ΚΥΠΕ
Ως προτεραιότητα αναδείχθηκε κατά τη συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εργασίας η ετοιμασία κανονισμών για τον καθορισμό επενδυτικής πολιτικής του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων, προκειμένου αυτή να συμβάλει στην ενίσχυση της βιωσιμότητάς του, με τον Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων Γιάννη Παναγιώτου να διαβεβαιώνει για την πολιτική βούληση της Κυβέρνησης για βελτίωση και εξορθολογισμό της επενδυτικής πολιτικής του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων, η οποία προωθείται μέσα από τη στενή συνεργασία του Υπουργείου Εργασίας και του Υπουργείου Οικονομικών, στο πλαίσιο της συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης που έχει ορίζοντα ολοκλήρωσης το τέλος του 2025.
Ο Αναλογιστής της Κυπριακής Δημοκρατίας, Κώστας Σταυράκης εξήγησε κατά τη διάρκεια της συνεδρίας της Επιτροπής ότι η βιωσιμότητα του Ταμείου, που έχει εκτιμηθεί βάσει αναλογιστικής μελέτης με ορίζοντα το 2080, βασίζεται μέχρι και το 2062 στις εισφορές, ενώ μέχρι το 2080 βασίζεται στα έσοδα που θα προέρχονται από επενδύσεις του Ταμείου.
Από την πλευρά του, ο Υπουργός Εργασίας εξήγησε ότι ο υπολογισμός της βιωσιμότητας του Ταμείου με ορίζοντα το 2080, δεν σημαίνει ότι θα σταματήσει να υπάρχει από εκεί και έπειτα, καθώς η χρονολογία είναι μόνο έτος αναφοράς. Διαβεβαίωσε, εξάλλου, ότι «οι μελλοντικοί εργαζόμενοι και συνταξιούχοι μπορούν να αισθάνονται ασφαλείς καθώς η βιωσιμότητα του ταμείου είναι ισχυρή και με τη συνετή πολιτική της διαχείρισης του αυτή θα διατηρηθεί για πάρα πολλές δεκαετίες».
Σύμφωνη γνώμη με την ανάγκη διαμόρφωσης σωστής επενδυτικής πολιτικής για το Ταμείο εξέφρασε και ο Πρόεδρος του Δημοσιονομικού Συμβουλίου, Μιχάλης Περσιάνης, ο οποίος εξέφρασε και ανησυχία για το γεγονός ότι «το λεγόμενο αποθεματικό του Ταμείου, αποτελεί παθητικό για την κεντρική κυβέρνηση». Υπογράμμισε, ότι θα πρέπει να καταβληθεί σημαντικό ποσοστό του χρέους που διατηρεί η κυβέρνηση απέναντι στο Ταμείο, το οποίο σύμφωνα με τα τελευταία δημοσιευμένα στοιχεία, ανέρχεται στα 9 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ το 2016 το ποσό αυτό ήταν 7 δισεκατομμύρια.
«Η χρησιμοποίηση ιδίων πόρων για χρηματοδότηση χρέους είναι αντίθετη με όλες τις αρχές, εποπτικές και ηθικές, διαχείρισης του ρίσκου σε δημοσιονομικό επίπεδο», είπε ο κ. Περσιάνης, επισημαίνοντας ότι είναι προβληματικό ότι η κυβέρνηση το κάνει με έμμεσο τρόπο.
Όσον αφορά τη βιωσιμότητα του Ταμείου, είπε ότι θα πρέπει να λειτουργήσει η έννοια της αλληλεγγύης μεταξύ των γενεών, επισημαίνοντας ότι το 2060 δεν είναι μακρινό έτος. Ανέφερε, επίσης, ότι σε βάθος χρόνου το κόστος και οι δαπάνες του Ταμείου θα συνεχίσουν να αυξάνονται, επομένως είναι σημαντικό να διαμορφωθεί μία σωστή επενδυτική πολιτική, καθώς το ποσό που αντλεί σήμερα η κεντρική κυβέρνηση από το Ταμείο, δε διοχετεύεται σε επενδύσεις, αλλά σε τρέχουσες δαπάνες, όπως είπε.
Ο Υπουργός Εργασίας υπογράμμισε, τόσο κατά τη συνεδρίαση, όσο και στις δηλώσεις του στους δημοσιογράφους, ότι «η κυβέρνηση διαθέτει την πολιτική βούληση για τη βελτίωση και τον εξορθολογισμό της επενδυτικής πολιτικής του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων, η οποία προωθείται μέσα από τη στενή συνεργασία του Υπουργείου Εργασίας και του Υπουργείου Οικονομικών, στο πλαίσιο της συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης που έχει ορίζοντα ολοκλήρωσης το τέλος του 2025».
