Money Review
Όπως έχει ομολογήσει ο ίδιος ο Sam Bankman-Fried, πριν από έξι χρόνια δεν ήξερε και πολλά για τα κρυπτονομίσματα. Κατάλαβε όμως ότι η αγορά αυτή αποτελούσε μια μεγάλη ευκαιρία. Και έτσι, σχεδόν μέσα σε ένα βράδυ, βρέθηκε να διαθέτει περιουσία 23 δισ. δολαρίων. Μόνο ο Mark Zuckerberg είχε καταφέρει να γίνει τόσο πλούσιος σε τόσο νεαρή ηλικία.
Όμως όπως αποδείχθηκε, ο «βασιλιάς» του crypto ήταν γυμνός. Στα 31 του χρόνια πλέον, ο Bankman-Fried μόλις κρίθηκε ένοχος για επτά κατηγορίες απάτης και συνωμοσίας, στις οποίες εμπλέκονταν οι εταιρείες του, FTX και Alameda Research.
Ο Sam Bankman-Fried φωτογραφιζόταν πλάι σε πασίγνωστους αστέρες, χρηματοδοτούσε -με τα κλεμμένα, όπως αποδείχθηκε- πολιτικούς, απολάμβανε ένα πολυτελέστατο lifestyle, έκανε τους φίλους του πλούσιους και χαρακτηριζόταν ως ο «επόμενος Warren Buffett», με τα μεγαλύτερα διεθνή έντυπα να κάνουν κάθε δήλωσή του μεγάλη είδηση.
Την εποχή εκείνη, όλοι τον αγαπούσαν. Όμως εκ των υστέρων, εάν κοιτάξει κανείς λίγο πιο προσεκτικά, τα σημάδια ότι κάτι δεν πήγαινε καλά ήταν πάντα εκεί.
«Είμαι, και έχω υπάρξει για το μεγαλύτερο μέρος της ενήλικης ζωής μου, λυπημένος», έγραφε η ομιλία την οποία είχε ετοιμάσει ο Bankman-Fried για να εκφωνήσει στο αμερικανικό Κογκρέσο, πριν η σύλληψή του αλλάξει τα σχέδιά του.
Πραγματικά, στις φωτογραφίες από το απόγειο της επιτυχίας του, ο Bankman-Fried έμοιαζε πάντα να αισθάνεται άβολα, σαν να ντρέπεται, σαν να προτιμούσε να παίζει video games, ακόμα και την ώρα που η Gisele Bundchen στεκόταν πλάι του, παρατηρούν οι New York Times. Όλοι επέμεναν ότι ήταν μια ιδιοφυΐα, ο επιχειρηματίας που θα δημιουργούσε το μέλλον. Ίσως μέσα του, εκείνος να γνώριζε την αλήθεια.
Όπως φάνηκε ξεκάθαρα και από τη δίκη, η FTX και η Alameda διοικούνταν από μια ομάδα άσχετων νεαρών ατόμων που δεν είχαν τις απαιτούμενες γνώσεις, την ωριμότητα ή την υπομονή. Όσοι είχαν κάποια ηθική και αντιλήφθηκαν ότι κάτι δεν πήγαινε καλά σύντομα αποχώρησαν, αφήνοντας πίσω τους μια βασική ομάδα που βυθίστηκε πιο βαθιά στα προβλήματα.
«Όταν άρχισα να δουλεύω στην Alameda, δεν νομίζω ότι θα σας πίστευα εάν μου λέγατε ότι θα έστελνα ψευδείς ισολογισμούς στις τράπεζές μας ή θα έκλεβα τα χρήματα των πελατών, αλλά με τον καιρό, αυτά ήταν πράγματα που ένιωθα άνετα να τα κάνω», κατέθεσε στη δίκη η Caroline Ellison, συνάδελφος και κατά καιρούς σύντροφος του Bankman-Fried.
Όταν η Ellison άρχισε να δουλεύει για την Alameda, ήταν ο καιρός που ο κόσμος άρχισε να πιστεύει ότι το blockchain θα άλλαζε τα πάντα –με κάποιο τρόπο. Η Silicon Valley έριχνε δισεκατομμύρια στο crypto και βιαζόταν να επενδύσει σε άτομα όπως ο Bankman-Fried, που μπήκαν νωρίς στην αγορά και έμοιαζαν να καταλαβαίνουν αυτά που λίγοι καταλάβαιναν.
