Της Δωρίτας Γιαννακού
Πλώρη για την κυπριακή αγορά έβαλαν ελληνικές εταιρείες μεγάλου βεληνεκούς, οι οποίες επένδυσαν σε διάφορους τομείς της οικονομίας με στόχο τη διεύρυνση του πεδίου δραστηριοποίησής τους αλλά και τη διασπορά του ρίσκου τους. Η Κύπρος αποτελεί για τις ελληνικές επιχειρήσεις μια ιδιαίτερα ελκυστική δίοδο για περαιτέρω ανοίγματα σε άλλες αγορές και κυρίως αυτής της Μέσης Ανατολής σε χώρες όπως η Αίγυπτος, ο Λίβανος, το Ισραήλ και η Ιορδανία.
Η εξωστρέφεια των ελληνικών επιχειρήσεων επιβεβαιώνεται και από τα στοιχεία, καθώς σήμερα δραστηριοποιούνται στην Κύπρο πέραν των 1.500 εταιρειών ελληνικών συμφερόντων, πιστώνοντας την πολιτική και οικονομική της σταθερότητα με αυξημένη ιδιωτική κατανάλωση και ελκυστικό φορολογικό και επενδυτικό πλαίσιο. Το γεγονός αυτό αποτελεί θετική εξέλιξη για το κυπριακό επιχειρείν, καθώς αποδεικνύει την υψηλή ανταγωνιστικότητα της χώρας σε συνδυασμό με το ευνοϊκό επενδυτικό περιβάλλον που προσφέρει συγκριτικά με ανταγωνιστικούς προορισμούς. Οι κοινοί ιστορικοί δεσμοί, η κοινή κουλτούρα και γλώσσα των δυο χωρών καθώς και οι διαχρονικά άριστες σχέσεις σε θεσμικό, διοικητικό και οικονομικό επίπεδο αποτελούν έναν ακόμα παράγοντα για τον οποίο οι ελληνικές εταιρείες μπαίνουν δυναμικά στην κυπριακή αγορά τα τελευταία χρόνια. Η παρουσία των παικτών από Ελλάδα αφορά τους τομείς των τροφίμων, της εστίασης, της ναυτιλίας, της ένδυσης και υπόδησης, του λιανικού εμπορίου, του γενικού εμπορίου, εταιρειών πετρελαιοειδών αλλά και τον χρηματοπιστωτικό και ασφαλιστικό τομέα. Ανάμεσα στα ονόματα που κάνουν αίσθηση στην κυπριακή αγορά είναι τα Ελληνικά Πετρέλαια, Όλυμπος, Σφακιανάκης, Jumbo, του ομίλου Φουρλή που δραστηριοποιείται μέσω των εμπορικών σημάτων ΙΚΕΑ, Intersport και Leroy Merlyn, των καταστημάτων Public του ομίλου Γερμανός, των υπεραγορών Σκλαβενίτη, αλλά και αλυσίδων καφέ όπως η Mikel και τα Coffee Island.
Τραπεζικό deal
Σφραγίστηκε πριν από την εκπνοή του 2024 το τραπεζικό deal στον χώρο των τραπεζών και του ασφαλιστικού τομέα, με πρωταγωνιστή τον ελληνικό όμιλο Eurobank. Η τράπεζα από την Ελλάδα, Eurobank, αποτελεί πλέον τον μεγαλομέτοχο της Ελληνικής Τράπεζας, πέραν της θυγατρικής της – της Eurobank Κύπρου. Εξάλλου, παρουσία στην Κύπρο διατηρούν και οι τράπεζες Alpha Bank Κύπρου και Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος (Κύπρου).
Όλυμπος, Σφακιανάκης και Σκλαβενίτης ανάμεσα στα ονόματα που κάνουν αίσθηση στην κυπριακή αγορά
Οι ασφάλειες
Οι επιχειρηματικές εξελίξεις επεκτείνονται και στον τομέα των ασφαλιστικών εταιρειών, καθώς η Ελληνική Τράπεζα ανακοίνωσε το dealμεταξύ της τράπεζας και της CNP Assurances για την απόκτηση της CNP Cyprus Insurance Holdings. Με την ολοκλήρωση της συναλλαγής, η Ελληνική Τράπεζα θα αποκτήσει ηγετική θέση στην ασφαλιστική αγορά της Κύπρου.
