Με την Κύπρο να βρίσκεται σε σεισμογόνο ζώνη των Άλπεων-Ιμαλαΐων, μέσα στην οποία εκδηλώνεται το 15% των σεισμών παγκοσμίως αλλά και μετά τον τελευταίο ισχυρό σεισμό που σημειώθηκε τα ξημερώματα της Τρίτης μεγέθους 6,1 βαθμών στην κλίμακα Ρίχτερ, είναι λογικό επόμενο να εκφράζεται ανησυχία για την αντισεισμική επάρκεια και ανθεκτικότητα των κτηρίων και ως εκ τούτου, την προστασία του κοινού. Αναπόφευκτα, τις τελευταίες ώρες βρίσκεται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος ειδικότερα το επίπεδο της στατικής επάρκειας των πολυώροφων κτηρίων που προστέθηκαν τα τελευταία χρόνια, στο πολεοδομικό προφίλ της Κύπρου.
Επιχειρηματίες ανάπτυξης γης, με τους οποίους επικοινώνησε η «Κ», τονίζουν ότι εφαρμόζονται ιδιαίτερα αυστηρές προδιαγραφές στο κομμάτι της αντισεισμικής οχύρωσης των πύργων. Όπως ανέφερε συγκεκριμένα ο CEO του κτηρίου 360 στο κέντρο της Λευκωσίας Γιώργος Χρυσοχόος, ο σχεδιασμός του κτηρίου είναι για σεισμό 20 φορές πιο ισχυρό από τον προχθεσινό. Πιο συγκεκριμένα, οι αντισεισμικές προδιαγραφές στην Κύπρο δεν περιορίζονται μόνο στο μέγεθος του σεισμού, αλλά και σε παράγοντες όπως το επίκεντρο του σεισμού, η ένταση του σεισμού η διάρκειά του και η επιτάχυνσή του. Ανάλογα με την σεισμική ζώνη καθορίζεται και η μέγιστη εδαφική επιτάχυνση αναφοράς αgR. Σύμφωνα με την επιτροπη αναθεώρησης των ζωνών, στις περιοχές Πάφου, Λεμεσού, Λάρνακας και Αμμοχώστου, η μέγιστη εδαφική επιτάχυνση είναι τα 0,25 αgR. Στη Λευκωσία η μέγιστη εδαφική επιτάχυνση είναι τα 0,20 αgR ενώ σε πιο περιορισμένη ζώνη, το όριο είναι τα 0,15 αgR. Ο σεισμός της Τρίτης είχε επιτάχυνση 0,02 αgR. Ως εκ τούτου, αν και επρόκειτο για ισχυρό σεισμό που έγινε ιδιαίτερα αισθητός, εντούτοις δεν φαίνεται να ανησύχησε τους ιδιοκτήτες των ψηλών κτηρίων.
Το φορτίο σεισμού που μετριέται στην Κύπρο ορίζεται σαν η μέγιστη επιτάχυνση στη Λεμεσό και τα παράλια, 0,25g, στην Ελλάδα είναι 0,36 επιτάχυνση του g
Διπλός έλεγχος
Μιλώντας στην «Κ» ο α’ αντιπρόεδρος του ΕΤΕΚ και πρόεδρος του Συλλόγου Πολιτικών Μηχανικών Ανδρέας Θεοδότου, εξήγησε ότι οποιοδήποτε κτήριο σχεδιάζεται τα τελευταία χρόνια στην Κύπρο, είτε πρόκειται για πολυώροφο, είτε για απλό συμβατικό, οφείλει να προσαρμόζεται στους αντισεισμικούς κανονισμούς τους οποίους χαρακτήρισε ιδιαίτερα αυστηρούς. Συγκεκριμένα, οποιοδήποτε κτήριο κτίστηκε μετά το 1994, σχεδιάστηκε με βάση τον κυπριακό αντισεισμικό κανονισμό. Αυτός ο κανονισμός αναθεωρήθηκε το 2012 και τα τελευταία χρόνια εφαρμόζονται οι ευρωκώδικες, που είναι ακόμα πιο αυστηροί κανονισμοί και ισχύουν σε όλη την Ευρώπη. Ως εκ τούτου. Με κάθε αίτηση για άδεια οικοδομής από την αρμόδια αρχή, ο αιτητής οφείλει να καταθέσει άδεια για αντισεισμικό σχεδιασμό. Άρα, δεν μπορεί ένα κτήριο να πάρει άδεια αν δεν προσαρμόζεται στον αντισεισμικό κανονισμό. Ειδικότερα για τα ψηλά κτήρια, εφόσον δεν υπήρχε τεχνογνωσία στην Κύπρο, τα πρώτα ψηλά κτήρια έγιναν από οίκους του εξωτερικού σε συνεργασία με τοπικούς μηχανικούς. Επίσης, επισήμανε ο κ. Θεοδότου, ακολουθεί και επαλήθευση της μελέτης από άλλο γραφείο, ώστε να εντοπιστούν τυχόν σφάλματα. Ως εκ τούτου, «θέλουμε να πιστεύουμε ότι αυτά γίνονται σωστά και δεν θα έχουμε θέματα με συγκεκριμένα κτήρια», αναφέρει.
