Προωθητική Ενέργεια
Για 11η χρονιά πραγματοποιήθηκε το Διεθνές Βιο-Ιατρικό Συνέδριο της Ιατρικής Σχολής του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου με θέμα «Ιατρική Σχολή: Μέσον Επιστήμης και Πολιτισμού».
Το Συνέδριο, το οποίο έλαβε χώρα από την Πέμπτη 9 Νοεμβρίου έως το Σάββατο 11 Νοεμβρίου, ήταν υπό την αιγίδα του Υπουργείου Υγείας, της Καρδιολογικής Εταιρείας Κύπρου, της Κυπριακής Βιολογικής Εταιρείας και άλλων ιατρικών συλλόγων και φορέων ασθενών.
Στο πλαίσιο του Συνεδρίου και προσκεκλημένος της Philip Morris Cyprus, βρέθηκε ο Δρ. David Khayat, Καθηγητής Ιατρικής, Ιατρός-Ογκολόγος στην Κλινική Bizet στο Παρίσι και πρώην πρόεδρος του Εθνικού Αντικαρκινικού Ινστιτούτου της Γαλλίας, ενώ για 28 χρόνια διετέλεσε Επικεφαλής Ιατρικής Ογκολογίας στο Νοσοκομείο Pitié-Salpêtrière στο Παρίσι. Η συμβολή του αναφορικά με το ζήτημα του καπνίσματος και των επιπτώσεών του, μεταξύ αυτών και ο καρκίνος, σημαντική, καθώς έχει συγγράψει επίσης μια πληθώρα επιστημονικών βιβλίων. Ο Δρ. Khayat, ήταν ένας εκ των ομιλητών του Συνεδρίου, ο οποίος επικεντρώθηκε στην αξιολόγηση του ενδεχόμενου μείωσης των κινδύνων ανάπτυξης καρκίνου του πνεύμονα, ως αποτέλεσμα της χρήσης νέων εναλλακτικών προϊόντων καπνού και νικοτίνης.
"Είναι σημαντικό να γίνει κατανοητό πως η νικοτίνη δεν προκαλεί καρκίνο, αλλά εθισμό, με την καύση του καπνού να είναι η κύρια αιτία που οδηγεί στον καρκίνο".
Τα τελευταία χρόνια, όλο και περισσότεροι καπνιστές προσπαθούν να διακόψουν ή έστω να μειώσουν το κάπνισμα, με κύριο στόχο τη βελτίωση της υγείας τους. Σύμφωνα με στοιχεία, το 30% των καρκίνων οφείλεται στο κάπνισμα (καρκίνος του πνεύμονα, φάρυγγα, ήπατος, πάγκρεας κ.ά.).
Στο ερώτημα για το εάν όντως έχει μειωθεί ο αριθμός των καπνιστών τα τελευταία χρόνια, ο Δρ. Khayat μας απάντησε πως ουσιαστικά δεν έχει μειωθεί, καθώς ο αριθμός των καπνιστών είναι ο ίδιος με αυτόν που ήταν και πριν τριάντα χρόνια, 1 δις. Χαρακτηριστικό ήταν το παράδειγμα που μας ανέφερε ο Δρ. Khayat για τις ενέργειες της Γαλλίας με στόχο τη μείωση του καπνίσματος. Να σημειωθεί πως η Γαλλία έχει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά καπνιστών στην Ευρώπη. Η χώρα, σε μικρό χρονικό διάστημα, αύξησε αισθητά την τιμή πώλησης των τσιγάρων με στόχο τη μείωση και διακοπή του καπνίσματος. Ωστόσο, εκ του αποτελέσματος, φάνηκε πως αυτή η ενέργεια δεν λειτούργησε. Καθώς η τιμή των τσιγάρων στα νόμιμα σημεία πώλησης ήταν αρκετά ψηλή, σε συνδυασμό με την οικονομική δυσπραγία που είχε δημιουργηθεί, ο κόσμος στράφηκε προς την παράνομη αγορά, στην οποία στοίχιζαν σαφώς φθηνότερα. Η παράνομη πώληση τσιγάρων δεν μπορούσε να ελεγχθεί. Ουσιαστικά, δεν είχε μειωθεί ο αριθμός των αγοραστών – καπνιστών (όπως πιθανόν να νόμιζαν), αλλά είχε μειωθεί ο αριθμός των νόμιμων αγοραστών. Ο κόσμος επομένως, συνέχισε να καπνίζει, με το σημείο αγοράς να είναι αυτό που είχε αλλάξει. Μία αντίστοιχη περίπτωση αποτελούσε και η ποτοαπαγόρευση στην Αμερική τις δεκαετίες 1920 – 1930. Κάτι που όπως φάνηκε δεν είχε αποτέλεσμα, και έτσι το 1933 το ποτό άρχισε να πωλείται ελεύθερα.
