Money Review
Συνεχίζονται οι αναταράξεις στην αγορά κρυπτονομισμάτων. Το χρηματιστήριο FTX ανακοίνωσε σήμερα ότι έχει καταθέσει αίτηση υπαγωγής στον πτωχευτικό κώδικα των ΗΠΑ, ενώ ο ιδρυτής του και μία από τις μεγαλύτερες προσωπικότητες του κλάδου, Sam Bankman-Fried, παραιτείται από διευθύνων σύμβουλος.
Η κίνηση αυτή έρχεται λίγες μόλις ημέρες μετά την αποχώρηση της Binance από τη συμφωνία διάσωσης. Το χρηματιστήριο κρυπτονομισμάτων FTX αντιμετώπιζε κρίση ρευστότητας, καθώς οι πελάτες του προχωρούσαν σε αναλήψεις κεφαλαίων με «φρενήρεις» ρυθμούς.
Το χρονικό της κατάρρευσης
Την Τρίτη, το FTX, ένα από τα μεγαλύτερα χρηματιστήρια κρυπτονομισμάτων του κόσμου, κατέρρευσε και χρειάστηκε να διασωθεί από τον μεγάλο του αντίπαλο, το Binance. Όμως αφότου η συμφωνία διάσωσης από την Binance ναυάγησε, υπό τον φόβο της «μαύρης τρύπας» του FTX, η βιομηχανία του crypto βρίσκεται πλέον μπροστά στη δική της Lehman Brothers.
Ο ιδρυτής του FTX, Sam Bankman-Fried, προειδοποίησε ότι η εταιρεία έχει «μαύρη τρύπα» 8 δισ. δολαρίων, καθώς προσπαθεί απελπισμένα να αντλήσει 4 δισ. δολάρια σε κεφάλαια διάσωσης από επενδυτές. Όμως, η διαφαινόμενη χρεοκοπία του χρηματιστηρίου απειλεί ολόκληρη τη βιομηχανία, όπως συνέβη το 2008 με την κατάρρευση της Lehman Brothers.
Σύμφωνα με ανάλυση της JP Morgan, οι εταιρείες κρυπτονομισμάτων αντιμετωπίζουν τώρα ένα τσουνάμι από margin calls και χρεοκοπίες. Οι δεσμοί ανάμεσα στο χρηματιστήριο FTX του Bankman-Fried, την εταιρεία trading Alameda Research που είναι επίσης δική του αλλά και την ευρύτερη αγορά του crypto, προκαλούν ανησυχία. Άλλωστε, ο Bankman-Fried εμφανίστηκε ως σωτήρας στο κραχ της αγοράς το καλοκαίρι, όταν παρενέβη για να διασώσει μεγάλα ονόματα του κλάδου που κατέρρευσαν. Έως και πρότινος, πολλοί τον παρομοίαζαν με τον J.P. Morgan ή ακόμα και τον Warren Buffett για τον ρόλο τους στη στήριξη μεγάλων εταιρειών σε περιόδους κρίσεων.
Ο ιδρυτής του και μία από τις μεγαλύτερες προσωπικότητες του κλάδου, Sam Bankman-Fried, παραιτείται από διευθύνων σύμβουλος.
Τώρα, η JP Morgan προειδοποιεί ότι «ο αριθμός των οργανισμών με ισχυρούς ισολογισμούς που μπορούν να διασώσουν εκείνους που έχουν χαμηλά κεφάλαια και υψηλό δανεισμό μειώνεται μέσα στο οικοσύστημα του crypto». Οι ραγδαίες εξελίξεις στην αγορά δημιουργούν μία κρίση εμπιστοσύνης και μειώνει τη διάθεση που έχουν οι ισχυρότερες εταιρείες να διασώσουν όσες κινδυνεύουν, προσθέτουν οι αναλυτές.
Στο πλαίσιο αυτό, ο οίκος θεωρεί ότι θα χρειαστεί να περάσουν αρκετές εβδομάδες ώσπου να μετριαστεί η αναταραχή στην αγορά του crypto, εκτός και εάν υπάρξει μία συμφωνία για τη διάσωση του FTX σύντομα.
Συνεπώς, η JP Morgan υπολογίζει ότι το bitcoin, που ήδη έχει χάσει το 65% της αξίας του φέτος, πέφτοντας κάτω από τα 17.000 δολάρια, θα μπορούσε να πιάσει «πάτο» γύρω στα 13.000 δολάρια.
«Με την κεφαλαιοποίηση των κρυπτονομισμάτων να βρίσκεται ακριβώς πάνω από το 1 τρισ. δολάρια πριν από την κατάρρευση των FTX/Alameda Research, η εκτίμησή μας είναι ότι η αγορά του crypto θα βρει στήριξη πάνω από τα 500 δισ. δολάρια στην τρέχουσα φάση απομόχλευσης», προσθέτουν οι αναλυτές.