Σημείωσε, ακόμα, ότι το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων λαμβάνει τεχνική υποστήριξη προς αυτή την κατεύθυνση από τον Διεθνή Οργανισμό Εργασίας και στην πορεία θα αναπτυχθεί εκτενής κοινωνικός πολιτικός και δημόσιος διάλογος λαμβάνοντας υπόψη την πορεία της δημοσιονομικής κατάστασης για τη βιωσιμότητα του ταμείου κοινωνικών ασφαλίσεων.
Με παρεμβάσεις του κατά τη συνεδρίαση, ο κ. Παναγιώτου εξήγησε ότι το Ταμείο αναμένεται να έχει πλεονάσματα τα επόμενα χρόνια, λόγω της αύξησης του αριθμού εργαζομένων και της αύξησης των μισθών, σημειώνοντας ότι στο μέλλον μπορεί τα δεδομένα να είναι διαφορετικά. Πρόσθεσε, ακόμα, ότι με τα σημερινά δεδομένα το Ταμείο λαμβάνει τόκους από το κράτος, οι οποίοι έχουν αρχίσει να μετρούν από το 2023 με επιτόκιο 4,5%.
Ο Αναλογιστής της Κυπριακής Δημοκρατίας, Κώστας Σταυράκης, εξήγησε κατά την παρέμβασή του στη συνεδρίαση ότι πέραν των 90% των εσόδων του Ταμείου είναι εισφορές και τα υπόλοιπα προέρχονται από επενδύσεις. Επιβεβαίωσε και ο ίδιος ότι είναι σε γερά θεμέλια το ταμείο, καθώς και ότι στο πλαίσιο της αναλογιστικής μελέτης γίνονται και διάφορα σενάρια, σε περίπτωση που τα πράγματα κινηθούν σε αρνητική εξέλιξη, υπογραμμίζοντας ότι δεν υπάρχει εφησυχασμός.
Ο κ. Σταυράκης επεσήμανε ότι είναι σημαντικό να γίνει αναθεώρηση της επενδυτικής πολιτικής του Ταμείου, για να γίνουν επενδύσεις εκτός του δημοσίου. Πρόσθεσε, βέβαια, ότι θεωρείται ως σημαντική η παράμετρος των δημόσιων οικονομικών και γι’ αυτό εισήγησή είναι να γίνει η σταδιακή διαφοροποίηση της επενδυτικής πολιτικής.
Η ΓΓ της ΠΕΟ, Σωτηρούλλα Χαραλάμπους, ανέφέρε στο πλαίσιο της συζήτησης στην Επιτροπή ότι δεν πρέπει να υπάρχει ούτε κινδυνολογία, ούτε εφησυχασμός γύρω από το θέμα του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων, σημειώνοντας ότι η κινδυνολογία μπορεί να θέλει να οδηγήσει σε αμφισβήτηση του θεσμού της κοινωνικής ασφάλισης, όταν δεν είναι ειλικρινής ανησυχία.
«Πρέπει επιτέλους να επανεκκινήσουμε μία πολιτική που ξεκίνησε και σταμάτησε», σημείωσε η κ. Χαραλάμπους, προσθέτοντας ότι η αντιμετώπιση του ζητήματος του αποθεματικού του Ταμείου είναι θέμα υπευθυνότητας. Υπογράμμισε ότι «αν δεν υπάρξει πολιτική δημιουργίας πραγματικού αποθεματικού και σταδιακής αποπληρωμής αυτών που δανείστηκε διαχρονικά το κράτος, όταν δε θα επαρκούν τα έσοδα για να καλύπτουν τα έξοδα, η επιλογή της όποιας κυβέρνησης θα είναι είτε να δανειστεί, που δε θα μπορεί γιατί θα είναι πολλά, είτε να αλλάξει το συνταξιοδοτικό σύστημα».
Εξέφρασε, επίσης, συμφωνία με τις επισημάνσεις του Δημοσιονομικού Συμβουλίου και διαφωνία με τη θέση του Υπουργού Οικονομικών, ότι η αποπληρωμή θα αρχίσει το 2027. Σημείωσε ότι ακόμα και οι τόκοι που εισπράττει το Ταμείο, γίνονται δάνειο και ότι το Ταμείο δεν έχει εισπράξει. «Υπάρχουν τώρα οι δημοσιονομικές δυνατότητες για να επανεκκινήσει η πολιτική δημιουργίας πραγματικού αποθεματικού», πρόσθεσε.
Ανέφερε, τέλος, ότι το πρώτο που πρέπει να γίνει είναι να μην αυξάνεται ο δανεισμός, αλλά το πλεόνασμα να μένει στο Ταμείο. Δεύτερον, είπε, θα πρέπει οι τόκοι να μένουν στο Ταμείο και τρίτο ότι θα πρέπει να μπει μία λελογισμένη πολιτική, που δε θα βάζει σε κίνδυνο τα δημόσια οικονομικά.