Η Sequoia Capital, μια κορυφαία εταιρεία venture capital που έχει επενδύσει σε εταιρείες όπως οι Apple, Airbnb, Instagram και WhatsApp, σχεδόν ικέτευε τον Bankman-Fried να πάρει τα χρήματά της.
Και όταν ο ιδρυτής της FTX το έκανε, η Sequoia οργάνωσε μια γιορτή για τον Bankman-Fried με οικοδεσπότη τον Adam Fisher, έναν συγγραφέα της Silicon Valley που σύντομα έγινε θαυμαστής του S.B.F., όπως τον αποκαλούσαν τότε.
«Μετά από τη συνέντευξή μου με τον S.B.F., είχα πειστεί: Μιλούσα σε έναν μελλοντικό τρισεκατομμυριούχο», έγραψε ο Fisher. «Το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα του FTX; Η ηθική συμπεριφορά».
Όμως η FTX κατέρρευσε πριν περάσουν δύο μήνες από την δημοσίευση της συνέντευξης. Η Sequoia διέγραψε τα 214 εκατ. δολάρια που είχε επενδύσει.
Πώς κατάφερε ο Sam Bankman-Fried να κοροϊδέψει τους πάντες; Όπως κάθε entrepreneur της Silicon Valley που σέβεται τον εαυτό του, υποσχόταν να κάνει τον κόσμο καλύτερο.
Όπως έλεγε, είχε σκεφτεί ότι μπορεί να βοηθήσει την ανθρωπότητα. Το σχέδιό του; Να γίνει απίστευτα πλούσιος πάρα πολύ γρήγορα και μετά να χαρίσει όλα αυτά τα δισεκατομμύρια, σύμφωνα με τις αρχές του «αποτελεσματικού αλτρουισμού». Οι λεπτομέρειες δεν είχαν σημασία. «Είναι ένας σταυροφόρος, αφοσιωμένος να βγάλει όσο το δυνατόν περισσότερα χρήματα (δεν τον ενδιαφέρει πώς), μόνο και μόνο για να τα χαρίσει (δεν ξέρει πραγματικά σε ποιον ή πότε)», έγραφε για αυτόν το Forbes το 2021.
Κατά τη διάρκεια της δίκης, προέκυψε ότι ο Bankman-Fried είχε ξοδέψει 15 εκατ. δολάρια για να ταξιδεύει με ιδιωτικά αεροπλάνα, ενώ ζούσε με τους φίλους του από την FTX σε ένα ρετιρέ αξίας 35 εκατ. δολαρίων. Όχι και πολύ αλτρουιστικό.
Πάντως, ο ίδιος προσπάθησε να προειδοποιήσει τον κόσμο. «Υπάρχουν περισσότερες απάτες τύπου Ponzi, σε κατά κεφαλήν επίπεδο, στο crypto, παρά αλλού», είχε πει στους Financial Times τον Μάιο του 2022.
Όμως κανείς δεν τον άκουγε. Επενδυτές, πελάτες και δημοσιογράφοι πίστευαν ότι έβλεπαν μπροστά τους αυτή την ιδιοφυΐα για την οποία όλοι μιλούσαν. Πώς θα μπορούσε να είναι οτιδήποτε άλλο, άλλωστε. Οι γονείς του ήταν καθηγητές νομικής στο Stanford.
«Εάν υπάρχει ένα μέρος στο οποίο δεν θα μπλέξω, αυτό θα είναι το FTX», έλεγε ο σταρ της σειράς Shark Tank, Kevin O’ Leary.
Όμως όπως φάνηκε στη δίκη, και αυτοί οι καθηγητές νομικής είχαν «θαμπωθεί» από τα πλούτη του γιου τους. Ο Sam τους είχε κάνει δώρο ένα σπίτι 16 εκατ. δολαρίων, 10 εκατ. δολάρια σε μετρητά και πολλά ακόμα.
