ΚΥΠΕ
Διευρύνθηκε σημαντικά το 2022 το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και ανήλθε σε €2.463,3 εκατ. ή σε 9,1% του ΑΕΠ της χώρας, σε σύγκριση με έλλειμμα ύψους €1.638,2 εκατ. το 2021, ή σε 6,8% του ΑΕΠ το 2021.
Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιοποίησε σήμερα η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου (ΚΤΚ), η αύξηση του ελλείμματος προήλθε από την επιδείνωση του ελλείμματος του Ισοζυγίου Αγαθών, (από €4.317,8 εκατ. σε €5.883,5 εκατ.) και την αύξηση του ελλείμματος του Πρωτογενούς Εισοδήματος (από €2.029,2 εκατ. σε €2.145,8 εκατ.).
Οι εν λόγω εξελίξεις αντισταθμίστηκαν, εν μέρει, από το βελτιωμένο πλεόνασμα στις Υπηρεσίες (από €5.019,5 εκατ. σε €5.782,2 εκατ.). και από το μειωμένο έλλειμα που κατέγραψε το Δευτερογενές Εισόδημα (από €310,7 εκατ. σε €216,2 εκατ.) σημειώνει η ΚΤΚ.
Τα στοιχεία για τους κύριους γεωγραφικούς εταίρους του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών της Κύπρου δείχνουν ότι το 2022, η Κύπρος κατέγραψε διμερή πλεονάσματα έναντι των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής (€1.063,8 εκατ., από €881,6 εκατ. το 2021), της Γερμανίας (€608,9 εκατ., από έλλειμμα ύψους €235,8 εκατ. το 2021) και του Ηνωμένου Βασιλείου (€624,9 εκατ., από €214,8 εκατ. το 2021).
Αντίθετα, διμερή ελλείμματα στο Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών το 2022, καταγράφηκαν έναντι της Ρωσίας (έλλειμμα €2.431,0 εκατ., έναντι ελλείματος ύψους €4.565,0 εκατ. το 2021) και της Ελλάδας (έλλειμα €2.581,2 εκατ. έναντι ελλείματος €1.728,8 εκατ. το 2021). Αναφορικά με τα διμερή στοιχεία έναντι της Ευρωπαϊκής Ένωσης (εκτός του Ηνωμένου Βασιλείου), σημειώθηκε έλλειμμα ύψους €1.498,7 εκατ. το 2022 (από έλλειμμα €106,2 εκατ. το 2021), καθώς και έλλειμμα €2.597,6 εκατ. έναντι της Ευρωζώνης το έτος 2022 (από έλλειμμα €789,8 εκατ. το 2021).
Μικρή επιδείνωση στη ΔΕΘ
Εξάλλου, η διεθνής επενδυτική θέση (ΔΕΘ) το 2022 σημείωσε μικρή επιδείνωση παρουσιάζοντας καθαρή θέση παθητικού στα €28.439,5 εκατ., έναντι €28.282,4 εκατ. που ήταν το 2021.
Όπως εξηγεί η ΚΤΚ, η μικρή αυτή επιδείνωση το 2022 προήλθε κυρίως από την αύξηση της καθαρής παθητικής θέσης των Άμεσων Επενδύσεων και σε μικρότερο βαθμό από την αύξηση της καθαρής θέσης παθητικού των Χρηματοοικονομικών Παραγώγων. Από την άλλη, η μείωση των καθαρών θέσεων παθητικού των Επενδύσεων Χαρτοφυλακίου και των Λοιπών Επενδύσεων καθώς και η αύξηση των Συναλλαγματικών Διαθεσίμων, επηρέασε θετικά τη Διεθνή Επενδυτική Θέση, μετριάζοντας έτσι την παραπάνω επιδείνωση.
Παράλληλα, η ελαφρά επιδείνωση της καθαρής Διεθνούς Επενδυτικής Θέσης κατά το 2022 οφείλεται στις αρνητικές συναλλαγές και τις καθαρές αναπροσαρμογές λόγω μεταβολών στις συναλλαγματικές ισοτιμίες.
Τα μεγαλύτερα αποθέματα ενεργητικού και παθητικού της Κύπρου έναντι μεμονωμένης χώρας το 2022, συνέχισαν να καταγράφονται με τη Ρωσία, αντανακλώντας το γεγονός ότι η Κύπρος φιλοξενεί μεγάλο αριθμό οντοτήτων ειδικού σκοπού (SPE) με ρωσική προέλευση. Ειδικότερα, τα αποθέματα των περιουσιακών στοιχείων της Κύπρου έναντι της Ρωσίας έφτασαν στα €125.599,2 εκατ. και οι υποχρεώσεις στα €126.076,4 εκατ. (καθαρή θέση της τάξης των -€477,2 εκατ.). Σε σχέση με την Ευρωπαϊκή Ένωση (εκτός του Ηνωμένου Βασιλείου), τα αποθέματα απαιτήσεων έφτασαν στα €114.199,0 εκατ. και οι υποχρεώσεις στα €158.892,6 εκατ. (καθαρή θέση της τάξης των -€44.693,5 εκατ.).
Αναφορικά με τις Άμεσες Επενδύσεις, που αποτελεί την κυριότερη κατηγορία της Διεθνούς Επενδυτικής Θέσης, το Ηνωμένο Βασίλειο κατέγραψε την υψηλότερη καθαρή θέση στα €7.295,3 εκατ., ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση (εκτός του Ηνωμένου Βασιλείου) παρουσίασε αρνητική καθαρή θέση της τάξης των €70.100,4 εκατ.
Μείωση στο εξωτερικό χρέος
Το Ακαθάριστο Εξωτερικό χρέος μειώθηκε στα €167.649,7 εκατ. το 2022, έναντι €168.002,7 εκατ. το 2021, με τα εξωτερικά στοιχεία ενεργητικού σε χρεωστικά μέσα παρουσίασαν αύξηση στα €152.293,4 εκατ. από €130.872,1 εκατ. το 2021.
Συνεπώς, το καθαρό Eξωτερικό Xρέος (ακαθάριστο εξωτερικό χρέος μείον εξωτερικά στοιχεία ενεργητικού σε χρεωστικά μέσα) μειώθηκε κατά €21.774,3 εκατ., σε €15.356,3 εκατ. το 2022.
Σύμφωνα με την ΚΤΚ, η μείωση του ακαθάριστου εξωτερικού χρέους οφείλεται στην μείωση του χρέους στις κατηγορίες της Γενικής Κυβέρνησης, τους Λοιπούς Τομείς και στα Νομισματικά Χρηματοπιστωτικά Ιδρύματα, πλην της Κεντρικής Τράπεζας, μειώσεις, οι οποίες μετριάστηκαν σε πολύ μεγάλο βαθμό από την αύξηση που καταγράφηκε στον Ενδοεταιρικό Δανεισμό.
Σύμφωνα με την ΚΤΚ, προσαρμοσμένο ως προς την επίδραση των Οχημάτων Ειδικού Σκοπού (SPEs), το ακαθάριστο εξωτερικό χρέος ανήλθε στα €61.856,7 εκατ. το 2022, έναντι €69.108,3 εκατ. το 2021, ενώ ο αντίστοιχος δείκτης για το καθαρό εξωτερικό χρέος μειώθηκε περεταίρω στα -€10.311,2 εκατ. το 2022, από -€3.111,3 εκατ. το 2021.