Διπλός έλεγχος
Όπως εξήγησε ο κ. Θεοδότου, πολλές φορές για ψηλά και πιο πολύπλοκα κτήρια, ακολουθείται η πολιτική του επαναληπτικού ελέγχου από δεύτερο μελετητή. Συνεπώς, όλα τα κτήρια που έγιναν μετά το 1994 είναι αντισεισμικά, όπως επισημαίνει ο κ. Θεοδότου Το θέμα είναι τα κτήρια με ημερομηνία κατασκευής πρότερη του 1994, εφόσον δεν ακολουθείτο η εφαρμογή του αντισεισμικού κανονισμού, που είναι κτήρια πλέον γερασμένα. Επείγει, ως εκ τούτου, η συντήρηση τέτοιων κτηρίων, και η επαναξιολόγησή τους από πολιτικούς μηχανικούς, ώστε να διασφαλιστεί η στατική τους επάρκεια .
Σύντομα στη Βουλή
Πρόκειται για πρόταση του ΕΤΕΚ (Επιστημονικό και Τεχνικό Επιμελητήριο), η οποία ετοιμάζεται σε συνεργασία με το Υπουργείο Εσωτερικών και αναμένεται να προωθηθεί στη Βουλή για συζήτηση. Στην ουσία, με την εφαρμογή αυτής της πρότασης, θα ξέρει ο καθένας τις αντοχές του κτηρίου που αγοράζει, στον σεισμό. Θα πρόκειται για ένα τεχνικό έλεγχο των κτηρίων, πολυώροφων, δημόσιων κτηρίων και απλών συμβατικών. Αυτό που μένει είναι να οριστικοποιηθούν οι τελευταίες λεπτομέρειες της πρότασης, όπως για παράδειγμα, ποια θα είναι τα κτήρια που θα είναι πρώτα στη σειρά για επιθεώρηση. Η εισήγηση και επικρατέστερο σενάριο, είναι να τύχουν προτεραιότητας τα κτήρια δημόσιας χρήσης που στεγάζουν τμήματα δημόσιας υπηρεσίας και υπουργεία και σταδιακά ο έλεγχος να προχωρήσει και στα ιδιωτικά κτήρια συνεχούς δόμησης και πολυώροφα παλιά κτήρια..
Εγκαταλελειμμένα κτήρια
Ο μεγαλύτερος βραχνάς αυτή την στιγμή είναι τα εγκαταλελειμμένα κτήρια στο κέντρο των πόλεων, τα οποία είναι επικίνδυνα για τους περίοικους και τους περαστικούς, εφόσον είναι στα πρόθυρα κατάρρευσης. Πρόκειται για κτήρια τα οποία δεν έχουν συντηρηθεί για δεκαετίες, εφάπτονται με το όριο του δρόμου και ελλοχεύουν σοβαρούς κινδύνους σε περιπτώσεις σεισμών αλλά και έντονων καιρικών συνθηκών.
Οι ευπαθείς περιοχές
Σύμφωνα με το Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης, η Κύπρος βρίσκεται σε σεισμογόνο ζώνη των Άλπεων-Ιμαλαΐων, μέσα στην οποία εκδηλώνεται το 15% των σεισμών παγκοσμίως. Η σεισμικότητα της Κύπρου αποδίδεται κατά κύριο λόγο στο «Κυπριακό Τόξο», που αποτελεί το τεκτονικό όριο μεταξύ της Αφρικανικής και Ευρασιατικής λιθοσφαιρικής πλάκας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Η Αφρικανική πλάκα κινείται βόρεια προς την πλάκα της Ευρασίας με αποτέλεσμα τη σύγκρουση των δυο πλακών και την κατάδυση της Αφρικανικής πλάκας κάτω από τη μικροπλάκα της Ανατολίας (τμήμα της Ευρασιατικής πλάκας όπου βρίσκεται και η Κύπρος).
Το Κυπριακό τόξο χωρίζεται κατα κύριο λόγο σε τρία τμήματα με το δυτικό του τμήμα να βρίσκεται δυτικά της χερσονήσου του Ακάμα και να παρουσιάζει την εντονότερη δραστηριότητα με σεισμούς ενδιάμεσου βάθους (μέχρι 130km). Το κεντρικό τμήμα εμφανίζεται νότια της Κύπρου και παρουσιάζει επίσης έντονη σεισμικότητα, κυρίως με επιφανειακούς σεισμούς. Τέλος το ανατολικό τμήμα του τόξου που αναφέρεται στη βιβλιογραφία και σαν "Το Ρήγμα της Λατάκειας" αποτελεί ένα αριστερόστροφο ρήγμα ολίσθησης και παρουσιάζει χαμηλή σεισμικότητα με απουσία σεισμών ενδιάμεσου βάθους, πιθανόν λόγω μη-ενεργού καταβύθισης.
