ΝΑΟΜΙ ΡΟΒΝΙΚ, ΓΙΟΡΟΥΚ ΜΠΑΧΤΣΕΛΙ, ΝΤΑΡΑ ΡΑΝΑΣΙΝΓΚΕ / REUTERS
Καθώς η ηρεµία επιστρέφει στις αγορές που ταλαιπωρήθηκαν από τον τραπεζικό όλεθρο τον Μάρτιο, ήρθε η ώρα να αναλογιστούμε το ποια ήταν η απάντηση των αρμόδιων παραγόντων σε αυτόν. Το ΔΝΤ είχε προειδοποιήσει για έναν «επικίνδυνο συνδυασμό τρωτών σημείων» στις αγορές. Η Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών αναφέρει για πρώτη φορά μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο ότι οι κεντρικές τράπεζες αντιμετωπίζουν διογκούμενο πληθωρισμό, που συμπίπτει με πολύ υψηλά επίπεδα χρέους, απειλώντας την οικονομική σταθερότητα. «Οι κίνδυνοι για το χρηματοπιστωτικό σύστημα δεν δείχνουν τόσο πιεστικοί όσο τον Μάρτιο, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι η κρίση έχει παρέλθει», δήλωσε ο επικεφαλής οικονομολόγος της North Trust, Καρλ Τάνενμπαουμ, ο οποίος εργάστηκε στο τμήμα κινδύνου της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed) κατά την παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008.
Η Fed και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα συνέχισαν την αύξηση των επιτοκίων τον Μάρτιο, καθώς η Silicon Valley Bank (SVB) κατέρρευσε και η ελβετική Credit Suisse (CS) αναγκάστηκε να συγχωνευθεί με τη UBS. «Αν δεν είχαν κάνει αυτές τις αυξήσεις στο κόστος δανεισμού, τότε υπήρχε περίπτωση οι άνθρωποι να απελπιστούν και να πουν πως η κατάσταση είναι ακόμη χειρότερη από ό,τι νομίζαμε», υπογράμμισε ο Ντάριο Πέρκινς, γενικός διευθυντής αρμόδιος για παγκόσμια μακροοικονομικά θέματα στην TS Lombard και πρώην σύμβουλος στο υπουργείο Οικονομικών της Βρετανίας. «Χαμηλός και σταθερός πληθωρισμός είναι καλός για τις αγορές και την οικονομία, επομένως οι κεντρικές τράπεζες έπρεπε να δείξουν τη σοβαρότητά τους ως προς το πώς τον αντιμετωπίζουν», πρόσθεσε ο Τάνενμπαουμ.
Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ συνεδρίασε μόλις δώδεκα ημέρες μετά τη διάλυση της SVB και η συνεδρίαση της ΕΚΤ στις 16 Μαρτίου διεξήχθη δύο ημέρες πριν από τη διάσωση της Credit Suisse. Οι μετοχές των περιφερειακών τραπεζών των ΗΠΑ σημείωσαν πτώση 36% τον Μάρτιο. Οι κεντρικές τράπεζες άμβλυναν τις αυξήσεις των επιτοκίων, διατυπώνοντας ένα μήνυμα, στο πλαίσιο του οποίου ελήφθησαν υπόψη οι κίνδυνοι αστάθειας, επιδεικνύοντας καθησυχαστική «ταπεινότητα», είπε ο Ντάριο Πέρκινς. Βέβαια, δεν ήταν όλη η επικοινωνία εξαιρετική. Η Τράπεζα της Ελβετίας είχε δηλώσει στις 15 Μαρτίου ότι η Credit Suisse πληρούσε τις απαιτήσεις κεφαλαίων και ρευστότητας.
«Και έπειτα από ελάχιστες ημέρες η Credit Suisse διελύθη “εις τα εξ ων συνετέθη”», είπε ο Γκάελ Κόμπες, επικεφαλής της βασικής έρευνας στον ελβετικό όμιλο διαχείρισης κεφαλαίων της Unigestion. Αυτή η ανατροπή υπογράμμισε το ότι υπάρχει το ενδεχόμενο να βρεθούν σε μειονεκτική θέση οι διοικητές των κεντρικών τραπεζών, όπως ο ίδιος πρόσθεσε.