Στην Κύπρο, ο καρκίνος με αιτία το κάπνισμα αποτελούσε την πρώτη αιτία θανάτου πριν τριάντα χρόνια. Σήμερα, εξακολουθεί να είναι η πρώτη αιτία. Η αναφορά στις αρνητικές επιπτώσεις του καπνίσματος δεν βοήθησε στο να μειωθεί δραστικά ο αριθμός των καπνιστών, και αυτό γιατί όπως μας τόνισε ο Δρ. Khayat το κάπνισμα αποτελεί εθισμό και όχι μόνο μια απλή απόλαυση. Σημαντικό ποσοστό από όσους προσπαθούν να διακόψουν το κάπνισμα, αργά ή γρήγορα επιστρέφουν στο τσιγάρο.
Είναι σημαντικό να γίνει κατανοητό πως η νικοτίνη δεν προκαλεί καρκίνο, αλλά εθισμό, με την καύση του καπνού να είναι η κύρια αιτία που οδηγεί στον καρκίνο. Εντούτοις, για τους καπνιστές έχει σημασία το πόσα τσιγάρα καπνίζουν και για πόσα χρόνια. Είναι διαφορετικό, δηλαδή, κάποιος που καπνίζει ένα χρόνο με κάποιον που καπνίζει είκοσι χρόνια. Η έκθεση στον κίνδυνο είναι διαφορετική. Σε αυτό το σημείο να αναφέρουμε πως σχεδόν σε όλες τις εκφάνσεις της καθημερινότητάς μας βρισκόμαστε εκτεθειμένοι σε καρκινογόνα στοιχεία (π.χ. υπερβολική ηλιακή ακτινοβολία) με τη μείωση έκθεσης σε αυτά να είναι απαραίτητη για την αποφυγή ρίσκου στην υγεία μας.
Για τις προσπάθειες μείωσης του καπνίσματος μέσω των εναλλακτικών επιλογών, όπως το ηλεκτρονικό τσιγάρο και τα προϊόντα θερμαινόμενου καπνού, μίλησε επιπλέον ο Δρ. Khayat, ο οποίος υπογράμμισε πως τίποτα δεν είναι απόλυτα ακίνδυνο. Παρ' όλα αυτά, σημείωσε, τα άτομα που δεν διακόπτουν είναι σημαντικό να διερευνήσουν τις επιλογές των εναλλακτικών προϊόντων καπνού. Πολλά είναι τα επιστημονικά δεδομένα, βάσει των οποίων τεκμηριώνεται η χαμηλότερη έκθεση του χρήστη των συγκεκριμένων προϊόντων σε καρκινογόνες ουσίες. Ωστόσο, δεν είναι λίγες οι φορές όμως, όπως μας είπε, που κάποιοι καπνιστές στην προσπάθειά τους να κάνουν την μετάβαση από το κάπνισμα στη χρήση των εναλλακτικών επιλογών, τελικά επιστρέφουν στο τσιγάρο. Στη διαδικασία αυτής της μετάβασης, θα μπορούσε να βοηθήσει η καλύτερη ενημέρωση των καπνιστών για τα επιστημονικά δεδομένα γύρω από αυτά τα προϊόντα, τα οποία όμως να έχουν αξιολογηθεί από θεσμικούς φορείς ώστε να είναι αξιόπιστη. Τέλος, ο Δρ. Khayat ανέφερε πως πολύ σύντομα θα δούμε και καινούργια εναλλακτικά προϊόντα, τα οποία θα αποτελούν μία επιπρόσθετη επιλογή για όσους δεν διακόπτουν το κάπνισμα.
Για το αν μια υγιεινή ζωή, συμπεριλαμβανομένης σωματικής δραστηριότητας και διατροφής, μπορεί να συμβάλλει στη βελτίωση της υγείας, ο Δρ. Khayat απάντησε θετικά, δηλώνοντας πως ποτέ δεν πρέπει να ξεχνάμε τον υγιεινό τρόπο ζωής για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής μας.
Η διακοπή του καπνίσματος σίγουρα δεν είναι κάτι εύκολο. Με το να πεις σε κάποιον κόψε το κάπνισμα, εάν δεν το θέλει ο ίδιος πραγματικά, δεν πρόκειται να το πράξει. Ωστόσο, ενέργειες κα μέσα για τη μείωση και διακοπή του καπνίσματος με στόχο τη βελτίωση της υγείας μπορούν να καταστούν δυνατά.
