Μανώλης Κωστίδης
Με πολλές προσδοκίες έφθασε στην Ουάσιγκτον ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου για τη συνάντηση που θα έχει σήμερα με τον Αμερικανό ομόλογό του Αντονι Μπλίνκεν, ωστόσο στην τουρκική αντιπροσωπεία γνωρίζουν πως οι ΗΠΑ θα θέσουν πολλά θέματα και θα διεκδικήσουν ξεκάθαρες θέσεις από την Αγκυρα, όπως στο ζήτημα της ένταξης της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ.
Βασική προσδοκία του κ. Τσαβούσογλου είναι να έχει τη δήλωση έγκρισης της αμερικανικής κυβέρνησης για το ζήτημα της πώλησης και του εκσυγχρονισμού των μαχητικών F-16. Μια δήλωση του κ. Μπλίνκεν προς αυτή την κατεύθυνση θα μπορούσε να ικανοποιήσει την Αγκυρα, ωστόσο υπάρχουν δύο ζητήματα που ενοχλούν ιδιαίτερα την τουρκική πλευρά, κι αυτά είναι η άρνηση του Κογκρέσου και κυρίως του προέδρου της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων του Κογκρέσου, Μπομπ Μενέντεζ, αλλά και το ενδεχόμενο της πώλησης των F-35 στην Ελλάδα. Η παραχώρηση αυτών των μαχητικών πέμπτης γενιάς θεωρείται πως θα διατηρήσει την υπεροχή της Αθήνας στους αιθέρες που ήδη παρατηρείται το τελευταίο διάστημα.
Ο κ. Μπλίνκεν σε αυτή τη συνάντηση θα απαιτήσει την έγκριση της Τουρκίας για την ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ. Οι δηλώσεις του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν πως η Αγκυρα δεν θα δεχθεί την ένταξη των δύο χωρών στη Συμμαχία αν δεν εκδώσουν στην Τουρκία 130 «τρομοκράτες», ήδη προκαλούν αντιδράσεις καθώς είναι μια κίνηση που είναι ενάντια στα συμφέροντα όλων των χωρών-μελών της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας και ικανοποιεί τη Μόσχα. Αναλυτές εκτιμούν πως σε περίπτωση που η τουρκική κυβέρνηση επιμείνει στη θέση της αυτή και καθυστερεί να δώσει την έγκρισή της, θα καθυστερήσει αντιστοίχως και οποιαδήποτε έγκριση της πώλησης των F-16.
Ισως ένα από τα βασικά θέματα μακροχρόνιας διαφωνίας μεταξύ Ουάσιγκτον και Αγκυρας είναι το ζήτημα των Κούρδων της βόρειας Συρίας. Οι ΗΠΑ στηρίζουν οικονομικά και στρατιωτικά τις δυνάμεις πολιτοφυλακής των Κούρδων PYD/ΥPG, ενώ η Αγκυρα τους θεωρεί παρακλάδι του PKK, τους αποκαλεί «τρομοκράτες» και τονίζει πως το ζήτημα αυτό είναι ενάντια στην εθνική ασφάλειά της. Ο κ. Τσαβούσογλου θα ζητήσει τον τερματισμό της στήριξης της Ουάσιγκτον προς τους Κούρδους της Συρίας.
Η συνεργασία της Τουρκίας με τη Ρωσία στον οικονομικό, πολιτικό, ενεργειακό και στρατιωτικό τομέα επίσης βρίσκεται στο μικροσκόπιο των ΗΠΑ και αναμένεται να τεθεί το ζήτημα αυτό στο τραπέζι των διαβουλεύσεων. Στην Τουρκία γνωρίζουν τη ζημία που προκλήθηκε στην τουρκική αεροπορία από την επιλογή του ρωσικού αντιαεροπορικού συστήματος S-400, καθώς η Αγκυρα αποκλείστηκε οριστικά από το πρόγραμμα συμπαραγωγής των F-35.
Τέλος, ένα από τα μόνιμα αιτήματα της Τουρκίας είναι η έκδοση του Φετουλάχ Γκιουλέν στην Τουρκία, καθώς κατηγορείται ως ηγέτης της FETO που, σύμφωνα με την Αγκυρα, βρίσκεται πίσω από την απόπειρα πραξικοπήματος εναντίον του κ. Ερντογάν το 2016. Οι ΗΠΑ αρνούνται να απαντήσουν στο αίτημα αυτό.
Εν τω μεταξύ, η υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Αναλένα Μπέρμποκ προειδοποίησε την τουρκική πρεσβεία στο Βερολίνο για το ενδεχόμενο να υπάρξουν συνέπειες εάν Τούρκοι πολιτικοί παραβαίνουν τους κανόνες στο πλαίσιο της προεκλογικής εκστρατείας τους στη Γερμανία. Αφορμή υπήρξε εμφάνιση βουλευτή του κυβερνώντος ΑΚΡ σε τζαμί των «Γκρίζων Λύκων», όπου μιλούσε για εξόντωση Κούρδων και γκιουλενιστών.
