Γράφει ο Μανώλης Κωστίδης
Στη στρατιωτική κινητικότητα της Ελλάδας στους αιθέρες του Αιγαίου και κυρίως στα νησιά του εστιάζουν την προσοχή τους τουρκικές πηγές. Ωστόσο, η πρόθεση της Αγκυρας, τουλάχιστον σε επίπεδο διαρροών, δεν φαίνεται να είναι η περαιτέρω κλιμάκωση.
Τα τουρκικά μαχητικά και τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη πέταξαν σχεδόν πάνω από όλα τα νησιά που η Αγκυρα διεκδικεί την αποστρατιωτικοποίησή τους, η οποία επίσης αμφισβητεί την κυριαρχία αρκετών νησιών, νησίδων και βραχονησίδων. Τις τελευταίες εβδομάδες στην Αγκυρα παρακολουθούν με προσοχή τα σχέδια της Ελλάδας για την προμήθεια συστημάτων αντιμετώπισης των τουρκικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών, καθώς και το πρόγραμμα εγκατάστασής τους σε καίρια σημεία της χώρας. Αλλωστε, σχεδόν το ένα τρίτο των παραβιάσεων έχουν πραγματοποιηθεί από τα τουρκικά drones.
Παράλληλα, τα δημοσιεύματα περί των σχεδίων της Αθήνας για «κλείδωμα του Αιγαίου» με φρεγάτες και αντιαεροπορικά συστήματα που θα τοποθετηθούν σε νησιά του πελάγους μελετώνται προσεκτικά από τη γειτονική χώρα. Αναφέρουν, μάλιστα, πως η δραστηριότητα της τουρκικής Αεροπορίας και οι εκπαιδευτικές πτήσεις συνεχίζονται κανονικά στη «Γαλάζια Πατρίδα», δίχως να γίνονται διαρροές προς τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης. Η βασική πολιτική εντολή είναι να κρατηθούν χαμηλά οι τόνοι, καθώς αυτό ήταν το μείζον πολιτικό συμπέρασμα που προέκυψε μετά τη συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Κωνσταντινούπολη. Πάντως, στην τουρκική πλευρά τονίζουν ότι τα μέλη της αποστολής του ελληνικού υπουργείου Αμυνας δεν μετέβησαν στην Αγκυρα εντός του Απριλίου, όπως είχε αποφασιστεί, για να συζητηθούν τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης. Επισημαίνουν, δε, ότι υφίσταται πρόσκληση σε αναμονή από τα τέλη του 2021. Ισχυρίζονται, επίσης, πως η ελληνική πλευρά δεν βοηθάει στην εμπέδωση του κλίματος εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο πλευρών και παρατηρούν ότι η Αθήνα με κάθε ευκαιρία κατηγορεί την Τουρκία και για θέματα που δεν είναι αμιγώς ελληνοτουρκικά: το θέμα της Γενοκτονίας των Αρμενίων, η ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών για την αποφυλάκιση του Οσμάν Καβαλά και το γεγονός του βανδαλισμού της Αυτοκρατορικής Πύλης της Αγίας Σοφίας. Στην Αγκυρα υποστηρίζουν ότι και η ελληνική πλευρά προχωρεί σε παραβιάσεις στο Αιγαίο και, όπως μας επισήμαναν, η τουρκική απάντηση είναι, συνήθως, ιδιαίτερα έντονη.
Οι εκλογές του 2023
Αναλυτές προειδοποιούν ότι έως τις εκλογές του 2023 υπάρχει ισχυρή πιθανότητα πολιτικής και στρατιωτικής κινητικότητας της Αγκυρας σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο. Τονίζουν ότι, σύμφωνα με τα σημερινά στοιχεία, είναι δύσκολη η ανατροπή των στοιχείων των δημοσκοπήσεων που προβλέπουν ήττα της κυβερνητικής συμμαχίας ΑΚP-MHP. Οπως τονίζουν, μόνο ένα οικονομικό θαύμα ή ένα απρόοπτο στρατιωτικό γεγονός θα μπορούσε να βοηθήσει στην αύξηση των ποσοστών του κ. Ερντογάν. Στην τουρκική πρωτεύουσα υπάρχει κλίμα νευρικότητας, καθώς παρατηρούν ότι η Ελλάδα προμηθεύεται και ήδη παραλαμβάνει τα γαλλικά μαχητικά Rafale, και προχωρεί κανονικά το πρόγραμμα του εκσυγχρονισμού των μαχητικών F-16 στο επίπεδο Viper. Η τουρκική κυβέρνηση έχει αναγκαστεί να ξεχάσει το ζήτημα της προμήθειας των F-35 και τώρα συνεχίζει τις διαβουλεύσεις με τις ΗΠΑ, περιμένοντας την έγκριση του Κογκρέσου, για να μπορέσει να προμηθευτεί 40 F-16 Viper αλλά και για να εκσυγχρονίσει άλλα 80 που διαθέτει στον στόλο της.