Kathimerini.com.cy
ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΩΣΤΟΥΛΑΣ. Δύο είναι οι σχολές ανάλυσης για τον οικονομικό αντίκτυπο μιας από τις μεγαλύτερες υγειονομικές κρίσεις την οποία έχει αντιμετωπίσει ποτέ ο σύγχρονος κόσμος.
Η πρώτη στέκεται στο γεγονός ότι η οικονομική δραστηριότητα μπαίνει ολιστικά στον πάγο σχεδόν σε ολόκληρο τον πλανήτη, για να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η κρίση αυτή δεν μπορεί παρά να είναι χειρότερη ίσως ακόμη και από τη Μεγάλη Ύφεση του 1929.
Η δεύτερη επικαλείται τη διαρθρωτική εικόνα του συστήματος, τονίζοντας ότι η καθίζηση προκύπτει επειδή οι κυβερνήσεις κατέβασαν συνειδητά τον διακόπτη για λόγους άσχετους από την οικονομία αυτή καθ’ αυτήν, και άρα μόλις λήξουν τα μέτρα απομόνωσης θα ακολουθήσει ένα μεγάλο rebound που δύναται να εξισορροπήσει τις απώλειες.
Οι δύο αυτές προσεγγίσεις έχουν εξίσου αρχή, μέση και τέλος. Όμως η αλήθεια είναι ότι o κόσμος δεν διαθέτει προηγούμενη αντίστοιχη εμπειρία. Η παγκόσμια οικονομία, παρά τα μεγάλα αγκάθια, δεν ήταν σε τόσο κακή φόρμα και ο ιός αποτελεί τον ορισμό του εξωγενή έκτακτου παράγοντα. Αλλά αυτή δεν είναι μια τυπική μορφή πτώσης της οικονομίας, καθώς για πρώτη φορά οι επιπλοκές, ανεξάρτητα από τη φύση τους, σημειώνονται παντού και ταυτόχρονα.
Στην πραγματικότητα, οι πιθανότητες τις οποίες συγκεντρώνουν τόσο το αισιόδοξο όσο και το απαισιόδοξο σενάριο εξαρτώνται ακόμη από το πόσο γρήγορα θα ανοίξουν ξανά οι οικονομίες.
«Ο ιός φτιάχνει το χρονοδιάγραμμα» δήλωσε χθες ο δρ Άντονι Φαούτσι, ο επιδημιολόγος της αμερικανικής κυβέρνησης, αναφερόμενος στον ορίζοντα των μέτρων καραντίνας. Και είχε δίκιο, αλλά είπε τη μισή αλήθεια.
Η εξέλιξη του κορωνοϊού από μόνη της θα καθορίσει πράγματι την επιστροφή στην καθημερινότητα και κατ' επέκταση την επανεκκίνηση της οικονομίας. Όμως όσο θα αργεί τόσο οι κυβερνήσεις θα αρχίσουν να διερωτώνται ποια είναι τελικά η απώτατη ημερομηνία λήξης της καραντίνας. Και τότε είναι που αρχίζουν τα δύσκολα.
Για δύο λόγους. Πρώτον, επειδή θα μπουν στον άχαρο ρόλο να βάλουν στη ζυγαριά τη δημόσια υγεία με την υγεία της οικονομίας. Δεύτερον, επειδή ενδέχεται να υπάρξουν φυγόκεντρες δυνάμεις από την προσπάθεια να εφαρμοστούν αποτελεσματικά μέτρα καραντίνας με ενιαίο τρόπο σε διεθνή κλίμακα.
Η κατάσταση που διαμορφώνεται όσο περνά ο χρόνος είναι πρωτόγνωρη και ιδιαίτερα απαιτητική. Έχει μεγάλη σημασία οι κυβερνήσεις να ακούν τους ειδικούς αφού οι ειδικοί θα έχουν συνυπολογίσει όσο το δυνατό περισσότερους παράγοντες κατά την εισήγηση στρατηγικών αποφάσεων με κύριο πρόταγμα τις ανθρώπινες ζωές.
