ΠΗΓΗ: Reuters
Λάιζα Τζουκα / Reuters Breakingviews
Το να είσαι στη Σικελία και να οδηγείς υπό 45 βαθμούς Κελσίου, ενώ μαίνονται δασικές πυρκαγιές και ο καπνός είναι παντού, δεν μοιάζει με χαλαρές διακοπές. Ωστόσο, αυτές είναι οι συνθήκες που βίωσαν πολλοί τουρίστες, συμπεριλαμβανομένης της αρθρογράφου, σε αυτό το νησί τον Ιούλιο. Εν τω μεταξύ, πρωτοφανείς υψηλές θερμοκρασίες και ξηρασία προκάλεσαν καταστρεπτικές φωτιές στην (γειτονική) Ελλάδα, εξαναγκάζοντας χιλιάδες επισκέπτες να εγκαταλείψουν δημοφιλείς θερινούς προορισμούς όπως η Ρόδος. Οι ακραίες καιρικές συνθήκες μπορεί να περιορίστηκαν στις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, αλλά οι δημοσιονομικές επιπτώσεις τους θέτουν σε κατάσταση επείγουσας ανάγκης το σύνολο της ηπείρου. Τα θερμά καλοκαίρια δεν είναι ασυνήθιστα για τις μεσογειακές χώρες. Ωστόσο, οι ολοένα και συχνότεροι καύσωνες και οι δασικές πυρκαγιές προκαλούν πολυεπίπεδη οικονομική βλάβη.
Μέχρι στιγμής και μόνο από τις αρχές της χρονιάς έχουν γίνει στάχτη περισσότερα από 2.300.000 στρέμματα, πολύ περισσότερα δηλαδή από τον μέσο όρο των 1.600.000 στρεμμάτων τη θερινή περίοδο το διάστημα 2006-2022. Η ζέστη και η ξηρασία εκτιμάται πως θα μειώσουν τη φετινή παραγωγή δημητριακών της Ευρωπαϊκής Ενωσης στα 256 εκατ. τόνους, ήτοι θα είναι 10% χαμηλότερη από τον μέσο όρο της τελευταίας πενταετίας, αλλά και η χειρότερη συγκομιδή από το 2007, όπως προβλέπει η Ενωση Αγροτών και Αγροτικών Συνεταιρισμών της Ε.Ε., Copa Cogeca. Οι επαναλαμβανόμενοι καύσωνες απειλούν και τον τουρισμό. Η άνοδος της θερμοκρασίας μπορεί να περικόψει κατά 10% τον αριθμό των επισκεπτών του καλοκαιριού στις νότιες παράκτιες περιοχές, διότι αυτοί στρέφονται σε βορειότερες ακτές, όπως καταδεικνύει έρευνα της Ε.Ε.
Ενα τέτοιο πλήγμα είναι σοβαρό για την Ελλάδα, διότι ο τουρισμός ισοδυναμούσε με το 11,5% του ΑΕΠ το 2022, αλλά και για την Ιταλία και την Ισπανία, όπου το ποσοστό υπερβαίνει το 6%. Κατά συνέπεια, θα πληγούν μόνιμα οι τιμές της στέγης, ενώ οι υποδομές μεταφορών, ηλεκτροδότησης και τηλεπικοινωνιών θα χρειαστούν αναβάθμιση. Οπότε θα δημιουργηθούν επιπλέον δημοσιονομικές πιέσεις σε αυτές τις χώρες, που ήδη παλεύουν με υψηλό δημόσιο χρέος. Οι ζημίες των κλιματικών καταστροφών, εάν ανέλθει άνω του 1,5 βαθμού Κελσίου η θερμοκρασία σε σύγκριση με τα προβιομηχανικά επίπεδα, θα αυξήσουν την αναλογία χρέους προς ΑΕΠ, κατά 2,6 ποσοστιαίες μονάδες στην Ελλάδα, κατά 2,2 στην Ιταλία και 4,5 π.μ. στην Ισπανία το 2032. Απαιτείται συντονισμένη και πανευρωπαϊκή προσπάθεια. Οπως συνέβη και με τον κορωνοϊό, στην περίπτωση των καυσώνων, πλήττονται δυσανάλογα και χωρίς να φταίνε συγκεκριμένες χώρες του Νότου. Εάν αφεθούν οι Ελλάδα, Ιταλία και Ισπανία να αντιμετωπίσουν τέτοιο κλιματικό εφιάλτη, τέλος, πέραν των άλλων οικονομικών ζητημάτων τους, υπάρχει ο κίνδυνος να βρεθούν στη θέση του Σίσυφου.
