Η ακτινογραφία ενός παρατεταμένου ανασχηματισμού

Η παρατεταμένη φημολογία ανασχηματισμού, που προκάλεσε την οικειοθελή παραίτηση του υφυπουργού Καινοτομίας Φίλιππου Χατζηζαχαρία και περαιτέρω φθορά στην κυβέρνηση, οδήγησε τον Νίκο Χριστοδουλίδη στην ανακοίνωση ανασχηματισμού το πρωί της Δευτέρας. Ήταν ένας ανασχηματισμός που προαναγγελλόταν από τις πρώτες 100 μέρες διακυβέρνησης, με τα ονόματα που αποχωρούν να δίνουν και να παίρνουν. Αυτή τη φορά αντικατασταθήκαν οι υπουργοί Υγείας, Γεωργίας, Άμυνας, Δικαιοσύνης και ο υφυπουργός Καινοτομίας με τους Μιχάλη Δαμιανό, Μαρία Παναγιώτου, Βασίλη Πάλμα, Μάριο Χαρτσιώτη και Νικόδημο Δαμιανού να αναλαμβάνουν τα αντίστοιχα χαρτοφυλάκια. Πρόκειται για τέσσερα χαρτοφυλάκια με σοβαρά και αρκετά ανοικτά μέτωπα. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ανέθεσε στη διευθύντρια του διπλωματικού του γραφείου Μαριλένα Ραουνά, το υφυπουργείο Ευρωπαϊκών Θεμάτων, διόρισε τον στενό του συνεργάτη Παναγιώτη Παλατέ Επίτροπο Πολίτη, επίτροπο Περιβάλλοντος την Αντωνία Θεοδοσίου και Επίτροπο Ορεινών Περιοχών τον Χαράλαμπο Χριστοφίνα. Αυτό που διαφαίνεται σε πρώτη ανάγνωση είναι η ισχυρότερη παρουσία του ΔΗΚΟ, μειωμένη επιρροή της ΔΗΠΑ και προσπάθεια –είτε επικοινωνιακή είτε σε συνεννόηση με την ηγεσία των Οικολόγων– της ένταξης κατά κάποιο τρόπο των Οικολόγων στην κυβερνητική εξίσωση.

Επτά αποχωρήσεις σε δέκα μήνες

Αξίζει να σημειωθεί πως μέσα στους πρώτους δέκα μήνες διακυβέρνησης έχουν ήδη αντικατασταθεί επτά αξιωματούχοι. Η πρώτη παραίτηση ήταν αυτή του Μιχάλη Χατζηγιάννη από το υφυπουργείο Πολιτισμού, όταν ήδη άρχισε να καταγράφεται στον Τύπο η δυσαρέσκεια του Προέδρου με τους χειρισμούς του. Στη συνέχεια ήταν η αναπληρώτρια κυβερνητική εκπρόσωπος Δόξα Κωμοδρόμου, μετά και την αποκάλυψη ότι συμπλήρωνε υπερωρίες για να ενισχύει τον μισθό της και σήμερα αποχώρησαν οι Κανάρη, Ξενοφώντος, Γιωργάλλας, Χατζηζαχαρία και Κουκκίδου. Η φημολογία, ωστόσο, ανασχηματισμού είχε ξεκινήσει νωρίς, με τον Πρόεδρο να βολιδοσκοπεί πρόσωπα για την αντικατάσταση συγκεκριμένων υπουργών. Η διαρροή της δυσαρέσκειάς του σε συνδυασμό με τη συνέντευξή του στον «Φ», όταν προανήγγειλε τον ανασχηματισμό, προκάλεσε νέα δεδομένα και επίσπευσε τις όποιες αποφάσεις.

Η συζήτηση και η ονοματολογία ξεκίνησε από την Παρασκευή μετά και την παραίτηση του υφυπουργού Καινοτομίας Φίλιππου Χατζηζαχαρία, ωστόσο οι ενδιαφερόμενοι υπουργοί και εκείνοι που θα αποχωρούσαν και εκείνοι που θα αντικαθίστατο, το έμαθαν το βράδυ της Κυριακής και κάποιοι το πρωί της Δευτέρας. Έκπληξη προκάλεσε σε κάποιους η παραμονή του υφυπουργού Τουρισμού Κώστα Κουμή, καθώς υπήρξαν βολιδοσκοπήσεις αντικαταστάτη. Τη δική της σημασία είχε η παραμονή του υπουργού Οικονομικών Μάκη Κεραυνού. Ο κ. Κεραυνός είχε προκαλέσει αντιδράσεις με δηλώσεις του και τοποθετήσεις του, ενώ η καταγεγραμμένη δυσφορία του από το γεγονός ότι έμενε εκτός σε σοβαρές αποφάσεις που αφορούσαν και το υπουργείο του έστελνε το μήνυμα πως η αποχώρησή του ήταν θέμα χρόνου. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ» επιχειρηματικοί και τραπεζικοί κύκλοι ήταν εκείνοι που επέμειναν για την παραμονή του, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου μπροστά στο ενδεχόμενο αντικατάστασής του από κάποιον λιγότερο έμπειρο. Όπως είναι σε θέση να γνωρίζει η «Κ» υπήρξαν πρόσωπα που αρνήθηκαν ευγενικά να υπουργοποιηθούν και αυτό δεν φαίνεται να είναι άσχετο με την περιρρέουσα που υπάρχει το τελευταίο διάστημα ότι ο Πρόεδρος δεν στηρίζει τους συνεργάτες του.

