Kathimerini.gr
Η πολυαναμενόμενη έκθεση -400 συνολικά σελίδων- για την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας θα παρουσιαστεί σήμερα, στις Βρυξέλλες ενώπιον της προέδρου της Κομισιόν σχεδόν ένα χρόνο μετά την ανάθεσή της στον Μάριο Ντράγκι από την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Αν και ο πρώην επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και τέως πρωθυπουργός της Ιταλίας δεν αποκάλυψε την ουσία των προτάσεών του στις συναντήσεις με πρέσβεις των κρατών μελών και επικεφαλής ευρωομάδων στο Ευρωκοινοβούλιο την περασμένη Τετάρτη, εκμυστηρεύτηκε, όμως, ότι κάποια «σενάρια» για το μέλλον της ευρωπαϊκής οικονομίας του «προκάλεσαν εφιάλτες». «Κλειδί», πάντως, ο ίδιος θεωρεί την προώθηση σκληρών μεταρρυθμίσεων, χωρίς να εξαιρείται η ίδια η Κομισιόν.
Η έκθεση Ντράγκι αναμενόταν πριν το καλοκαίρι και η δημοσίευσή της αναβλήθηκε, ώστε να μην υπάρξουν δυσάρεστες «εκπλήξεις» και συζητήσεις πριν από τις ευρωεκλογές αλλά και την επανεκλογή της Ούρσουλας φον ντερ Λάιεν από το ευρωκοινοβούλιο. Η πρόεδρος της Κομισιόν έχει, πάντως, ήδη υποσχεθεί ότι οι συστάσεις του Μάριο Ντράγκι για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής οικονομίας θα αποτελέσουν τη βάση του προγράμματός της για την επόμενη πενταετία.
Το ερώτημα είναι, βέβαια, εάν η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν θα επιδείξει «πυγμή» όταν θα αντιμετωπίσει τις προβλεπόμενες αντιδράσεις αρκετών κρατών μελών της Ε.Ε, καθώς η «τύχη» των προτάσεων Ντράγκι θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από την προθυμία εφαρμογής τους από τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.
Στις πρόσφατες συναντήσεις του με πρέσβεις των κρατών μελών της Ε.Ε και τους επικεφαλής των πολιτικών ομάδων στο ευρωκοινοβούλιο, ο Μάριο Ντράγκι ζήτησε την άμεση εφαρμογή «άνευ προηγουμένου μεταρρυθμίσεων από όλες τις ενδιαφερόμενες πλευρές», ώστε να καταστεί η ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας βασική προτεραιότητα και να μην συνθλιβεί από τους κύριους αντιπάλους της Ε.Ε, τις ΗΠΑ και την Κίνα. «Θα πρέπει να ενεργήσουμε άμεσα» φέρεται να δήλωσε ο πρώην επικεφαλής της ΕΚΤ.
Παράλληλα, έδωσε έμφαση στις κύριες «προκλήσεις» για την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας που συνοψίζονται: στην έλλειψη δυνατοτήτων ενίσχυσης της καινοτομίας, στην έλλειψη προσόντων στον τομέα της τεχνολογίας, στις υψηλές τιμές ενέργειας και στην ανάγκη επιτάχυνσης της ψηφιοποίησης. Ο Ντράγκι επισήμανε την σημασία της ενεργούς συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα και της εφαρμογής των απαιτούμενων θεσμικών μεταρρυθμίσεων.
Η δομή της έκθεσης θα βασίζεται σε πέντε βασικά σημεία: την παραγωγικότητα, την μείωση εξαρτήσεων, το κλίμα, την κοινωνική ενσωμάτωση και συστάσεις για κάθε έναν από τους δέκα σημαντικότερους τομείς της οικονομίας. Ο Ντράγκι επισήμανε πάντως την ανάγκη να υπάρξει συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών και μια ουσιαστική μεταρρύθμιση όλων των θεσμών, προκειμένου να εφαρμοστούν αποτελεσματικά οι συστάσεις του.
