ΚΥΠΕ
Το δημόσιο χρέος της Κύπρου μπορεί να είναι βιώσιμο λόγω των εξαιρετικά χαμηλών επιτοκίων στην ευρωζώνη, ωστόσο το υψηλό του επίπεδο εξακολουθεί να αποτελεί λόγο ανησυχίας, καθώς η πορεία του μπορεί να εκτροχιαστεί από πιθανούς κλυδωνισμούς, λέει η Ελεγκτική Υπηρεσία σε ειδική έκθεσή της για τον έλεγχο του Γραφείου Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΓΔΔΧ).
Παράλληλα, η Ελεγκτική Υπηρεσία εντοπίζει «πιθανό σημείο αυξημένου κινδύνου γύρω στο 2028, όταν πολύ υψηλά ποσά του χρέους καθίστανται πληρωτέα (λήξεις €2,73 δις) και θα πρέπει να αναχρηματοδοτηθούν.
Η πρόκληση αυτή, σημειώνει η Ελεγκτική Υπηρεσία, τονίζει την ανάγκη όπως «η Μεσοπρόθεσμη Στρατηγική Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΜΕΣΔΔΧ) συνεχίζει να εστιάζει στο μέλλον και το ΓΔΔΧ ενισχύσει τις δυνατότητές του να εντοπίζει σημεία αυξημένου κινδύνου και να βελτιστοποιεί τις στρατηγικές χρηματοδότησης».
Παράλληλα, επισημαίνει πως τα τεστ αντοχής, αναφορικά με την κλιματική αλλαγή, επιβεβαιώνουν ότι τα υψηλά επίπεδα χρέους δημιουργούν μία κατάσταση η οποία καθίσταται πιο εύθραυστη, λόγω των επιπτώσεων των κλιματικών αλλαγών στην οικονομία.
Στο πλαίσιο αυτό, η Ελεγκτική Υπηρεσία εισηγείται όπως το ΓΔΔΧ, σε συνεργασία με το Δημοσιονομικό Συμβούλιο, ενσωματώσουν την ανάλυση του κλιματικού κινδύνου στα δημόσια οικονομικά.
Στην έκθεσή της, η Ελεγκτική Υπηρεσία παρατηρεί «σημαντική συσσώρευση αποθέματος ρευστότητας τα τελευταία δύο χρόνια, που αντιστοιχεί στο περίπου 150% των αναγκών χρηματοδότησης του βραχυπρόθεσμου χρέους, και προέκυψε κυρίως για διασφάλιση της ρευστότητας, ενόψει της αβεβαιότητας που επέφερε η πανδημία COVID-19».
«Η χρήση μέρους αυτού του αποθέματος ρευστότητας για την αποπληρωμή χρέους, θα μπορούσε να βελτιώσει σημαντικά το κόστος και τον κίνδυνο του δημοσίου χρέους, πράγμα που φαίνεται να εφαρμόζει τώρα το ΓΔΔΧ» αναφέρει.
Η Ελεγκτική Υπηρεσία αναγνωρίζει πως για την αύξηση του αποθέματος ρευστότητας, το ΓΔΔΧ ακολούθησε τη σχετική διαδικασία για τον καθορισμό του και τεκμηρίωσε προσεκτικά το σκεπτικό του, για να προσθέσει ωστόσο πως «εισηγηθήκαμε όπως μελλοντικά λαμβάνεται η δέουσα προσοχή στις επιπτώσεις τέτοιων αποφάσεων, εφόσον δεν αποτελούν αποτελεσματική μέθοδο για την εξασφάλιση του χαμηλότερου κόστους με αποδεκτό κίνδυνο».
Αναφορικά με τον διορισμό του προϊσταμένου του ΓΔΔΧ, η Ελεγκτική Υπηρεσία εισηγείται όπως περιληφθεί πρόνοια στον Νόμο που να προβλέπει ο Υπουργός να υποβάλλει εισήγηση στο Υπουργικό Συμβούλιο, το οποίο έχει την εξουσία να την εγκρίνει ή να την απορρίψει και να ενημερώνει την Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών και Προϋπολογισμού, η οποία, με αυτό τον τρόπο, θα έχει την ευχέρεια, στο πλαίσιο του Κοινοβουλευτικού ελέγχου, να καλέσει ενώπιόν της, για ενημέρωση, τον απελθόντα προϊστάμενο σε περίπτωση μετακίνησής του.
Επιπρόσθετα, η Ελεγκτική Υπηρεσία συστήνει ότι ο ορισμός του δημόσιου χρέους να αποτυπωθεί με πιο ξεκάθαρο τρόπο στη σχετική νομοθεσία, κατά τρόπο που να καλύπτει τη Γενική Κυβέρνηση και να διαχωρίζει με σαφήνεια το χρέος της Κεντρικής και της Γενικής Κυβέρνησης.