Αρκετό ΔΗΚΟ, ριγμένη η ΔΗΠΑ

Πάντως μία πρώτη ματιά του ανασχηματισμού καταδεικνύει πιο ισχυρή παρουσία του Δημοκρατικού Κόμματος. Ο αντιπρόεδρος του ΔΗΚΟ Μιχάλης Δαμιανός αναλαμβάνει το κρίσιμο υπουργείο Υγείας, ενώ και για το υπουργείο Δικαιοσύνης ήθελε να έχει λόγο ο Νικόλας Παπαδόπουλος. Σύμφωνα μάλιστα με έγκυρες πηγές, ο ίδιος θα προτιμούσε κομματικό στέλεχος να αναλάμβανε το Δικαιοσύνης παρά το Υγείας. Ο Νικόδημος Δαμιανού, όπως μαθαίνει η «Κ» προτάθηκε στον σχηματισμό υπουργικού συμβουλίου από το ΔΗΚΟ για το υφυπουργείο Καινοτομίας. Η καλή σχέση του προέδρου του ΔΗΚΟ με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας αποτυπώνεται στην αναδιαμόρφωση του υπουργικού σχήματος. Από την άλλη το δικό του ενδιαφέρον έχει η αναφορά τόσο του προέδρου της ΕΔΕΚ όσο και του προέδρου της ΔΗΠΑ πως ενημερώθηκαν το πρωί της Δευτέρας για τον ανασχηματισμό. Δήλωση που δεν κρύβει και τη σχετική ενόχλησή τους, ιδιαίτερα στην περίπτωση του Μάριου Καρογιάν, ο οποίος υπογράμμισε σε δηλώσεις του πως οι χειρισμοί του Προέδρου γύρω από την παρατεταμένη φημολογία ανασχηματισμού δεν ήταν η καλύτερη. Αξίζει να σημειωθεί πως με την αποχώρηση του υπουργού Γεωργίας Πέτρου Ξενοφώντος, ο οποίος αποτελούσε επιλογή του κ. Καρογιάν, δεν υπάρχει στο υπουργικό σχήμα οποιαδήποτε επιλογή της Δημοκρατικής Παράταξης. Η Μαρία Παναγιώτου, πρώην εκπρόσωπος τύπου της ΕΔΕΚ, αναλαμβάνει το υπουργείο Γεωργίας και τη θέση της ως επίτροπου Περιβάλλοντος αναλαμβάνει η Αντωνία Θεοδοσίου, η οποία προέρχεται από τους Οικολόγους. Αυτό ενδεχομένως να συνδέεται και με πρόσφατη συνέντευξη του Γιώργου Περδίκη στην «Κ» ότι είναι ανοικτό το Κίνημα προς την κυβέρνηση Χριστοδουλίδη, ενώ με την κα Θεοδοσίου φιλοδοξεί το Προεδρικό πως θα κατευνάσει τα πνεύματα τα οποία έχουν οξυνθεί με όσα είχαν προκληθεί το τελευταίο διάστημα στον Ακάμα.

Προεδρικό ως έχει

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκαλεί το γεγονός ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας επέλεξε να μην προχωρήσει σε αλλαγές στο Προεδρικό. Όχι μόνο γιατί το όνομα της κας Πική είχε ακουστεί για το υπουργείο Οικονομικών, αλλά γιατί εδώ και καιρό υπάρχει η γενικότερη συζήτηση απουσίας πολιτικού αποτυπώματος στον Λόφο. Δεν είναι τυχαίο ότι πολλές από τις κρίσεις είχαν προκύψει από το Προεδρικό και από τους χειρισμούς του ίδιου του Προέδρου. Η διατήρηση των ίδιων προσώπων αποδεικνύει την εμπιστοσύνη που χαίρουν από τον ίδιο τον Νίκο Χριστοδουλίδη. Την ίδια στιγμή η αναβάθμιση δύο στενών συνεργατών του Προέδρου που βρίσκονται στο Προεδρικό έχει τη δική του σημασία. Η κα Ραουνά φαίνεται πως θα διατηρήσει παράλληλα τη θέση της διευθύντριας του Διπλωματικού Γραφείου μαζί με το υφυπουργείο Ευρωπαϊκών Θεμάτων. Ο Παναγιώτης Παλατέ ήταν βοηθός οργανωτικός στο ΔΗΚΟ και το πρόσωπο που θα αντικαθιστούσε τον γενικό οργανωτικό του κόμματος Φύτο Κωνσταντίνου. Η στενή σχέση που απέκτησε με τον Νίκο Χριστοδουλίδη κατά τον προεκλογικό οδήγησε στη μετακίνησή του στον Λόφο και τελικώς στην αναβάθμισή του σε Επίτροπο του Πολίτη. Αν και θεωρείται πως από την εν λόγω αναβάθμιση ενισχύεται το ΔΗΚΟ, η αλήθεια είναι ότι πλέον ο κ. Παλατέ αποτελεί προσωπική επιλογή του ίδιου του Προέδρου και θεωρείται στενός συνεργάτης του.

Το κύριο ερώτημα που θα απαντηθεί όχι σήμερα, αλλά σε βάθος χρόνου, είναι αν τα νέα πρόσωπα θα ανταποκριθούν στις μεγάλες προκλήσεις που έχουν τα εν λόγω χαρτοφυλάκια. Σίγουρα δεν υπήρξε κάποιος διορισμός που να προκαλέσει έκπληξη ή εξ αρχής θετικά σχόλια. Το ζήτημα λοιπόν είναι αν τα εν λόγω πρόσωπα μπορούν να βοηθήσουν τον Πρόεδρο να επουλώσει τις πληγές που έχουν προκληθεί από τον όλο χειρισμό της παρατεταμένης φημολογίας ανασχηματισμού και κυρίως αν θα μπορέσουν να θεωρηθούν η επανεκκίνηση που χρειάζεται ο Νίκος Χριστοδουλίδης και η διακυβέρνησή του