Του Ανδρέα Καραμήτα
Σε μια κρίσιμη στιγμή για την προστασία των ωκεανών και της θαλάσσιας βιοποικιλότητας, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψήφισε χθες, 24 Απριλίου 2024, με συντριπτική πλειοψηφία 556 ψήφων υπέρ, την επικύρωση της Συνθήκης των Ηνωμένων Εθνών για την Ανοικτή Θάλασσα (BBNJ).
Η Συνθήκη, γνωστή και ως "Παγκόσμια Συνθήκη για την προστασία των Ωκεανών", αποτελεί ένα κομβικό βήμα προς την κατεύθυνση της διαφύλαξης των θαλασσών και των υδάτινων πόρων του πλανήτη. Η ΕΕ, όντας ηγέτιδα δύναμη στις διαπραγματεύσεις, έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της Συνθήκης. Η επικύρωσή της από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σηματοδοτεί μια ηχηρή δέσμευση για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος.
Ανάγκη υιοθέτησης από όλα τα κράτη – μέλη
Είναι πλέον επιτακτική η υιοθέτηση της Συνθήκης από τα κράτη μέλη της ΕΕ. Η Κύπρος, ως νησιωτικό κράτος με εκτεταμένες ακτές και πλούσια θαλάσσια κληρονομιά, οφείλει να διαδραματίσει ενεργό ρόλο στην προστασία των ωκεανών. Η επικύρωση της Συνθήκης για την Ανοικτή Θάλασσα (BBNJ) από την Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί μια σημαντική ευκαιρία για την Κύπρο να συμβάλει στην υλοποίηση αυτού του στόχου.
Η BBNJ θέτει ένα φιλόδοξο πλαίσιο για την προστασία της θαλάσσιας βιοποικιλότητας και την προώθηση της βιώσιμης διαχείρισης των ωκεανών. Η Συνθήκη καλύπτει ένα ευρύ φάσμα ζητημάτων, από τη δημιουργία θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών έως την καταπολέμηση της ρύπανσης και της υπεραλίευσης.
Ιστορική στιγμή
«Κάνουμε ένα κρίσιμο βήμα για την προστασία της θαλάσσιας ζωής και της βιοποικιλότητας που είναι απαραίτητες για εμάς και τις επόμενες γενιές», ανέφερε ο επίτροπος σε δήλωση του προς το Γαλλικό Πρακτορείο. «Η ημέρα αυτή σηματοδοτεί το αποτέλεσμα μιας δεκαετίας και πλέον προπαρασκευαστικής εργασίας και διεθνών διαπραγματεύσεων στις οποίες η ΕΕ διαδραμάτισε ρόλο-κλειδί» είπε ο Ευρωπαίος επίτροπος για το Περιβάλλον Βιργκίνιους Σινκεβίτσιους, δηλώνοντας «πολύ υπερήφανος» για το αποτέλεσμα αυτό.
Νέες θέσεις εργασίας αν υιοθετήσουμε την συνθήκη
Η Κύπρος έχει ήδη επιδείξει δέσμευση για την προστασία των θαλασσών. Η χώρα έχει υπογράψει τη Συνθήκη για την Ανοικτή Θάλασσα και έχει αναλάβει δεσμεύσεις για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος σε διάφορες διεθνείς συνθήκες και συμφωνίες.
Ωστόσο, η Κύπρος οφείλει να κάνει περισσότερα. Η επικύρωση της BBNJ αποτελεί ένα κρίσιμο βήμα προς την κατεύθυνση της υλοποίησης των υφιστάμενων δεσμεύσεων της χώρας και την ενίσχυση της προστασίας των θαλάσσιων πόρων της.
Επιπλέον, η Κύπρος μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην προώθηση της Συνθήκης σε άλλες χώρες της Μεσογείου και της ευρύτερης περιοχής.
Η υιοθέτηση της BBNJ από την Κύπρο θα έχει πολλαπλά οφέλη. Η προστασία των θαλάσσιων οικοσυστημάτων θα συμβάλει στην διατήρηση της βιοποικιλότητας, στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας στην κλιματική αλλαγή και στην προώθηση της αειφόρου ανάπτυξης. Επιπλέον, η υλοποίηση της Συνθήκης θα δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας και θα ενισχύσει την οικονομική ανάπτυξη στις παράκτιες περιοχές.
Μοναδική ευκαιρία
Η Κύπρος οφείλει να αρπάξει αυτήν την ιστορική ευκαιρία και να ηγηθεί στην προστασία των ωκεανών. Η επικύρωση της BBNJ και η ενεργή συμμετοχή στην υλοποίηση της Συνθήκης αποτελούν απαραίτητες προϋποθέσεις για ένα βιώσιμο μέλλον για τις θάλασσες και για την ίδια την Κύπρο. Ακόμη μερικά βήματα τα οποία θα οδηγήσουν στην επίτευξη του στόχου είναι να υλοποιήσει άμεσα τις δεσμεύσεις που ανέλαβε σε διεθνείς συνθήκες και συμφωνίες για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Να ενισχύσει τους ελέγχους για την παράνομη αλιεία και τη ρύπανση. Επιπρόσθετα, να επενδύσει στην έρευνα και την καινοτομία για την ανάπτυξη βιώσιμων πρακτικών αλιείας και θαλάσσιας μεταφοράς. Ακόμη να ευαισθητοποιήσει το κοινό για την σημασία της προστασίας των ωκεανών και τέλος η υιοθέτηση της Συνθήκης αποτελεί μια ιστορική ευκαιρία για την προστασία των ωκεανών και την διασφάλιση ενός βιώσιμου μέλλοντος