Στα ίδια επίπεδα, τα 13.000 δολάρια, εντοπίζει και το Bloomberg τον «πάτο» για το bitcoin, εάν οι προηγούμενες φάσεις πτώσης της αγοράς είναι ενδεικτικές.
«Το πόσος καιρός θα χρειαστεί για να φτάσει σε αυτά τα επίπεδα είναι ένα ανοικτό ερώτημα», σημειώνει το Bloomberg, καθώς η σημερινή πτωτική φάση έχει μεγαλύτερη διάρκεια από τις προηγούμενες, αλλά είναι κατά επτά εβδομάδες πιο σύντομη σε σχέση με την πτώση που τελείωσε το 2015.
Ο αυτοκράτορας του crypto είναι γυμνός
Ο Sam Bankman-Fried υποτίθεται ότι ήταν διαφορετικός από όλους τους entrepreneurs του crypto. Ο 30χρονος συνιδρυτής του χρηματιστηρίου κρυπτονομισμάτων FTX, όχι μόνο έχτισε μια αυτοκρατορία του crypto, αλλά και την επέκτεινε κατά τη διάρκεια της κατάρρευσης της αγοράς το καλοκαίρι, φτάνοντας να θεωρείται ο σωτήρας της βιομηχανίας, σαν άλλος J.P. Morgan.
Για αυτό και όταν το πετράδι του στέμματός του, το χρηματιστήριο κρυπτονομισμάτων FTX.com, καταρρέει ξαφνικά, απειλώντας να συμπαρασύρει ολόκληρη τη βιομηχανία του crypto σε ακόμα μεγαλύτερη κατρακύλα, όλα δείχνουν πως πρόκειται για μια κομβική στιγμή για την αγορά των κρυπτονομισμάτων. Αρχικά, έγινε γνωστό ότι το FTX θα διασωθεί από τον μεγάλο του αντίπαλο, την Binance Holdings. Όμως τελικά, η Binance οπισθοχώρησε από το deal, μπροστά στο μέγεθος της «μαύρης τρύπας» του FTX.
Σε τηλεδιάσκεψη με τους επενδυτές του, ο Bankman-Fried τους ενημέρωσε ότι το χρηματιστήριό του έχει έλλειμμα έως και 8 δισ. δολαρίων και χρειάζεται 4 δισ. δολάρια για να μην χρεοκοπήσει.
«Τα θαλάσσωσα», ομολόγησε στους επενδυτές, σύμφωνα με το Bloomberg και τους είπε ότι θα ήταν «απίστευτα ευγνώμον» εάν μπορούσαν να βοηθήσουν, καθώς η εταιρεία προσπαθεί να αντλήσει κεφάλαια διάσωσης μέσω έκδοσης ομολόγων, μετοχών ή συνδυασμού των δύο.
Ασφαλώς, αυτό δεν είναι το μοναδικό μεγάλο όνομα της αγοράς που έπεσε θύμα του τελευταίου κραχ των κρυπτονομισμάτων. Όμως σε αντίθεση με το stablecoin TerraUSD, το hedge fund Three Arrows Capital και την «τράπεζα» κρυπτονομισμάτων Celsius Network, το FTX ήταν κάτι παραπάνω από ένα χρηματιστήριο crypto. Διαθέτοντας μεγάλους επενδυτές ως χρηματοδότες, τεράστια δύναμη στο market making, επιρροή lobbying στην Ουάσιγκτον και μια δύναμη που μεγάλωσε όταν διέσωσε άλλες εταιρείες της βιομηχανίας, ο SBF –όπως πολλοί τον αποκαλούν στην αγορά- ήταν ο αυτοκράτορας του crypto.
Όταν εκείνος μπορεί να καταρρεύσει μέσα σε διάστημα μερικών ημερών, τι σημαίνει αυτό για μία βιομηχανία που έχει χάσει 2 τρισ. δολάρια κεφαλαιοποίησης από τη στιγμή που βρισκόταν στο αποκορύφωμα της επιτυχίας της;
«Νομίζω ότι εάν αυτό το bear market έχει αποδείξει κάτι, είναι ότι ο αυτοκράτορας είναι γυμνός», λέει στο Bloomberg ο Marc Weinstein, partner της εταιρείας venture capital του crypto, Mechanism Capital Ventures. «Ακόμα και έμπειροι θεσμικοί επενδυτές μπορεί να παρασυρθούν και να τοποθετηθούν σε hot deals σε παράλογες αποτιμήσεις σε ένα bull market».
