σκοπό να περιδιαβούν σε γνωστά μονοπάτια, επικοινωνιακά και στρατηγικά, που είδαμε και τις τελευταίες εβδομάδες να σχηματοποιούνται.
Το debate είχε επίσης content ως προς την ικανοποιητική παράθεση θέσεων των υποψηφίων -με τους «μικρότερους» εδώ -πλην ΕΛΑΜ- να είναι πιο επεξηγηματικοί και να τους δίνεται η ευκαιρία να παραστούν σε μια τηλεμαχία με τους τρεις επικρατέστερους -σε ένα συμπεριληπτικό επίπεδο. Στη τελική ευθεία και λίγο πριν τις εκλογές, το debate και η επίδρασή του στην εκλογική συμπεριφορά της πλειοψηφίας του σώματος αποτελεί ζήτημα υπό εξέταση στην εποχή της υποχώρησης της τηλεόρασης ως παραδοσιακού μέσου ενημέρωσης στα δυναμικά ακροατήρια. Χωρίς αυτό να αναιρεί, βέβαια, την σημασία του.
