Του Παύλου Νεοφύτου
Μπορεί να καταγράφηκε μέχρι στιγμής πρόοδος στη διαχείριση της μετανάστευσης, σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε αυτές τις μέρες η κυβέρνηση, όμως αυτή αφορά κυρίως την κατακόρυφη μείωση αιτητών από αφρικανικές χώρες, όταν την ίδια ώρα το μεγάλο «αγκάθι» συνεχίζει να είναι οι ροές από τη Συρία, με τις αιτήσεις να αυξάνονται προοδευτικά, κατά παραδοχή του Υπουργείου Εσωτερικών. Αυτός είναι και ο λόγος που το συγκεκριμένο ζήτημα τοποθετήθηκε σε πρώτη θέση, ανάμεσα στα έξι επιπρόσθετα μέτρα που αποφασίστηκαν για τη διαχείριση του μεταναστευτικού, σε σύσκεψη στο Προεδρικό την Τετάρτη.
Ειδικότερα και όπως πληροφορείται η «Κ», έχοντας στη φαρέτρα του, πρώτον, το πόρισμα του Οργανισμού Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Άσυλο (EUAA), σύμφωνα με το οποίο δύο περιοχές της Συρίας, αυτές της Δαμασκού και της Ταρσού, αξιολογούνται ως ασφαλείς πλέον -στην παρούσα φάση βρίσκεται σε εξέλιξη μία επαναξιολόγηση, που ενδεχομένως να καταδείξει και άλλες περιοχές-, και δεύτερον, τη σύμπνοια για το ζήτημα των κρατών - μελών της Μεσογείου (χώρες πρώτες γραμμής υποδοχής), το Υπουργείο Εσωτερικών της Κύπρου προτίθεται στις αρχές του 2024 να προβεί σε διαβήματα, με στόχο τη συζήτηση, σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, της ανάγκης επανεξέτασης του καθεστώτος της Συρίας και ειδικότερα των προαναφερθέντων περιοχών. Η αρχή θα γίνει με επιστολή που θα σταλεί σε όλους τους υπουργούς της ΕΕ, που ασχολούνται με το Μεταναστευτικό, με στόχο να ξεκινήσει η συζήτηση στο επόμενο Συμβούλιο Εσωτερικών Υποθέσεων και να φτάσει στο επίπεδο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Σύμφωνα με την ίδια πηγή, εάν επαναξεταστεί το καθεστώς των συγκεκριμένων περιοχών, τότε η Κυπριακή Δημοκρατία θα μπορεί να έχει στη διάθεσή της και το εργαλείο για απελάσεις Σύρων, οι οποίοι αφικνούνται κυρίως διά θαλάσσης και η διαχείρισή τους είναι δύσκολη, δεδομένου ότι η χώρα τους αποτελεί μη ασφαλή περιοχή και δεν μπορούν να επιστρέψουν με οποιονδήποτε μηχανισμό, με ευρωπαϊκές και διεθνείς συμβάσεις να δεσμεύουν την Κύπρο. Την ίδια ώρα το Υπουργείο Εσωτερικών διαπιστώνει με προβληματισμό ότι, ενώ τους παραχωρείται καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, αρκετοί ταξιδεύουν πίσω στη Συρία και ακολούθως έρχονται πίσω στην Κύπρο, με το ερώτημα που πλανάται να είναι πώς γίνεται κάποιος που λαμβάνει το καθεστώς του πρόσφυγα σε άλλη χώρα, με τον ισχυρισμό ότι δεν είναι ασφαλής στη χώρα του, να ταξιδεύει πίσω σε αυτή και μετά να έρχεται ξανά στην Κύπρο.
Εκτός από το μέτρο που σχετίζεται με τις ροές από τη Συρία, η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι για τη διαχείριση του μεταναστευτικού θα κινηθεί και με τις εξής επιπλέον ενέργειες:
- Να προωθηθεί η αυστηροποίηση και ο διπλασιασμός των προβλεπόμενων ποινών που αφορούν αδικήματα που σχετίζονται με διακίνηση παράτυπων μεταναστών.
- Να γίνουν παραστάσεις στην Interpol όπως ενισχυθεί η συνεργασία με τις αρμόδιες Αρχές, και ανταλλαγή πληροφοριών.
- Σύσταση ειδικού κλιμακίου καταπολέμησης κυκλωμάτων διακίνησης παράτυπων μεταναστών στην Αστυνομία Κύπρου.
- Καταβολή επιδομάτων αιτητών ασύλου μέσω προπληρωμένης κάρτας προς διασφάλιση ότι τα επιδόματα πράγματι αξιοποιούνται για κάλυψη αναγκών διαβίωσης.
