Δελτίο Τύπου
Την σημασία της χάραξης και υλοποίησης εθνικής στρατηγικής για δημιουργική αντιμετώπιση του πολύπλευρου ζητήματος της γήρανσης του πληθυσμού υπογράμμισε σε εισήγησή του σε σχετικό συνέδριο ο Καθηγητής Κωνσταντίνος Ν. Φελλάς, Ανώτερος Αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Λευκωσίας.
Η προώθηση της ισότητας, η ενίσχυση της ενεργού γήρανσης, η εξασφάλιση αυτονομίας και ευημερίας, και η προστασία των ανθρώπων τρίτης ηλικίας, εξετάσθηκαν και αναλύθηκαν διεξοδικά στο 1ο Ευρωπαϊκό Πολιτικό Συνέδριο για την Ενεργό, Υγιή και Αξιοπρεπή Γήρανση, που διεξήχθη στις 8 Δεκεμβρίου 2023, στις εγκαταστάσεις του Προεδρικού Μεγάρου.
Η εκδήλωση τελούσε υπό την αιγίδα του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, κ. Νίκου Χριστοδουλίδη, και σε αυτό παραβρέθηκαν δεκάδες προσωπικότητες από όλες τις κοινωνικές δομές της χώρας.
Στην εισήγησή του, ο Καθηγητής Κωνσταντίνος Ν. Φελλάς, επίσης Πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής Κύπρου, ανέφερε: «Η γήρανση του πληθυσμού αποτελεί ένα από τα σοβαρότερα κοινωνικά θέματα που έχουμε να αντιμετωπίσουμε στον 21ο αιώνα. Μας φέρνει αντιμέτωπους με ευρύ φάσμα προβλημάτων και προβληματισμών γύρω από την τρίτη ηλικία, όπως τη διασφάλιση της ισότητας ανάμεσα στους πολίτες κάθε ηλικίας και της αυτονομίας του ατόμου σε όλη τη διάρκεια της ζωής του, τη δημιουργική απασχόληση των πολιτών, τόσο προς ίδιο όφελος όσο και προς όφελος του ευρύτερου κοινωνικού συνόλου. Μας φέρνει επίσης αντιμέτωπους με την ανάγκη για αλληλεγγύη και επικοινωνία ανάμεσα στις γενεές, την αντιμετώπιση των διακρίσεων και στερεοτύπων, την αντιμετώπιση του φαινομένου της μοναξιάς και του κοινωνικού αποκλεισμού, την κοινωνική ασφάλιση και την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, την ανάγκη για την ανάπτυξη δικτύου αποτελεσματικών υπηρεσιών φροντίδας και κοινωνικής και ψυχολογικής υποστήριξης, καθώς και την αποτελεσματική και συστηματική καταγραφή των περιπτώσεων κακοποίησης των ηλικιωμένων, με σκοπό την πάταξη του φαινομένου.»
Τα πιο πάνω συνθέτουν τα βασικά επιμέρους κεφάλαια στον σχεδιασμό ολοκληρωμένης πολιτικής και εθνικής στρατηγικής ¬για την ηθικά και κοινωνικά αποδεκτή αντιμετώπιση της γήρανσης στην Κύπρο, υπέδειξε ο Καθηγητής Φελλάς.
Ο ομιλητής συνέχισε τονίζοντας πως οι ηλικιωμένοι δεν είναι επιβάρυνση, ούτε πρόκειται για μια προβληματική ομάδα, αλλά αντίθετα, «είναι ένας ολόκληρος κόσμος γνώσης, εμπειρίας, αναμνήσεων, αποθεμάτων δύναμης και υποστήριξης, αλλά και δυνατοτήτων. Ένα σύνολο που δεν πρέπει για κανένα λόγο να περιθωριοποιείται, αλλά αντίθετα, πρέπει να τιμάται και να αξιοποιείται».
