Την βαθιά ανησυχία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την πρόσφατη κλιμάκωση των ισραηλινών επιθέσεων εναντίον μελών της ειρηνευτικής δύναμης του ΟΗΕ (UNFIL) στον Λίβανο εξέφρασε αργά χθες το βράδυ ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζοζέπ Μπορέλ και ενώ το ζήτημα αναμένεται να απασχολήσει το συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων, που θα διεξαχθεί σήμερα στο Λουξεμβούργο.
«Η Ε.Ε εκφράζει βαθιά ανησυχία για την πρόσφατη κλιμάκωση κατά μήκος της Μπλε Γραμμής» αναφέρει η ανακοίνωση του Ζοζέπ Μπορέλ εκ μέρους της Ε.Ε και προσθέτει «η Ε.Ε καταδικάζει όλες τις επιθέσεις εναντίον των αποστολών των Ηνωμένων Εθνών».
Ο Ζοζέπ Μπορέλ και η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) είχαν προετοιμάσει το σχετικό προσχέδιο από την Παρασκευή, αλλά ήταν ανέφικτη η συμφωνία των 27 κρατών μελών καθώς κάποιες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες θεωρούσαν ότι το κείμενο εμπεριείχε «σκληρή» γλώσσα έναντι του Ισραήλ.
Την Παρασκευή, πάντως, Ισπανία, Γαλλία και Ιταλία εξέδωσαν κοινή ανακοίνωση χαρακτηρίζοντας τα ισραηλινά χτυπήματα «αδικαιολόγητα» κατηγορώντας το Ισραήλ για παραβίαση της απόφασης του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ (1701) και του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου.
Οι υπουργοί Εξωτερικών της Ε.Ε αναμένεται να συζητήσουν το θέμα σήμερα στο Λουξεμβούργο, καθώς τουλάχιστον 16 κράτη μέλη συμμετέχουν ενεργά στην αποστολή του ΟΗΕ. Υπάρχει έκδηλη ανησυχία για πιθανούς θανάτους Ευρωπαίων στρατιωτών και είναι βέβαιο ότι θα θέσουν το ζήτημα οι υπουργοί Εξωτερικών των εν λόγω κρατών μελών.
«Τα στρατεύματα και το λοιπό προσωπικό της UNIFIL, στο οποίο συνεισφέρουν σήμερα δεκαέξι κράτη μέλη της Ε.Ε, εργάζονται υπό δύσκολες συνθήκες για την υπεράσπιση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας. Η Ε.Ε αποτίει φόρο τιμής στον επαγγελματισμό τους και ανανεώνει την ακλόνητη υποστήριξή της στον ρόλο της UNIFIL» τονίζει η ανακοίνωση του Ζοζέπ Μπορέλ.
Πάντως, η ανακοίνωση της Ε.Ε προσθέτει ότι υπάρχει ανησυχία και «για τη συνεχιζόμενη εκτόξευση ρουκετών από τη Χεζμπολάχ στο Ισραήλ που πρέπει να σταματήσει, καθώς και για τις επιθέσεις του ισραηλινού στρατού σε πυκνοκατοικημένες περιοχές του Λιβάνου, προκαλώντας βαρύ φόρο στους αμάχους και τον εκτοπισμό πολλών. Καλούμε όλα τα μέρη να σεβαστούν το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο, σε όλες τις περιστάσεις».
Κυρώσεις στο Ιράν
Οι υπουργοί Εξωτερικών της Ε.Ε παράλληλα σήμερα αναμένεται να ανακοινώσουν κυρώσεις εναντίον του Ιράν για την προμήθεια πυραύλων στη Ρωσία. Η «μαύρη λίστα» της Ε.Ε αναμένεται να περιλαμβάνει 14 άτομα και οντότητες που εμπλέκονται στη μεταφορά και παραγωγή των πυραύλων.
Στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν Αμπάς Αραγτσί παραδέχθηκε σε συνάντησή του με τον Ζοζέπ Μπορέλ ότι η Ισλαμική Δημοκρατία έχει αποστείλει πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς στη Ρωσία, σύμφωνα με ευρωπαϊκές διπλωματικές πηγές. Ο Μπορέλ ανέφερε ότι ο Ιρανός υπουργός παραδέχτηκε αυτό που για μήνες είχε διαψεύσει η Τεχεράνη.