Η ανησυχία για την FTX και για την τύχη της αδερφής εταιρείας της, της Alameda Research, παρέσυρε το Bitcoin και τα άλλα κρυπτονομίσματα σε μεγάλη πτώση, με τους εμπλεκόμενους στην αγορά να περιμένουν πλέον να δουν πόσο μεγάλο θα είναι το contagion, δηλαδή η μετάδοση της κρίσης, από την ξαφνική κατάρρευση της FTX.
Το χρηματιστήριο του Bankman-Fried είχε αποτιμηθεί στα 32 δισ. δολάρια όταν άντλησε χρηματοδότηση, τον Ιανουάριο και η λίστα των χαμένων τώρα περιλαμβάνει μεγάλα ονόματα των επενδύσεων όπως το Vision Fund της SoftBank, το Ontario Teachers’ Pension Plan, το wealth fund της Σιγκαπούρης Temasek, το hedge fund Tiger Global Management και η Lightspeed Venture Partners.
«Μπλέχθηκα με το crypto χωρίς να έχω ιδέα τι ήταν το crypto»
Δεν έχει περάσει παρά ελάχιστος καιρός από τότε που το περιοδικό Fortune έβαζε τον Sam Bankman-Fried στο εξώφυλλο του τεύχους του για τον Αύγουστο-Σεπτέμβριο με το ερώτημα: «Είναι ο επόμενος Warren Buffett;».
Πλέον, το ερώτημα έχει απαντηθεί, καθώς η διάσωση του FTX από την Binance οδήγησε το Bloomberg στην εκτίμηση ότι η περιουσία του SBF είχε μειωθεί κατά 94%. Ο «αυτοκράτορας» του crypto έχασε 14,6 δισ. δολάρια σε μία μέρα και με περιουσία 991,5 εκατ. δολαρίων, δεν συγκαταλέγεται πλέον ανάμεσα στους δισεκατομμυριούχους.
Όταν πέρυσι, ο Sam Bankman-Fried έκανε το ντεμπούτο του στη λίστα του Forbes με τους 400 πλουσιότερους του κόσμου (με περιουσία 22,5 δισ. δολαρίων, που του εξασφάλιζαν την 32η θέση), το περιοδικό σημείωνε ότι εκτός από τον Mark Zuckerberg, κανένας άλλος δεν είχε γίνει τόσο πλούσιος σε τόσο μικρή ηλικία.
Και ενώ ο Bankman-Fried πλούτισε στην αγορά των κρυπτονομισμάτων, το παράδοξο είναι ότι ουδέποτε υπήρξε μεγάλος υποστηρικτής του bitcoin. Απλά είδε σε αυτό μία μεγάλη ευκαιρία να επιτύχει τον στόχο του, που όπως έλεγε ήταν να γίνει όσο το δυνατόν πλουσιότερος για να χαρίσει όσο το δυνατόν περισσότερα.
Γιος δύο καθηγητών νομικής του Στάνφορντ, ο Bankman-Fried μεγάλωσε διαβάζοντας Χάρι Πότερ και ακούγοντας τους γονείς του να μιλούν για την πολιτική με άλλους ακαδημαϊκούς της Δυτικής Ακτής. Μετά το σχολείο γράφτηκε στο MIT όπου σπούδασε φυσική, πιστεύοντας ότι θα γινόταν καθηγητής.
Όμως μετά την αποφοίτησή του, το 2014, έπιασε δουλειά στο finance, ως trader ETFs στην Jane Street Capital. Από εκείνη τη στιγμή, άρχισε να διοχετεύει ένα μέρος του υψηλού μισθού του σε φιλανθρωπικούς σκοπούς.
«Μπλέχθηκα με το crypto χωρίς να έχω ιδέα τι ήταν το crypto», λέει. «Απλά μου φάνηκε ότι μπορούσε να γίνει πολύ trading».
Έτσι, το 2017 παραιτήθηκε από τη δουλειά του και ίδρυσε την επενδυτική εταιρεία Alameda. Όμως σύντομα αντιλήφθηκε πόσο χαμηλό ήταν το επίπεδο των μεγάλων χρηματιστηρίων κρυπτονομισμάτων. Και έτσι, δημιούργησε το FTX, μέσω του οποίου γίνεται ένα μεγάλο μέρος του trading των κρυπτονομισμάτων.
Παρόλα αυτά, όταν τον ρωτούσαν εάν θα παρατούσε τα κρυπτονομίσματα στην περίπτωση που πίστευε ότι θα μπορούσε να βγάλει περισσότερα χρήματα κάνοντας κάτι άλλο, δεν δίσταζε να απαντήσει: «Θα το έκανα, ναι».
