Μανώλης Κωστίδης
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη της Τουρκίας εκτός από πηγή σημαντικών εσόδων θεωρούνται και εργαλεία άσκησης εξωτερικής πολιτικής. H Αγκυρα μέσω διαφορετικών τύπων drones έχει επαφές με διάφορες χώρες της Αφρικής, της Ευρώπης και του Καυκάσου που διεκδικούν την αγορά τους. Το πιο πρόσφατο παράδειγμα αυτής της πολιτικής είναι η πώληση τριών μη επανδρωμένων αεροσκαφών TΒ-2 Βayraktar στην Αλβανία. Ο πρωθυπουργός της Αλβανίας, Εντι Ράμα, εξέφρασε την ικανοποίησή του και τόνισε πως «τα Τίρανα βρίσκονται στην ίδια πλευρά με την Τουρκία».
Οι πρώτες πωλήσεις των τουρκικών drones είχαν γίνει το 2012 στο Κατάρ. Επρόκειτο για μικρά μη επανδρωμένα αεροσκάφη που εξελίχθηκαν σε TB-2. Το Κατάρ το 2018 προμηθεύτηκε άλλα 6 TB-2. Η δημοφιλία των τουρκικών Bayraktar αυξήθηκε με τις εξαγωγές τους στο Αζερμπαϊτζάν και τις επιτυχίες τους στον πόλεμο του Ναγκόρνο-Καραμπάχ εναντίον των Αρμενίων. Η εταιρεία Baykar, η οποία ανήκει στον γαμπρό του Ερντογάν, έχει λάβει παραγγελίες για το επιτυχημένο επιθετικό drone TB-2 από τουλάχιστον 12 χώρες.
Οι ουκρανικές δυνάμεις έχουν χρησιμοποιήσει εκτενώς το μη επανδρωμένο αεροσκάφος. Ο ρόλος που είχε το TB-2 στη βύθιση της ναυαρχίδας του ρωσικού στόλου «Moskva» και τα εκατοντάδες τεθωρακισμένα οχήματα και τα μέσα αεράμυνας που έχει καταστρέψει θεωρούνται διαφήμιση για τις διεθνείς αγορές. Το Μαρόκο επίσης έχει παραγγείλει 13 TB-2 Bayraktar και 3 κέντρα επιχειρήσεων για τα drones. Στη Λιβύη η κυβέρνηση της Τρίπολης χρησιμοποιεί τα τουρκικά Bayraktar αλλά δεν έχει αποσαφηνιστεί αν έχουν παραχωρηθεί από την Αγκυρα ή έχουν αγοραστεί από τη Λιβύη.
Μία από τις πιο εντυπωσιακές συμφωνίες πώλησης drones ήταν αυτή στην Πολωνία. Η τουρκική εταιρεία Baykar έχει υπογράψει συμφωνία πώλησης 24 Bayraktar ΤΒ-2 και 4 κέντρων ελέγχου. Ανάμεσα στις εταιρείες που παράγει τα drones ΑΝΚΑ είναι η κρατική TUSAŞ. H συγκεκριμένη εταιρεία δεν ανακοινώνει τις χώρες που πουλάει τα drones, ωστόσο στον τουρκικό Τύπο υπάρχουν αναφορές για πολλές χώρες της αφρικανικής ηπείρου.
Εν τω μεταξύ, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ανακοίνωσε την πρώτη πτήση τού μη επανδρωμένου μαχητικού Κizil Elma της εταιρείας Bayraktar, το οποίο μπορεί να μείνει στους αιθέρες για περίπου 5 ώρες. Ο εκπρόσωπος του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης Ομέρ Τσελίκ υποστήριξε πως «το Κizil Elma θα παίζει κρίσιμο και καθοριστικό ρόλο στην προστασία της Γαλάζιας Πατρίδας όπου είμαστε αντιμέτωποι με διάφορες προβοκάτσιες». Ο κ. Τσελίκ κατηγόρησε την Αθήνα λέγοντας ότι «ο Ελληνας ΥΠΕΞ και ο Ελληνας πρωθυπουργός έχουν περάσει τον τελευταίο χρόνο προσπαθώντας να σαμποτάρουν τις θετικές προσεγγίσεις που προτάσσει η Τουρκία».