«Κάθε χρόνο η 1η Οκτωβρίου γιορτάζεται ως Παγκόσμια Ημέρα των Ηλικιωμένων, όπως ορίσθηκε το 1990 από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ σε ένδειξη σεβασμού προς την τρίτη ηλικία. Η μέρα αυτή μας υπενθυμίζει πως κοινωνία και πολιτεία οφείλουμε να αποδίδουμε τιμή, σεβασμό και φροντίδα ιδιαίτερα προς αυτή την ομάδα των συνανθρώπων μας», επισήμανε ο Καθηγητής Φελλάς. «Μάς δίνεται η ευκαιρία να αναλογιστούμε το χρέος μας προς αυτούς που μετρούν περισσότερα χρόνια παρουσίας στη ζωή, μεριμνώντας για την υγεία και την αξιοπρεπή και ποιοτική διαβίωση τους», εισηγήθηκε.
«Σήμερα, με την επιτευχθείσα ιατρική πρόοδο, μας προσφέρονται αποτελεσματικοί τρόποι για την αντιμετώπιση πολλών ασθενειών. Παράλληλα, η ποιότητα ζωής έχει βελτιωθεί σημαντικά με τη συμβολή της τεχνολογικής ανάπτυξης» υπέδειξε. Υποστήριξε, δε, πως όλο και περισσότερα ηλικιωμένα άτομα βρίσκονται σε καλή σωματική κατάσταση, έχουν πολύτιμα προσόντα και εμπειρία, ενώ είναι πρόθυμα να συνεισφέρουν με ουσιαστικούς τρόπους στην κοινωνία. «Μια συνεισφορά που, αδιαμφισβήτητα, μπορεί να αποδειχθεί πολύ επωφελής για όλους, συμπεριλαμβανομένης και της νέας γενιάς», τόνισε.
Ακολούθως, ο Καθηγητής Φελλάς, πρότεινε τρόπους με τους οποίους, θα μπορούσε να επιτευχθεί η αξιοπρεπής γήρανση, όπως αξιοποίηση στο μεγαλύτερο βαθμό της σύγχρονης τεχνολογίας, δράσεις προσαρμοσμένες στα νέα δεδομένα, εμπλοκή και συμμετοχή εργοδοτικών και συνδικαλιστικών οργανώσεων για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του ‘δομικού ηλικιακού ρατσισμού’, δημιουργία χώρων φιλοξενίας κακοποιημένων ηλικιωμένων, ώστε να νοιώθουν προφυλαγμένοι και ασφαλείς, καθώς και η εξεύρεση επιπλέον πόρων για την πραγματοποίηση της πολιτικής αυτής.
«Επιβάλλονται ο προσδιορισμός και η χάραξη πολιτικής και εθνικής στρατηγικής που θα οδηγήσουν σε μια δημιουργική προσέγγιση και αντιμετώπιση του πολύπλευρου θέματος της γήρανσης του πληθυσμού. Είναι απαραίτητη η εμπλοκή του ευρύτερου κράτους στο θέμα της γήρανσης», επισήμανε. Παράλληλα, τόνισε τον σημαντικό ρόλο που παίζουν η τοπική αυτοδιοίκηση, η οικογένεια, το συγγενικό και φιλικό περιβάλλον, καθώς και οι εθελοντικές και μη οργανώσεις των οποίων η ύπαρξη και η δράση αποτελούν έκφραση μιας ώριμης, πνευματικά, ηθικά και πολιτικά, κοινωνίας.
Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας,κ. Νίκος Χριστοδουλίδης, στον χαιρετισμό του επισήμανε πως «προσεγγίζουμε την τρίτη ηλικία ως πρόβλημα, ενώ μπορεί να προσφέρει πολλά». Πρότεινε να παραδειγματιστούμε από δράσεις άλλων ευρωπαϊκών χωρών, όπως η Ολλανδία και τόνισε πως, παρά τα προβλήματα κατοχής και μεταναστευτικού, η στήριξη της τρίτης ηλικίας περιλαμβάνεται στο κυβερνητικό πρόγραμμα. Ολοκλήρωσε λέγοντας πως έφτασε η ώρα τα λόγια να γίνουν πράξεις.
Ακολούθησαν ομιλίες από υπουργούς, υφυπουργούς, ευρωβουλευτές, εκπροσώπους κομμάτων και οργανώσεων, ειδικούς ιατρούς, καθηγητές, και ευρωπαίους αξιωματούχους.