Υπεραγορές
Η ενοποίηση των υπεραγορών Παπαντωνίου με το δίκτυο της Σκλαβενίτης Κύπρου δημιουργεί νέα δυναμική στον τομέα του λιανεμπορίου, με την ελληνική εταιρεία να λειτουργεί πλέον συνολικά 27 καταστήματα αφού απορρόφησε και τις 9 υπεραγορές Παπαντωνίου.
Ο Σκλαβενίτης, πριν την εξαγορά των υπεραγορών Παπαντωνίου διατηρούσε 18 συνολικά καταστήματα στην Κύπρο μετά την απορρόφηση των υπεραγορών Μαρινόπουλου η οποία ολοκληρώθηκε το 2017.
Ο Oλυμπος
Επένδυση άνω των €70 εκατ. στην Κύπρο ολοκλήρωσε ο Όμιλος Ελληνικά Γαλακτοκομεία ΑΕ (γνωστή περισσότερο ως «Ολυμπος») μπαίνοντας στη βιομηχανία παραγωγής χαλλουμιού εξαγοράζοντας το 49% της ιστορικής βιομηχανίας γαλακτοκομικών προϊόντων Ν.Θ. Κουρούσιης Λίμιτεδ μέσω της θυγατρικής της στην Κύπρο Olympus Foods(Cyprus) Ltd. Το νέο σύγχρονο εργοστάσιο παραγωγής χαλλουμιού της Όλυμπος στη Βιομηχανική Περιοχή Τσερίου λειτουργεί έχοντας απορροφήσει τους 120 εργαζόμενους της Κουρούσιης. Σε πρώτη φάση το εργοστάσιο έχει δημιουργηθεί με στόχο την παραγωγή χαλλουμιού και αναρής. Πρόθεση της εταιρείας είναι να εξαγοράσει εξ ολοκλήρου την Κουρούσιης με στόχο την εξαγωγή του χαλλουμιού στις αγορές της Ρουμανίας και της Βουλγαρίας που έχει ήδη πρόσβαση η ελληνική εταιρεία καθώς εξάγει φέτα και γιαούρτι.
Goody’s
Η ελληνική αλυσίδα εστίασης Goody’s - Everest μέλος του ομίλου Vivartia επέστρεψε στην κυπριακή αγορά το 2022 με άνοιγμα καταστημάτων σε Λεμεσό και Λευκωσία.
Ηλεκτρικά αυτοκίνητα
Δυναμικό μπάσιμο στην κυπριακή αγορά έχει πραγματοποιήσει ο ελληνικός όμιλος Σφακιανάκη μέσω της εταιρείας τεχνολογίας Electroline. Την ίδια ώρα, ο όμιλος Σφακιανάκη προσανατολίζεται και σε νέα επιχειρηματική δραστηριότητα στην Κύπρο στον τομέα των ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Συγκεκριμένα, o όμιλος Σφακιανάκη που αποτελεί τον επίσημο διανομέα της κινεζικής πολυεθνικής εταιρεία BYD (Build Your Dreams), γνωστής για την κατασκευή ηλεκτρικών οχημάτων η οποία θεωρείται ο βασικότερος «αντίπαλος» της Tesla στην ηλεκτροκίνηση, σχεδιάζει κάθοδο της εταιρείας και στην Κύπρο.
Τεχνολογία
Από το 2021 άνοιξε καταστήματα στην Κύπρο και η ελληνική πλέον (μετά την εξαγορά της από τη ΔΕΗ από τον βρετανικό όμιλο Curry’s) εταιρεία Κωτσόβολος. Τον Νοέμβριο του 2023 η ΔΕΗ εξαγόρασε έναντι €200 εκατ. ευρώ την εταιρεία Κωτσόβολος.
Πολλαπλασιάζεται το Jumbo
Η ελληνική εταιρεία παιχνιδιών Jumbo αυξάνει συνεχώς τη δραστηριότητά της στην Κύπρο ένεκα και των ιδιαίτερα θετικών οικονομικών αποτελεσμάτων του ομίλου. Tον περασμένο Οκτώβρη άνοιξε τις πόρτες του για τους καταναλωτές το νέο κατάστημα Jumbo το οποίο στεγάζεται στο κτήριο των πρώην κεντρικών γραφείων του ομίλου Στεφανίδη στον Στρόβολο, το οποίο αποτελεί το δεύτερο στη Λευκωσία και το έκτο σε παγκύπρια βάση.
