Bloomberg
«Εξατμίζονται» οι περιουσίες των δισεκατομμυριούχων που είδαν τα κέρδη τους να εκτοξεύονται από την έκρηξη των υπηρεσιών ντελίβερι στη διάρκεια της πανδημίας. To «κλείσιμο» της οικονομίας την περίοδο των lockdowns έκρυβε ευκαιρίες για ορισμένους, που πλέον διανύουν περίοδο ισχνών αγελάδων.
Τουλάχιστον έξι μεγιστάνες έγιναν δισεκατομμυριούχοι λόγω COVID-19, τέσσερις από αυτούς όμως είναι ήδη εκτός από τη σχετική λίστα του Bloomberg. Από το Σαν Φρανσίσκο μέχρι την Κωνσταντινούπολη, οι ιδρυτές εταιρειών διαδικτυακής παράδοσης που πλούτισαν εν μέσω πανδημίας βλέπουν τις περιουσίες τους να εξανεμίζονται. Στην ομάδα περιλαμβάνονται οι ιδρυτές της τουρκικής Getir, της ολλανδικής Just Eat Takeaway.com και των Instacart και DoorDash Inc. της Σίλικον Βάλεϊ, που έχουν χάσει συνολικά περισσότερα από 15 δισ. δολάρια.
Οι επενδυτές συσσώρευσαν χρήματα σε εταιρείες διανομής τροφίμων και ειδών σπιτιού κατά τη διάρκεια της πανδημίας, με την οικονομία όμως να έχει ανοίξει ξανά και τη ζήτηση να έχει αμβλυνθεί, οι κάποτε γενναιόδωρες αποτιμήσεις για τις επιχειρήσεις της κρίσης έχουν περικοπεί.
«Το γεγονός ότι οι υψηλοί ετήσιοι –έκτακτοι– ρυθμοί ανάπτυξης ήταν ένα εξαιρετικό φαινόμενο και δεν μπορούν να διατηρηθούν στο ίδιο επίπεδο με την πάροδο των ετών, γίνεται ξεκάθαρο μόνο και μόνο από την κοινή λογική», εξηγεί ο Ματίας Σου, λέκτωρ στη Σχολή Διοίκησης Επιχειρήσεων της Λουκέρνης.
Ενόψει της αρχικής δημόσιας προσφοράς του, τον Σεπτέμβριο του 2021, η εταιρεία διανομής Instacart με έδρα το Σαν Φρανσίσκο κατέταξε την πανδημία στους παράγοντες κινδύνου. Ο Ναζίμ Σαλούρ της Getir, ο οποίος έχτισε περιουσία 5 δισ. δολαρίων στη διάρκεια της πανδημίας, είναι ο τελευταίος που έχασε την ιδιότητα του δισεκατομμυριούχου, καθώς ο τελευταίος γύρος χρηματοδότησης της εταιρείας μείωσε την αποτίμησή της σχεδόν κατά 80%.
Παρά το γεγονός ότι ανέφερε απώλεια 529 εκατ. δολαρίων το 2021, η τουρκική υπηρεσία ταχυμεταφοράς ξόδεψε 1,2 δισ. δολάρια το 2022 για να αγοράσει τη γερμανική ανταγωνίστρια Gorillas Technologies, επεκτείνοντας τις απώλειες. Η Getir επεκτάθηκε επίσης στις ΗΠΑ και στη δυτική Ευρώπη, για να υποχωρήσει νωρίτερα φέτος από πολλές χώρες της Ευρώπης. Ο Σαλούρ είπε σε συνάντηση του προσωπικού τον Ιούλιο ότι η τουρκική αγορά είναι η μόνη κερδοφόρος μονάδα της, ενώ τον Αύγουστο, η εταιρεία ανακοίνωσε ότι θα απολύσει περισσότερο από το 10% του παγκόσμιου εργατικού δυναμικού της, δηλαδή περίπου 2.500 υπαλλήλους.
Η Instacart, που αποτιμήθηκε από τους επενδυτές σε 39 δισ. δολάρια τον Μάρτιο του 2021, άρχισε να διαπραγματεύεται δημόσια τον Σεπτέμβριο στο 1/4, περίπου, αυτής της αποτίμησης. Οι μετοχές σημείωσαν άνοδο 12% την πρώτη ημέρα της διαπραγμάτευσης, δίνοντας στον συνιδρυτή Aπούρβα Μέτα μερίδιο 1,1 δισ. δολαρίων, την ώρα που στις μεγάλες δόξες του κολοσσού η περιουσία του άγγιζε τα 3,5 δισ. δολάρια.
Στο ίδιο μήκος κύματος, ο Αντι Φανγκ της DoorDash έχασε τον τίτλο του δισεκατομμυριούχου. Οι μετοχές της εταιρείας διανομής τροφίμων έχουν υποχωρήσει περισσότερο από 60% από τον Νοέμβριο του 2021. Ο Γίτσε Χρόουν της Just Eat Takeaway, τέλος, είχε σχεδόν 2 δισ. δολάρια τον Οκτώβριο του 2020, αλλά το 85% της περιουσίας του εξατμίστηκε.
Η ίδια τάση εμφανίζεται στις αναδυόμενες αγορές, συμπεριλαμβανομένων της Ινδίας και της Κίνας, παρά τους χαλαρότερους κανονισμούς και το φθηνότερο λειτουργικό κόστος. Η αποτίμηση της ινδικής startup Swiggy μειώθηκε στο μισό τον Μάιο, ενώ ο τοπικός ανταγωνιστής Dunzo δυσκολεύεται να πληρώσει το προσωπικό και να συγκεντρώσει νέα κεφάλαια.
