Του Γιώργου Κακούρη
Στην τελική ευθεία για τη συμπλήρωση των 26 ονομάτων που θα αποτελέσουν τη δεύτερη Κομισιόν της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν μπαίνουν τον Αύγουστο τα κράτη μέλη της ΕΕ, με την Κύπρο να φιλοδοξεί στην επόμενη πενταετία να «χτυπήσει» ένα χαρτοφυλάκιο με πρόσβαση στον προϋπολογισμό της ΕΕ και σημαντικές ευθύνες, λόγω της 20χρονης εμπειρίας της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και την καλή σχέση που έχει καλλιεργηθεί με την Πρόεδρο της Κομισιόν.
Την Κύπρο ενδιαφέρει όπως είναι γνωστό εδώ και καιρό ένα χαρτοφυλάκιο που να αγγίζει θέματα ναυτιλίας, αντικείμενο που εντάσσεται μέχρι σήμερα στις μεταφορές, όμως μετά την ανακοίνωση από την κ. Φον ντερ Λάιεν της πρόθεσης δημιουργίας ενός χαρτοφυλακίου για τη Μεσόγειο, η κυβέρνηση έχει στείλει το μήνυμα πως αυτό είναι κάτι που θεωρεί πως θα μπορούσε να αναλάβει Κύπρια ή Κύπριος.
Όπως πληροφορείται η «Κ» από κυβερνητικές πηγές, το Προεδρικό αναμένει τις τελικές ενδείξεις για το ποια χαρτοφυλάκια μπορούν να δοθούν στην Κύπρο προτού κατατεθούν συγκεκριμένα ονόματα - με τον ΠτΔ να συνεχίζει να κρατά καλά κλειστά τα χαρτιά του παρά την ονοματολογία η οποία παραμένει λίγο πολύ αναλλοίωτη τους τελευταίους μήνες.
Η διαδικασία αυτή βεβαίως είναι αμφίδρομη, καθώς η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν γνωρίζει τις επιθυμίες των κρατών μελών, και οι ίδιοι οι ηγέτες γνωρίζουν τι «παίζει» για τις μεγάλες χώρες, τι απομένει ενδεχομένως για τις μεσαίες και μικρότερες χώρες, αλλά και τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της κάθε χώρας και των προσώπων που έχουν υπόψη και έχουν ήδη δημοσιοποιήσει κάποιες από αυτές.
Το γεγονός πως ο Επίτροπος για τη Μεσόγειο είναι μια νέα θέση προσθέτει στην αβεβαιότητα για το για ποιον ακριβώς προορίζεται, καθώς ταιριάζει στο προφίλ νότιων χωρών, όμως Ελλάδα, Ιταλία και Ισπανία έχουν ήδη ζητήσει πιο φιλόδοξα χαρτοφυλάκια (με ελληνικά ΜΜΕ να κάνουν λόγο για τα χαρτοφυλάκια αμυντικής βιομηχανίας ή στεγαστικής πολιτικής, την Ιταλία να διεκδικεί θέματα οικονομίας και την Ισπανία να βάζει μπροστά την υπουργό περιβάλλοντος της χώρας).
Σε αυτό το ερώτημα παρέπεμπε και ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης όταν έλεγε στο Politico πως «θα πρέπει να δούμε στην πράξη τι σημαίνει το χαρτοφυλάκιο για τη Μεσόγειο, ποιες είναι οι εξουσίες, ποιες είναι οι αρμοδιότητες, ποιο είναι το πεδίο δραστηριότητας».
Παράλληλα, η Κύπρος βάζει στο τραπέζι και το χαρτί της αυξημένης εμπειρίας της Κύπρου μετά από 20 χρόνια από την ένταξη στην ΕΕ, διεκδικώντας αρμοδιότητες διαχείρισης σημαντικών κονδυλίων, με τη ναυτιλία (και τον γενικότερο τομέα των μεταφορών) να θεωρείται ένα σοβαρό χαρτοφυλάκιο το οποίο να μπορεί να δωθεί σε μια μικρότερη χώρα.
Όσον αφορά τον χρονικό ορίζοντα των εξελίξεων, η κ. Φον ντερ Λάιεν ζήτησε με την επιστολή της στους ηγέτες της ΕΕ να καταθέσουν ονόματα μέχρι τις 30 Αυγούστου. Η ίδια, πριν από μια εβδομάδα αμέσως μετά την εκλογή της από το Ευρ. Κοινοβούλιο στο Στρασβούργο, σημείωνε πως στόχος της είναι να ξεκινήσει τις συνεντεύξεις με τους υποψήφιους μέχρι τα μέσα Αυγούστου.
Η κυπριακή πλευρά αναμένεται λοιπόν πως θα πρέπει να τοποθετηθεί τα τέλη της επόμενης εβδομάδας ή μέσα στη μεθεπόμενη, όταν το πεδίο θα έχει αρχίσει να ξεκαθαρίζει.
