Του Γιάννη Ιωάννου
Με ιδιαίτερη προσοχή και, κατάλληλη, προετοιμασία παρακολουθεί τις εξελίξεις στην περιοχή η Κυπριακή Δημοκρατία υπό το βάρος ενός χτυπήματος του Ιράν, και της Χεζμπολάχ, στο Ισραήλ που θα μπορούσε να οδηγήσει σε συνθήκες αποσταθεροποίησης του Λιβάνου και μιας ανθεκτικής κλιμάκωσης με σύγκρουση στην περιοχή. Η Λευκωσία κινείται σε τρεις άξονες σχεδιασμών με φόντο: α. την διαχείριση μιας επιχείρησης εκκένωσης του Λιβάνου από πολίτες της ΕΕ και υπηκόους τρίτων χωρών μέσω Κύπρου, διάσταση που όπως και στη πρόσφατη κρίση στο Σουδάν, και παλιότερα στο Λίβανο, εντάσσει την Κύπρο στη πρώτη γραμμή λόγω εγγύτητας στην περιοχή ως διαμετακομιστικό κόμβο β. την αντιμετώπιση μιας προσφυγικής κρίσης -με αυξημένες αφίξεις δια θαλάσσης από τον Λίβανο- ανθρωπίνων ροών αν, τελικά, ο Λίβανος εισέλθει στη δίνη ενός πολέμου Ισραήλ-Χεζμπολάχ και γ. Επιμέρους πτυχές ασφάλειας που συνδέονται με τις εξελίξεις στην περιοχή.
Σε στενό συντονισμό με πολλαπλούς δρώντες (ΕΕ, κυβερνήσεις φιλικών χωρών και εταίρων, την αποστολή της UNIFIL του ΟΗΕ στον Λίβανο, κοκ) η ΚΔ προετοιμάζεται μιας κρίσης ή πολλαπλών κρίσεων -με τα μηνύματα που εκφράζονται από αρμόδιες πηγές να είναι, επί της αρχής, αισιόδοξα.
Επικαιροποιημένα σχέδια
Τόσο το σχέδιο «Εστία» (επικαιροποιήθηκε αμέσως μετά τα γεγονότα της 7ης Οκτωβρίου με την Χαμάς) του ΥΠΕΞ όσο και το σχέδιο «Ναυκράτης» (αρχική ενεργοποίηση το 2014 από την υπηρεσία Ασύλου, επικαιροποιημένο επίσης από το υφυπουργείο Μετανάστευσης) βρίσκονται σε πλήρη ισχύ για το ζήτημα της εκκένωσης μέσω Κύπρου πολιτών της ΕΕ ή τρίτων χωρών από τον Λίβανο ή της αυξημένης ροής προσφύγων -δια θαλάσσης. Η Κύπρος βρίσκεται επίσης σε στενό συντονισμό τόσο με την κυβέρνηση του Καναδά όσο και με αυτή της Γερμανίας -λόγω του μεγάλου αποτυπώματος πολιτών από αυτές τις χώρες που διαμένουν μόνιμα στο Λίβανο. Στο ΚΣΕΔ (Κέντρο Έρευνας και Συντονισμού Λάρνακας) υπάρχουν ήδη κλιμάκια Καναδών και Γερμανών που σε συνδυασμό με την παρουσία αεροναυτικών Μέσων των γερμανικών ενόπλων δυνάμεων στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου θα μπορούσαν να εκκενώσουν, μαζικά, μέσω Κύπρου πολίτες από τον Λίβανο στο ενδεχόμενο μιας κλιμάκωσης της κρίσης. Οι αρχές της ΚΔ έχουν επίσης σχεδιάσει την προσωρινή φιλοξενία αυτών των πολιτών σε περίπτωση που υπάρξουν εξελίξεις στο Λίβανο. Στο προσφυγικό «μέτωπο» η επικαιροποίηση του σχεδίου «Ναυκράτης» προβλέπει την προσωρινή φιλοξενία προσφύγων εφόσον υπάρξουν αυξημένες ροές -σε χρονικό πλαίσιο 24-48 ωρών με την απαραίτητη προσαρμογή αναλόγως αριθμών, την μεγαλύτερη εμπλοκή της Πολιτικής Άμυνας, λύσεις σε περίπτωση υπερπλήρωσης κέντρων όπως το «Πουρνάρα» (είναι πλέον κέντρο υποδοχής και όχι προσωρινής φιλοξενίας) και την επιλογή αίτησης για αρωγή από την Frontex, την EUAA και την Europol. O «Ναυκράτης» αποκτά πλέον και διαβάθμιση αναλόγως της κρισιμότητας μιας κρίσης (τρεις χρωματισμοί) καθώς και ενεργοποίηση μετά το πέρας της κρίσης (post-crisis φάση αποκατάστασης/αρωγής).
Σε ισχύ οδηγίες
Το ΥΠΕΞ έχει επίσης ανανεώσει -λόγω των εξελίξεων στην περιοχή- τις ταξιδιωτικές οδηγίες προς το Λίβανο και το Ιράν καθώς και τις παλαιστινιακές περιοχές εντός του Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένης της ισραηλινής επικράτειας που αποτελεί αντικείμενο στοχοποίησης από τον λεγόμενο «Άξονα της Αντίστασης». Επιπλέον όπως ενημερώνεται η «Κ» από αρμόδιες πηγές προσωπικό του ΥΠΕΞ της ΚΔ δουλεύει σε στενό συντονισμό με το ΚΣΕΔ Λάρνακας και άλλες κρατικές χωρητικότητες της ΚΔ (Πολιτική Άμυνα, ΥΠΕΣ, υφυπουργείο Μετανάστευσης, κοκ) για σκοπούς αποτελεσματικότερης συνεργασίας.
Και η διάσταση ασφάλειας
Η ΚΔ υπό το βάρος μιας κλιμάκωσης στον άξονα Χεζμπολάχ-Ισραήλ-Ιράν λαμβάνει και επαυξημένα μέτρα ασφάλειας τόσο στο επίπεδο της φύλαξης κτιρίων ισραηλινών συμφερόντων όσο και στην διάσταση της επανάληψης ενός ατυχήματος, του 2019, με την εκτροπή στη Κύπρο κάποιου πυραύλου από την περιοχή λόγω ηλεκτρονικού πολέμου. Η Λευκωσία βρίσκεται, τέλος, σε στενό συντονισμό και με την Αθήνα υπό τον φόβο κλιμάκωσης με την φρεγάτα «Κουντουριώτης» (σ.σ. στον Λίβανο λόγω συμμετοχής στη UNIFIL) του πολεμικού ναυτικού να είναι έτοιμη να συνδράμει σε όλο το φάσμα των δυνητικών κρίσεων που καλείται να διαχειριστεί η Λευκωσία.