Ενέργεια
Tον Μάιο του 2023 η Helleniq Energy προχώρησε στην εξαγορά δύο φωτοβολταϊκών πάρκων σε λειτουργία, συνολικής ισχύος 15 MW στην Κύπρο, μέσω της θυγατρικής της, Helleniq Renewables. Tον Οκτώβριο του 2023 προχώρησε στη δεύτερη επένδυση στην κυπριακή αγορά και συγκεκριμένα στην εξαγορά έξι φωτοβολταϊκών πάρκων, ισχύος 26 MW, αυξάνοντας τη συνολική ισχύ του χαρτοφυλακίου ΑΠΕ που διαθέτει στη χώρα, σε πάνω από 40 MW. Επιπρόσθετα, τη διεύρυνση των εργασιών της στην Κύπρο ανακοίνωσε τον Απρίλιο του 2024 η EKO Energy ως προμηθευτής πράσινης ηλεκτρικής ενέργειας.
Ακίνητα
Με την απόκτηση ενός εμβληματικού ακινήτου μικτής χρήσης, υπό την ονομασία Labs Tower, αξίας €39 εκατ., εισήλθε στην αγορά της Κύπρου η Trastor ΑΕΕΑΠ, με προοπτική να ενισχύσει περαιτέρω το χαρτοφυλάκιο της στη Μεγαλόνησο. Για την επέκτασή της στην Κύπρο η Trastor πρόσφατα ίδρυσε θυγατρική εταιρεία υπό την ονομασία Trastor Συμμετοχών, με αρχικό μετοχικό κεφάλαιο, ύψους 33 εκατ. ευρώ.
Hellenic Healthcare Group
Στήνει και νέο American Medical Center στην Κύπρο η ελληνική εταιρεία Hellenic Healthcare Group που εμπίπτει στην αμερικανικών συμφερόντων CVC Capital μετά την εξαγορά του American Medical Center της Λευκωσίας. Το νέο ιδιωτικό νοσοκομείο, το κόστος του οποίου υπολογίζεται στα €60 εκατ., θα ανεγερθεί στη Λεμεσό και θα προσφέρει ένα ολοκληρωμένο φάσμα ιατρικών υπηρεσιών και ειδικοτήτων. Εξάλλου, η CVC Capital και η Hellenic Healthcare Group έχει προχωρήσει τα τελευταία χρόνια στην εξαγορά του Απολλώνειου Νοσοκομείου, του Αρεταίειου, αλλά και του Διαγνωστικού Κέντρου «ΠΡΟΓΝΩΣΙΣ» και του ακτινολογικού κέντρου, του Gialletto Ltd.
Το Superhome Center
Σε επενδυτή ελληνικής καταγωγής περνά και η γνωστή αλυσίδα καταστημάτων SuperHome Centre, όπως πληροφορείται η «Κ». Σύμφωνα με την ανακοίνωση στο ΧΑΚ, η Δημόσια Εταιρεία Ermes Department Stores Plc (Ermes), θυγατρική της Δημόσιας Εταιρείας Cyprus Trading Corporation Plc (CTC), σε συνεργασία με τον συμμέτοχό της, σχεδιάζει να διαθέσει τη συμμετοχή της στη θυγατρική SuperHome Center DIY Ltd σε διεθνή επενδυτή. Μάλιστα, όπως πληροφορούμαστε, η εταιρεία/ επενδυτής/ αγοραστής που έρχεται από την Ελλάδα και δεν έχει ακόμα γίνει γνωστή έχει επιδείξει ενδιαφέρον προκειμένου να πραγματοποιήσει και άλλες επενδύσεις στην Κύπρο.
Υπάρχουν αστερίσκοι
Το τοπίο που έχει δημιουργηθεί σήμερα στην κυπριακή αγορά εμπεριέχει δυο αναγνώσεις, όπως μας αναφέρουν αρμόδιοι φορείς. Από τη μια είναι αδιαμφισβήτητο το γεγονός ότι η επιχειρηματική δραστηριότητα των ξένων εταιρειών στην κυπριακή αγορά αποτελεί ένα win win καθεστώς καθώς μπαίνει φρέσκο χρήμα στην αγορά και δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας και από την άλλη επιδεικνύει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι οικογενειακές εταιρείες ειδικά στους τομείς της παραγωγής και της μεταποίησης. Την ίδια ώρα, αξίζει να σημειώσουμε ότι στο παρελθόν προέκυψαν ορισμένες κακές πρακτικές διασποράς ρίσκου από ελληνικές εταιρείες με δραστηριότητα στην Κύπρο, όπου επιδίωξαν να καλύψουν ζημιές που είχαν σε άλλες αγορές μέσω του τζίρου που προέκυπτε από τη δραστηριοποίησή τους στην κυπριακή αγορά.
