Του Απόστολου Τομαρά
Δυο εικοσιτετράωρα μετά τη έναρξη συνταγογράφησης του πρώτου χαπιού κατά του COVID-19, ξεκίνησε η θεραπεία με το αντιϊκό φάρμακο. Σύμφωνα με στοιχεία που εξασφάλισε η «Κ», από την προηγούμενη Δευτέρα, επίσημη πρώτη του χαπιού Legevrio (MSD), μέχρι και την Τρίτη το μεσημέρι 16 άτομα που παρουσίασαν τα πρώτα συμπτώματα μόλυνσης του ιού, λαμβάνουν ήδη την αντιϊκή θεραπεία η οποία περιλαμβάνει 8 χάπια των 200 μιλιγκράμ (mg), 4 το πρωί και 4 το βράδυ, για πέντε μέρες, σύνολο θεραπείας 40 χάπια.
Η χορήγηση του χαπιού Legevrio (MSD) έγινε από τους προσωπικούς ιατρούς στους οποίους αποτάθηκαν τα συγκεκριμένα άτομα, τα οποία βρίσκονται σε κατ’ οίκον θεραπεία. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, δεν έχουν αναφερθεί ζητήματα που να αφορούν παρενέργειες του χαπιού το οποίο θα αξιολογηθεί σε πρώτη φάση προς το τέλος της εβδομάδας όταν θα έχει χορηγηθεί και σε άλλα άτομα. Η χορήγηση του χαπιού έγινε από τα φαρμακεία νοσοκομείων του ΟΚΥπΥ. Με βάση τα όσα έχουν αποφασισθεί, ο ΟΑΥ θα τροφοδοτεί την επιδημιολογική μονάδα του Υπουργείου Υγείας, σε καθημερινή βάση, με στοιχεία χορήγησης του αντιϊκού φαρμάκου προκειμένου αυτό κατά τακτά χρονικά διαστήματα να αξιολογείται και να αναπροσαρμόζονται τα υγειονομικά πρωτόκολλα, τα οποία έχουν ετοιμασθεί τόσο για τους δικαιούχους της φαρμακευτικής θεραπείας όσο και για τις ειδικότητες ιατρών που δικαιούνται να συνταγογραφούν, ζήτημα που φαίνεται να έχει εγερθεί από προσωπικούς γιατρούς. Τα στοιχεία χορήγησης του χαπιού θα κωδικοποιούνται προκειμένου να μην προκύπτουν ζητήματα παραβίασης προσωπικών δεδομένων ασθενών.
Όπως είναι σε θέση να γνωρίζει η «Κ», υπό μελέτη θα βρεθούν, σε πρώτη φάση, τα ηλικιακά όρια χορήγησης του χαπιού με υποχώρηση από το 65ο έτος της ηλικίας που ισχύει σήμερα στο 60ο που είναι η σύσταση μετά τις κλινικές δοκιμές του χαπιού.
Νοσηλείες
Λαμβάνοντας υπόψη τα στοιχεία από τις κλινικές δοκιμές του χαπιού Legevrio (MSD), αναμένεται η μείωση του αριθμού των νέων περιστατικών μόλυνσης τα οποία θα εξελιχθούν σε σοβαρές νοσηλείες. Μια πρώτη εικόνα για το βαθμό αποτελεσματικότητας της νέας θεραπείας θα υπάρχει τέλος της εβδομάδας- αρχές της επόμενης όταν θα αξιολογηθούν τα πρώτα 16 περιστατικά στα οποία χορηγήθηκε το χάπι. Με βάση την αρχική πληροφόρηση για το Lagevrio (MSD), η αποτελεσματικότητα αποτροπής εισαγωγών σε νοσοκομεία αρχικά ήταν στο 50%. Στη συνέχεια το ποσοστό υποχώρησε στο 30%. Ωστόσο, αυτό το οποίο κρίνεται πολύ σημαντικό είναι το κομμάτι των θανάτων. Για την Κύπρο όπου υπάρχει περιορισμένος αριθμός διαθεσιμότητας κλινών για COVID-19, λέγεται πως ακόμα και ένας στους τρεις να μην εισαχθεί, στα νοσοκομεία αυτό θα είναι πολύ σημαντικό. Η έναρξη χορήγησης του χαπιού έρχεται σε μια κρίσιμη περίοδο όπου οι βαριές νοσηλείες αλλά και οι ασθενείς που είναι χαρακτηρισμένοι ως post covid αναμένεται να πιέσουν το σύστημα υγείας, το επόμενο διάστημα. Όπως πιστεύεται τα βαριά περιστατικά που χρήζουν νοσηλείας αυτή την περίοδο πιθανόν να είναι της μετάλλαξης «Δέλτα» και όχι της «Όμικρον» η οποία φαίνεται να είναι υπεύθυνη για το 1/3 των συνολικών νοσηλειών που δεν χρειάζονται ΜΕΘ.
