Kathimerini.gr
Τη δύσκολη χθεσινή επικοινωνία μεταξύ του προέδρου της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν, του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ και της Γερμανίδας καγκελαρίου που συνέβαλε στο ξεκλείδωμα των ελληνοτουρκικών διερευνητικών επαφών περιέγραψαν αξιωματούχοι της Ε.Ε.
Σε ενημέρωση προ ολίγου, οι εν λόγω αξιωματούχοι περιέγραψαν μία αρχικά τεταμένη τηλεδιάσκεψη, με «ειλικρινείς» (frank) ανταλλαγές μεταξύ των τριών ηγετών και με επίδειξη σκληρής στάσης από όλες τις πλευρές. Ειδική αναφορά έγινε στον εκνευρισμό του κ. Ερντογάν για την επιβολή κυρώσεων σε τουρκική ναυτιλιακή εταιρεία για την παραβίαση του εμπάργκο όπλων στη Λιβύη και την απόπειρά του να προβάλλει ένα αφήγημα θυματοποίησης της Τουρκίας. Σύμφωνα με τους αξιωματούχους της Ε.Ε., ο κ. Μισέλ και η κ. Μέρκελ απάντησαν «με στοιχεία», εξηγώντας ότι η επιβολή του εμπάργκο «αφορά τους πάντες» χωρίς διακρίσεις. Μετά την αρχική ένταση, η ατμόσφαιρα βελτιώθηκε και η συζήτηση κύλησε πιο ομαλά.
Σύμφωνα με τους ίδιους αξιωματούχους, το εύρος της ελληνοτουρκικής ατζέντας δεν συζητήθηκε στη χθεσινή τηλεδιάσκεψη. Ο κ. Μισέλ και η κ. Μέρκελ, ανέφεραν, είχαν επικοινωνήσει την προηγούμενη μέρα (Δευτέρα) με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, ώστε να υπάρχει συνεννόηση για την επαφή με τον κ. Ερντογάν. «Παρότι ο Γάλλος πρόεδρος έχει το δικό του γεωστρατηγικό όραμα και τρόπο έκφρασης, υπάρχει συντονισμός», τόνισαν. Απέδωσαν δε την επιτυχία της επανέναρξης των διερευνητικών επαφών στο γεγονός ότι «πολλοί ηγέτες έστειλαν το ίδιο μήνυμα στην Άγκυρα».
Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι επανήλθαν στην ιδέα της διεθνούς διάσκεψης για την Ανατολική Μεσόγειο, ως έναν τρόπο να συμφωνηθούν «κατευθυντήριες αρχές» για τις διαπραγματεύσεις για τις θαλάσσιες ζώνες στην περιοχή. Όπως είπαν, η αρχική αντίδραση των κρατών της περιοχής – Τουρκία, Ελλάδα, Κύπρος, Αίγυπτος – έχει υπάρξει θετική, αν και μένουν πολλά να καθοριστούν ώστε να προχωρήσει το εγχείρημα. Για τον πρόεδρο Μισέλ, πάντως, όπως είπαν οι ίδιες πηγές, «η συμμετοχή σε μία τέτοια διάσκεψη καθαυτή αποτελεί μέτρο οικοδόμησης εμπιστοσύνης».
Σχετικά με την εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού, ειπώθηκε ότι «είναι στο νου όλων» των κρατών-μελών, αλλά ότι έχει παρατηρηθεί μία βελτίωση στη συμπεριφορά της Άγκυρας σε σχέση με το Μάρτιο και τα επεισόδια στον Έβρο. Είναι κρίσιμο για πολλά κράτη-μέλη η νέα συνεννόηση που θα υπάρξει με την Τουρκία να είναι βιώσιμη, τονίζεται, ενώ κατέστη σαφές ότι αν μετά τη Σύνοδο Κορυφής η Άγκυρα στραφεί πάλι σε κινήσεις κλιμάκωσης στην Ανατολική Μεσόγειο, «θα εξετάσουμε κυρώσεις – σε άτομα και σε τομείς» της τουρκικής οικονομίας. Ο κ. Μισέλ, σύμφωνα με τους αξιωματούχους της Ε.Ε., έχει υπάρξει ξεκάθαρος προς τον κ. Ερντογάν για το ποιες θα είναι οι αρνητικές συνέπειες μίας νέας κλιμάκωσης των εντάσεων.
Τέλος, σχετικά με τα θέματα στο οποία η Τουρκία επιθυμεί πρόοδο – επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για την Τελωνειακή Ένωση και για τις μετακινήσεις Τούρκων στην Ε.Ε. χωρίς θεωρήσεις – αναφέρθηκε ότι υπάρχει μία παρεξήγηση μεταξύ των δύο πλευρών: «για τον κ. Ερντογάν είναι μία πολιτική διαδικασία, όπου οι ίδιοι οι κανόνες είναι υπό διαπραγμάτευση· εμείς προσπαθούμε να εξηγήσουμε ότι οι κανόνες πρέπει να γίνουν σεβαστοί».