- Επίσπευση διαδικασιών του Κανονισμού του Δουβλίνου για επανένωση οικογενειών που βρίσκονται σε άλλες χώρες της Ευρώπης.
Δεν έδωσε το ιδεατό σενάριο το Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο
Ένα άλλο εργαλείο, στο οποίο είχε αρχικά εναποθέσει τις ελπίδες της η Κυπριακή Δημοκρατία, για ενίσχυση των προσπάθειών της στη διαχείριση του μεταναστευτικού, είναι το Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο, το οποίο ψήφισε την Τετάρτη το Ευρωκοινοβούλιο. Σε περιόδους μεταναστευτικής κρίσης, θα γίνονται μετεγκαταστάσεις και θα δίνεται βοήθεια από τα άλλα κράτη - μέλη, ενώ μέσω της αναγνώρισης της υποχρεωτικής αλληλεγγύης, προβλέπεται ότι οι χώρες της πρώτης γραμμής υποδοχής, όπως η Κύπρος, στις περιπτώσεις που θα υπάρχουν δυσανάλογοι αριθμοί μεταναστών, θα μπορούν να προχωρούν σε μετεγκαταστάσεις. Ωστόσο σε δημόσια τοποθέτησή του, ο υπουργός Εσωτερικών, Κωνσταντίνος Ιωάννου, δεν έκρυψε τον προβληματισμό του για το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας, τονίζοντας ότι το ιδεατό σενάριο θα ήταν οι μετεγκαταστάσεις αυτές να είναι υποχρεωτικές. «Δυστυχώς δεν είναι, δίνεται η δυνατότητα στα άλλα κράτη - μέλη όπως, αντί να δεχτούν να εγκατασταθούν νόμιμοι μετανάστες στη χώρα τους, να μπορούν να πληρώσουν ένα ποσό που έχει καθοριστεί στις €20.000 ανά άτομο. Θα πρέπει να δούμε και τον μηχανισμό ακριβώς πώς θα δουλέψει για περίπου 100.000 άτομα τον χρόνο για όλα τα κράτη μέλη, πώς θα γίνεται ο διαμοιρασμός μεταξύ των κρατών, κ.ο.κ. Για την Κύπρο, το ιδεατό θα ήταν να γίνονταν υποχρεωτικές οι μετεγκαταστάσεις, διότι δεν αφορά ζήτημα οικονομικής βοήθειας, αφού ήδη λαμβάνουμε ως χώρα οικονομική στήριξη από την Ένωση», σημείωσε ο κ. Ιωάννου.
Μαργαρίτης Σχοινάς: «Έχω προσωπικά παρέμβει και στην Turkish Airlines και την Pegasus»
Για τη στήριξη που δέχεται η Κύπρος από την ΕΕ στο θέμα της μετανάστευσης μίλησε στην «Κ» ο Αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Μαργαρίτης Σχοινάς. «Δεν είναι μόνο χρηματική, δεν είναι μόνο τα 250 με 300 εκατομμύρια ευρώ που κατευθύνονται προς την Κύπρο με ορίζοντα το 2027 για το μεταναστευτικό, (αλλά και) η δημιουργία του νέου κέντρου, η ενίσχυση του υπάρχοντος, η παρουσία εκατοντάδων στελεχών των ευρωπαϊκών οργανισμών ασύλου Frontex, Europol στο νησί, οι προσπάθειες που κάνουμε και από τις χώρες προέλευσης, αλλά και από τις εταιρείες οι οποίες εμπλέκονται στο φαινόμενο προς τα κατεχόμενα», ανάφερε σε συνέντευξή του στον Γιώργο Κακούρη.
Σε σχέση με τη δράση των διακινητών από την Τουρκία, η οποία έχει σημειώσει μείωση το τελευταίο διάστημα, αναφέρθηκε σε πολύ σημαντική δουλειά που έχει κάνει η ΕΕ με τις χώρες προέλευσης και διέλευσης, καθώς και τις αεροπορικές εταιρείες που εμπλέκονται σε τέτοιου είδους μεταφορικό έργο. «Έχω προσωπικά παρέμβει και στην Turkish Airlines και την Pegasus και τους έχω καταστήσει σαφές ότι έχουν ευθύνη για τη διαχείριση αυτών των ροών. Έχει να κάνει επίσης με ένα μεγάλο, πολύ σημαντικό κύμα μετεγκαταστάσεων από την Κύπρο το οποίο συμβαίνει, όπως επίσης και τον θεαματικό ρυθμό επιστροφών από την Κύπρο. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι η Κύπρος είναι από τους καλύτερους μαθητές της Ευρώπης στο θέμα των επιστροφών», πρόσθεσε.