Την περασμένη εβδομάδα, η υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Αναλένα Μπέρμποκ είχε δηλώσει ότι η Ε.Ε επεξεργάζεται ήδη το «πακέτο» των νέων κυρώσεων. «Θέλουμε να υιοθετηθούν την επόμενη εβδομάδα» είχε τονίσει στην πλατφόρμα X.
Οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή θα είναι «ψηλά» στην ατζέντα της σημερινής συνεδρίασης ενόψει και της ειδικής Συνόδου Κορυφής Ε.Ε και των χωρών του Κόλπου, την ερχόμενη Τετάρτη στις Βρυξέλλες.
Ενίσχυση της Ουκρανίας
Οι συζητήσεις των 27 ΥΠΕΞ θα επικεντρωθούν και στην αύξηση της στρατιωτικής ενίσχυσης της Ουκρανίας, παρά το συνεχιζόμενο «βέτο» της Ουγγαρίας.
Διπλωμάτες από τα 27 κράτη μέλη έχουν πάντως ξεκινήσει να συζητούν μια πρόταση της ΕΥΕΔ για παράκαμψη του βέτο της Ουγγαρίας, το οποίο παρεμποδίζει τις παραδόσεις όπλων ύψους 5 δισεκατομμυρίων ευρώ στην Ουκρανία.
Η ιδέα, την οποία οι υπουργοί Εξωτερικών θα συζητήσουν σήμερα είναι να καταστούν εθελοντικές αντί υποχρεωτικές οι συνεισφορές στο Ταμείο Βοήθειας της Ουκρανίας του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού για την ειρήνη (EPF).
Σύμφωνα με ευρωπαϊκές διπλωματικές πηγές, αυτό θα ήταν αρκετό για την Ουγγαρία να παραιτηθεί από το βέτο της, δεδομένου ότι η κυβέρνηση της Βουδαπέστης δεν θα έπρεπε να πληρώσει το μερίδιό της (που ανέρχεται στο 1,2% του συνόλου).
«Η φόρμουλα που επινοείται είναι εθελοντικές συνεισφορές, με βάση τη διάταξη του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού ειρήνης που επιτρέπει συνεισφορές από τρίτα κράτη», εξηγούν οι ίδιες πηγές.
Κάποιοι ωστόσο ανησυχούν ότι το ζήτημα ενδέχεται να ανοίξει «το κουτί της Πανδώρας» καθώς στην περίπτωση των εθελοντικών συνεισφορών, κάποια κράτη μέλη θα αναγκαστούν να προσφύγουν στα εθνικά κοινοβούλια.
«Δεν υπάρχει ακόμη συμφωνία» ανέφερε ευρωπαϊκή διπλωματική πηγή την περασμένη Παρασκευή. Το ζήτημα ενδεχομένως συζητηθεί στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αυτή την εβδομάδα, στις Βρυξέλλες.
Στο μεταξύ, ο απεσταλμένος της Ε.Ε για τις κυρώσεις εναντίον της Μόσχας Ντέιβιντ Ο’σάλιβαν θα ενημερώσει το πρωί τους υπουργούς σχετικά με την επιβολή και την αποφυγή κυρώσεων από κάποιες χώρες, ιδίως όσον αφορά τους «σκιώδεις» στόλους που μεταφέρουν ρωσικό πετρέλαιο.
Νέα σελίδα στις σχέσεις Ε.Ε – Ηνωμένου Βασιλείου
Επανεκκίνηση των σχέσεων Ε.Ε – Ηνωμένου Βασιλείου σηματοδοτεί η παρουσία σήμερα για πρώτη φορά μετά το Brexit του Βρετανού υπουργού Εξωτερικών Ντέιβιντ Λάμι στο συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων.
Η παρουσία του θα είναι άτυπη, αλλά θεωρείται “σημαντική” από τους 27, ανέφερε την Παρασκευή αξιωματούχος της ΕΕ. Από την Ουκρανία έως την Κίνα, «το Ηνωμένο Βασίλειο είναι χώρα που συμμερίζεται τις ίδιες απόψεις με την Ε.Ε» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Η σημερινή συζήτηση αποτελεί σημαντική αφετηρία για τη μελλοντική συνεργασία με το Ηνωμένο Βασίλειο στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής και της πολιτικής ασφάλειας. «Ένας από τους δρόμους που διευρύνονται είναι η βρετανική συμμετοχή σε αμυντικά έργα» ανέφερε.