Σονέρ Τσαγαπτάι*
Αυτές οι εκλογές θα µπορούσαν να οδηγήσουν ακόµη και σε διαιρεµένη διακυβέρνηση, με τον Ερντογάν να κερδίζει την προεδρία και την αντιπολίτευση το Κοινοβούλιο, ή και το αντίστροφο. Αν πάρουμε ως υπόθεση εργασίας ότι στην ηγεσία θα είναι ο Ερντογάν, το πιθανότερο είναι ότι η εξωτερική πολιτική της Τουρκίας θα συνεχίσει να είναι πολυδιάστατη. Ο Ερντογάν έχει επιτυχώς τοποθετήσει την Τουρκία μεταξύ Ρωσίας, ΗΠΑ και Ε.Ε. Χρησιμοποιεί τη δύναμη κρούσης των drones και εμπλέκεται σε συγκρούσεις (βλ. Λιβύη και Συρία). Εχει επιτύχει αρκετούς από τους στόχους του. Κάνει παιχνίδι στο ΝΑΤΟ, υποστηρίζει στρατιωτικά την Ουκρανία και συγχρόνως κρατάει ανοιχτούς οικονομικούς δεσμούς με τη Ρωσία.
Αν νικήσει η αντιπολίτευση, θα υπάρξει η βούληση στις ΗΠΑ να αφήσουν πίσω το επεισόδιο των S-400.
Τα πράγματα όμως θα είναι διαφορετικά αν κερδίσει η αντιπολίτευση, η οποία θα γείρει περισσότερο προς την ατλαντική συνεργασία, επαναφέροντας τους δεσμούς με τις ΗΠΑ και την Ε.Ε. Θεωρώ ότι σε μια τέτοια περίπτωση θα υπάρξει η βούληση στις ΗΠΑ να αφήσουν πίσω το επεισόδιο των S-400. Πρακτικά, η Τουρκία θα δεσμευθεί να αφήσει το πρόγραμμα στην άκρη και οι ΗΠΑ θα ανοίξουν μια λευκή σελίδα, αναβαθμίζοντας τα τουρκικά F-16 και ενδεχομένως επαναφέροντας την Τουρκία ακόμη και στο πρόγραμμα των F-35. Στο ίδιο σενάριο, θα βελτιώσει τις σχέσεις της Αγκυρας με την Ευρώπη η πρόοδος στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων με απελευθέρωση πολιτικών κρατουμένων, δημοσιογράφων και ακτιβιστών. Μια σημαντική εξέλιξη θα ήταν τότε η διεύρυνση και εμβάθυνση της τελωνειακής ένωσης που θα ενίσχυε το εμπόριο. Κατά συνέπεια θα βλέπαμε μαζικές εισροές ξένων επενδύσεων στην Τουρκία, με ράλι στις αγορές και σταθεροποίηση της λίρας σε κάποιο επίπεδο.
Μια κυβέρνηση Κιλιτσντάρογλου θα συνέχιζε να βρίσκεται μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας, αλλά νομίζω ότι θα υποστήριζε περισσότερο την Ουκρανία πολιτικά απ’ ό,τι σήμερα. Θα διατηρούσε όμως τους δεσμούς με τη Ρωσία, οι οποίοι είναι σημαντικοί για το πρόγραμμα της αντιπολίτευσης να υποστηρίξει την οικονομία. Σε ό,τι αφορά την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, θεωρώ ότι θα τη δούμε ανεξαρτήτως αποτελέσματος, διότι ακόμη και ο Ερντογάν θα θελήσει να αναθερμάνει σε ένα βαθμό τις σχέσεις του με τη Δύση μετά τις εκλογές.
Ως προς τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, η διπλωματία των σεισμών έφερε πραγματικά μια αλλαγή, αφότου η Ελλάδα ήταν από τις πρώτες χώρες που πρόσφερε βοήθεια στην Τουρκία. Θεωρώ ότι η ελληνική κυβέρνηση άσκησε εδώ μια πολύ επιτυχημένη διπλωματία. Το tweet του Έλληνα πρωθυπουργού στα τουρκικά είχε χιλιάδες likes, κάτι που δεν συμβαίνει συχνά.
Για την Ελλάδα πιθανώς θα είναι ελαφρώς καλύτερα να κερδίσει η αντιπολίτευση αυτές τις εκλογές, η οποία ενδιαφέρεται περισσότερο να αποκαταστήσει τους δεσμούς της με τη Δύση. Αν κερδίσει ο Ερντογάν, πιθανότατα θα συνεχιστεί το καλό κλίμα που οικοδομήθηκε πρόσφατα, ωστόσο ουδείς γνωρίζει πώς θα αντιδράσει στην πρώτη κρίση που θα σημειωθεί στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
* Διευθυντής Τουρκικών Ερευνών στο Washington Institute, ιστορικός, αρθρογράφος και συγγραφέας