Τα κρούσματα
Εν αντιθέσει με τις νοσηλείες για τις οποίες εκφράζονται ανησυχίες ότι θα ασκήσουν πιέσεις στο σύστημα υγείας το επόμενο διάστημα, στα ημερήσια κρούσματα οι αξιολογήσεις είναι περισσότερο αισιόδοξες.
Ο δείκτης των ημερήσιων κρουσμάτων έχει υποχωρήσει κοντά στις 2.000. Αριθμός υψηλός πλην όμως πολύ πιο κάτω από τις 5.000 που εκτιμάται πως ήταν το ταβάνι της μετάλλαξης «Όμικρον». Η τάση που συνεχίζει να καταγράφεται τις τελευταίες μέρες θεωρείται αναμενόμενη από τους επιστήμονες και αποδίδεται σε δυο παράγοντες:
-Χαρακτηριστικά της «Όμικρον», νέοι εμβολιασμοί.
-Ποσοστό εμβολιαστικής κάλυψης (βασικής +ενισχυτικής δόσης).
Οι ειδικοί προκειμένου να εξάγουν ασφαλή συμπεράσματα για την πορεία των μεταλλάξεων του ιού, παρακολουθούν την εξέλιξη της πανδημίας άλλων χωρών οι οποίες αποδεδειγμένα προηγούνται της Κύπρου και οι οποίες παρουσιάζουν παρόμοια ποσοστιαία εμβολιαστική κάλυψη του πληθυσμού.
Σε καθοδική τροχιά η « Όμικρον»
Λαμβάνοντας υπόψη την υποχώρηση του αριθμού των νέων κρουσμάτων, οι της Μονάδας Επιδημιολογικής Επιτήρησης εκτιμούν πως η μετάλλαξη «Όμικρον» βρίσκεται σε πορεία καθόδου. Λαμβάνοντας δεδομένα από άλλες χώρες, όπως η Δανία και η Ιρλανδία, πιστεύεται πως η εξέλιξη της μετάλλαξης έχει το στοιχείο της απότομης ανόδου αλλά και καθόδου. Πιο συγκεκριμένα, η εμπειρία από τις χώρες αυτές έδειξε πως η κορύφωση της μετάλλαξης «Όμικρον» ήταν διάρκειας τριών εβδομάδων, στοιχεία που συνάδουν με τα επιδημιολογικά δεδομένα της Κύπρου. Επίσης η περίοδος σταθεροποίησης έχει προσδιορισθεί στην μια εβδομάδα και αμέσως μετά παρατηρείται η επίσης απότομη υποχώρηση του αριθμού των νέων κρουσμάτων. Στην Κύπρο η είσοδος και άνοδος της «Όμικρον» εντοπίσθηκε το τελευταίο δεκαήμερο του Δεκεμβρίου. Με το δεδομένο αυτό η «Όμικρον» διανύει την τέταρτη εβδομάδα. Το σκεπτικό αυτό οδηγεί τους ειδικούς στο συμπέρασμα ότι η μετάλλαξη βρίσκεται σε καθοδική πορεία, η διάρκεια της οποίας προσδιορίζεται παρόμοια με αυτή της ανόδου: τρεις εβδομάδες.