Διεκδικούν οι πρωτεύουσες
Το βέβαιο είναι πως ενόψει των επιλογών τα κράτη μέλη παίζουν ένα παιχνίδι επικοινωνίας, ισορροπώντας μεταξύ των αρμοδιοτήτων τις οποίες έχουν βάσιμους λόγους να διεκδικούν και αυτών που θα ήθελαν στην καλύτερη των περιπτώσεων. Σε αυτό το πλαίσιο, δεν είναι καθόλου τυχαίες οι δηλώσεις του ΠτΔ στο Politico, ούτε και οι προθέσεις που προβάλλουν δημόσια άλλοι ηγέτες.
Ειδικότερα, η Ιταλία, η οποία διεκδικεί ενισχυμένο ρόλο τόσο ως μια από τις μεγάλες χώρες της ΕΕ αλλά και λόγω της αυξημένες επιρροής που διεκδικεί σε Ευρ. Κοινοβούλιο και Ευρ. Συμβούλιο η Τζόρτζια Μελόνι, ζητά χαρτοφυλάκιο που να σχετίζεται με τον προϋπολογισμό της ΕΕ, τα Ταμεία Συνοχής και τις προσθέσεις Φον ντερ Λάιεν να καταστήσει πιο «μόνιμα» τα προγράμματα που δημιουργήθηκαν στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης. Για αυτή τη θέση η Ιταλία προτείνει τον Υπουργό ΕΕ Ραφαέλε Φίτο, ωστόσο η αποχή Μελόνι από την κρίσιμη ψηφοφορία στο Ευρ. Συμβούλιο και η μη στήριξη στην κ. Φον ντερ Λάιεν στο Κοινοβούλιο μπορεί να μειώσει τις προοπτικές της χώρας - η οποία και πάλι θα μπορούσε να παρηγορηθεί με το χαρτοφυλάκιο της Μεσογείου.
Από τις μεγαλύτερες χώρες, η Γαλλία διεκδικεί το χαρτοφυλάκιο της εσωτερικής αγοράς ή της αμυντικής βιομηχανίας ή τομέα που να σχετίζεται με τον ανταγωνισμό, με τον Εμανουέλ Μακρόν να φέρεται να προκρίνει τον Τιερί Μπρετόν για να παραμείνει. Η Πολωνία φέρεται να διεκδικεί το πορτφόλιο της διεύρυνσης, ενώ παλαιότερα είχε ακουστεί πως ζητούσε και την αμυντική βιομηχανία. Η Ισπανία έχει ήδη επιβεβαιώσει πως θα προτείνει την Υπουργό Οικολογικής Μετάβασης, Τερέζα Ριμπέρα. Η Σουηδία από την άλλη προσανατολίζεται να προτείνει την Υπουργό ΕΕ Τζέσικα Ρόσγουελ, η οποία είχε κεντρικό ρόλο την περίοδο της Σουηδικής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ. Η Μάλτα προσανατολιζόταν για να διεκδικήσει την υγεία με τον πρώην αρμόδιο υπουργό Κρις Φερν, ωστόσο οι πρόσφατες νομικές περιπέτειες του (κατηγορείται για διαφθορά) φαίνεται να τον έχουν βγάλει από την κούρσα. Η Ιρλανδία από την άλλη έχει ανακοινώσει πως προωθεί τον Υπουργό Οικονομικών της, Μάικλ Μακγράθ (παρά το αίτημα Φον ντερ Λάιεν για έναν υποψήφιο από κάθε φύλο), ενώ η Φινλανδία θα προτείνει την ευρωβουλευτή και η Τσεχία τον Υπουργό Εμπορίου, Τζόζεφ Σικέλα.
Τζέσικα Ρόσγουελ
Μάικλ Μακγράθ
Χένα Βίρκουνεν
Τζόζεφ Σικέλα
Αρκετές χώρες προκρίνουν τους Επίτροπους που ήδη έχουν στο Κολέγιο, προσπερνώντας έτσι το αίτημα Φον ντερ Λάιεν για ένα όνομα γυναίκας και ένα άντρα. Η Σλοβακία θα διατηρήσει τον αντιπρόεδρο Μαρός Σέφκοβιτς, όπως και οι Κάτω Χώρες οι οποίες θα κρατήσουν τον Βόπκε Χούκστρα (ο οποίος είχε αντικαταστήσει τον Φρανς Τίμερμανς πριν τις εκλογές) παρά το γεγονός πως το κόμμα του δεν συμμετέχει στην ολλανδική κυβέρνηση. Παραμένει επίσης ο Λετονός Βάλντις Ντομπρόφσκις, ο οποίος είχε κεντρικό ρόλο σε θέματα οικονομίας την τελευταία πενταετία.
Μαρός Σέφκοβιτς
Βάλντις Ντομπρόφσκις