Ο Ανδρέας Αντωνίου, Γραμματέας Οργανωτικής Ανάπτυξης της ΔΕΟΚ, εξέφρασε θέση υπέρ της δημιουργίας κανονισμών για επενδυτική πολιτική, επεσήμανε, όμως, ότι εάν δεν σταματήσει η «αιμορραγία» του αποθεματικού προς την κυβέρνηση, δεν πρόκειται ποτέ να δημιουργηθεί αποθεματικό που να είναι διαθέσιμο για επενδύσεις. Διατύπωσε, επίσης, πρόταση για πλαφόν στο όριο δανεισμού του κράτους από το Ταμείο.
Εκ μέρους της ΠΟΑΣΟ, ο Γιώργος Ασιήκαλης είπε ότι θα πρέπει να διαμορφωθεί μία επενδυτική πολιτική ασφαλής που θα αποφέρει διαχρονικά εισοδήματα και το Ταμείο να αποκτήσει περιουσιακά στοιχεία τα οποία να είναι ορατά και στα οποία να μπορεί να στηρίζεται. Ο Πρόεδρος της συντεχνίας ΙΣΟΤΗΤΑ, Πρόδρομος Χριστοφή ανέφερε ότι θα έπρεπε να είχε θεσπιστεί ήδη πλαίσιο για αξιοποίηση των αποθεματικών για ένα τόσο σημαντικό σύστημα, όπως το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων.
Εκ μέρους της ΟΕΒ, ο Νικόλας Κλαρ σημείωσε ότι θα πρέπει να δημιουργηθεί πραγματικό αποθεματικό στο Ταμείο και ότι, εφόσον δεν υπάρχει, δεν μπορούμε να μιλούμε για επενδυτική πολιτική. Εκ μέρους της ΠΟΒΕΚ, ο Στέφανος Κουρσάρης, εξέφρασε συμφωνία με την προσέγγιση του Υπουργείου για «βελτίωση και εξορθολογισμό» της επενδυτικής πολιτικής του Ταμείου, σημείωσε, όμως, ότι αυτό έχει ήδη καθυστερήσει. Ανέφερε, δε, ότι η δημιουργία αποθεματικού θα βοηθήσει και στην εξασφάλιση επόμενων γενιών, αλλά και στη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού.
Παρεμβάσεις Βουλευτών
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής και Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Αντρέας Καυκαλιάς, σε δηλώσεις του μετά τη συνεδρίαση είπε ότι «η διασφάλιση της βιωσιμότητας του Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων και κατ’ επέκταση των συντάξεων και των ωφελημάτων των ασφαλισμένων, αποτελούν ζητήματα ύψιστης σημασίας».
Εξέφρασε ανησυχία για το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια δεν υπήρξε η πολιτική βούληση για σταδιακή είναι αποπληρωμή του χρέους του κράτους προς στο Ταμείο και για δημιουργία πραγματικού αποθεματικού του ταμείου, όπως είχε ξεκινήσει να γίνεται το 2010 και το 2011.
«Θεωρούμε επιβεβλημένο η κυβέρνηση να καταθέσει ένα συγκεκριμένο πλαίσιο για τη δημιουργία πραγματικού αποθεματικού του Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων, καθώς και κανονισμών για καθορισμό επενδυτικής πολιτικής», σημείωσε, εξηγώντας ότι «άμεσο ζητούμενο είναι να μην αυξάνεται επιπλέον ο δανεισμός της κεντρικής κυβέρνησης από το Ταμείο και όπως επίσης οι τόκοι, οι οποίοι στη βάση της συμφωνίας που υπάρχει πλέον καταβάλλονται - το 2023 έχουμε καταβολή τόκων - να αξιοποιηθούν για τη δημιουργία πραγματικού αποθεματικού».
Σε παρέμβασή του κατά τη συνεδρίαση, ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Ονούφριος Κουλλά, σημείωσε ότι χρειάζεται προσοχή, γιατί οι δαπάνες του Ταμείου αυξάνονται στο μέλλον. Σημείωσε, δε, ότι «δεν είναι σοφό το κράτος να τα παίρνει όλα, αλλά ούτε και τίποτα», κάνοντας λόγο για πιθανά προβλήματα βιωσιμότητας στο κράτος. Πρόσθεσε ότι θα πρέπει να υπάρχει μία ισορροπία, ενώ ανέφερε ότι έχει σημασία και το τι κάνει το κράτος τα χρήματα αυτά. Υπογράμμισε δε τη σημασία να χτιστεί αποθεματικό του Ταμείου.
Ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ, Μαρίνος Μουσιούττας, σε δηλώσεις του μετά τη συνεδρίαση είπε ότι προέχει είναι να εξεταστεί «πως θα συνεχίσει να εφαρμόζεται η επενδυτική πολιτική, η οποία θα αποφέρει πρόσθετα έσοδα, άρα πρόσθετο εισόδημα στο ταμείο, για να μπορεί να δίνει νέα επιδόματα ή αύξηση στα υφιστάμενα».