Λόγω και του συνεχιζόμενου πολέμου της Ρωσίας εναντίον της Ουκρανίας, ο πρώην επικεφαλής της ΕΚΤ εισηγείται οι αμυντικές βιομηχανίες της Ευρώπης να έχουν πλήρη πρόσβαση στην χρηματοδότηση της Ε.Ε και να μην «μπλοκάρονται» οι συγχωνεύσεις τους. Σε πλήρη ευθυγράμμιση με τις προτεραιότητες της Κομισιόν ζητά πλήρη αναθεώρηση της ευρωπαϊκής πολιτικής άμυνας, που κατά τον ίδιο θα χρειαστεί αλλαγή και του μοντέλου διακυβέρνησης της Κομισιόν, ώστε να μετέχουν και η ευρωπαϊκή υπηρεσία εξωτερικής δράσης, ο ευρωπαϊκός οργανισμός άμυνας, αλλά και δημιουργία μιας «αρχής αμυντικής βιομηχανίας», που θα προμηθεύεται όπλα για λογαριασμό της Ε.Ε. Άλλωστε σε ομιλία του τον περασμένο Απρίλιο είχε αναφερθεί στον «κατακερματισμό» των ευρωπαϊκών αμυντικών δαπανών και στην έλλειψη κλίμακας, «που παρεμποδίζει την ανάπτυξη της ευρωπαϊκής βιομηχανικής ικανότητας».
Στη διάρκεια των τελευταίων μηνών, ο τέως πρόεδρος της ΕΚΤ σε διάφορες δημόσιες παρεμβάσεις του έδινε το στίγμα των προτεραιοτήτων, της περίφημης πια έκθεσής του. Τον Φεβρουάριο επισήμανε την ανάγκη εξεύρεσης 500 δις ευρώ για επενδύσεις για την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, ενώ τον Απρίλιο στράφηκε εναντίον της Κίνας και των ΗΠΑ για το ό,τι αρνούνται να «παίξουν με τους κανόνες» του διεθνούς εμπορίου, ενώ αναφέρθηκε στην επείγουσα ανάγκη «μετασχηματισμού της ευρωπαϊκής οικονομίας».
Ο ίδιος θεωρεί άλλωστε ότι χωρίς ανάκαμψη της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής οικονομίας η Ευρώπη θα χάσει την ευημερία, ειρήνη, κοινωνική συνοχή και ένταξη αλλά και την προστασία του περιβάλλοντος. Ο Μάριο Ντράγκι φέρεται να τόνισε στις συναντήσεις του με τους πρέσβεις της Ε.Ε ότι σε διαφορετική περίπτωση «θα χάσουμε την αυτονομία μας, την ανεξαρτησία μας και την κυριαρχία μας». Στο ασταθές γεωπολιτικό περιβάλλον ο ίδιος εκτιμά το προφανές ότι δηλαδή, η Ε.Ε θα καταστεί εύθραυστη, λόγω των πολλών εξαρτήσεών της σε διάφορους τομείς.
Σε κάθε περίπτωση, σε λίγες ώρες ο Σούπερ Μάριο θα παρουσιάσει δημοσίως τις συστάσεις του, ωστόσο το ζητούμενο είναι όχι μόνο να αποτελέσουν τη βάση της «ατζέντας» της νέας Κομισιόν αλλά κυρίως να εφαρμοστούν από τα κράτη – μέλη της Ε.Ε ιδιαίτερα αμφιλεγόμενα για κάποια εξ αυτών ζητήματα, όπως εκείνο του κοινού δανεισμού. Σε ομιλία του, τον περασμένο Φεβρουάριο ο Ντράγκι προειδοποίησε πάντως ότι θα υπάρξουν «δύσκολες συζητήσεις που θα αναγκάσουν θεσμούς και εθνικές κυβερνήσεις να λάβουν δύσκολες αποφάσεις».
Η έκθεση του Μάριο Ντράγκι θα συζητηθεί εκτενώς στο άτυπο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, που θα λάβει χώρα αρχές Νοεμβρίου, στη Βουδαπέστη. Εκεί θα φανούν οι προθέσεις των κρατών μελών έναντι των συστάσεών του. Ο ίδιος εμφανίζεται αισιόδοξος ότι οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις θα αναγνωρίσουν την αναγκαιότητα άμεσης εφαρμογής των προτάσεών του. Ωστόσο, η τρέχουσα πολιτική κατάσταση στην Ευρώπη με αποδυναμωμένες τις κυβερνήσεις σε Γαλλία και Γερμανία και την ταχύτατη άνοδο ευρωσκεπτικιστικών και ακροδεξιών δυνάμεων στην Ε.Ε δεν αφήνει πολλά περιθώρια αισιοδοξίας για την «τύχη» της περίφημης ήδη… έκθεσης Ντράγκι.
