Kathimerini.gr
Διαδηλώσεις σε περισσότερες από 30 πόλεις και χωριά οργάνωσαν το προηγούμενο δεκαήμερο οι υποστηριζόμενες από την Τουρκία ομάδες της συριακής αντιπολίτευσης στους τελευταίους θυλάκους που συνεχίζουν να ελέγχουν, στο βόρειο τμήμα της χώρας. Σε αντίθεση με ό,τι θα μπορούσε να περιμένει κανείς, όμως, οι διαμαρτυρίες τους είχαν αυτή τη φορά ως αποδέκτη όχι τη Δαμασκό, αλλά την Αγκυρα. Αυτό που κατέβασε στους δρόμους τους (ισλαμιστές, κατά κύριο λόγο) αντικαθεστωτικούς ήταν η διαφαινόμενη πρόθεση της κυβέρνησης Ερντογάν να εξομαλύνει τις σχέσεις της με τον Σύρο πρόεδρο Μπασάρ Ασαντ και οι φόβοι τους ότι μπορεί στο εγγύς μέλλον να βρεθούν αβοήθητοι, στο έλεος του συριακού καθεστώτος.
Η Τουρκία υποστήριξε αναφανδόν τη συριακή αντιπολίτευση και διέκοψε διπλωματικές σχέσεις με την κυβέρνηση Ασαντ από τις πρώτες κιόλας ημέρες της λεγόμενης Αραβικής Ανοιξης στη Συρία, το 2011. Ωστόσο, η ρωσική επέμβαση έσωσε το καθεστώς και σταδιακά περιόρισε τους ένοπλους αντιπάλους του Σύρου προέδρου στον θύλακο του Ιντλίμπ. Στην πρόσφατη συνάντησή του με τον Ερντογάν, στο Σότσι της Μαύρης Θάλασσας, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν τού συνέστησε να έρθει σε απευθείας διάλογο με τον Ασαντ για όλα τα προβλήματα που σκιάζουν τις διμερείς σχέσεις τους.
Η πρώτη ένδειξη επικείμενης στροφής στην πολιτική της Αγκυρας ήρθε στις 11 Αυγούστου, όταν ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου αποκάλυψε ότι είχε σύντομη συνομιλία με τον Σύρο ομόλογό του σε διεθνή συνάντηση στο Βελιγράδι. Μία εβδομάδα αργότερα, ο αντιπρόεδρος του κυβερνώντος κόμματος ΑΚΡ, Χαγιατί Γιαζίτσι, όταν ερωτήθηκε για το ενδεχόμενο συνάντησης Ερντογάν – Ασαντ, απάντησε: «Δεν μπορώ να πω ότι αυτό δεν θα συμβεί ποτέ. Ο διάλογος μπορεί να αρχίσει από ένα ορισμένο επίπεδο και να φτάσει στην κορυφή».
Ενδείξεις μεταστροφής
Η αλήθεια είναι ότι, παρά τη διακοπή των διπλωματικών σχέσεων, η Αγκυρα κράτησε ανοιχτό ένα κανάλι επικοινωνίας με τη Δαμασκό μέσω των αρχηγών των μυστικών υπηρεσιών των δύο χωρών. Φαίνεται όμως ότι η στιγμή που ο διάλογος θα προωθηθεί σε «ανώτερο επίπεδο» έχει πλησιάσει. Την Τρίτη ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου έδωσε μία ακόμη ένδειξη μεταστροφής στη στάση της Τουρκίας, λέγοντας ότι η κυβέρνησή του τάσσεται υπέρ ενός διαλόγου «χωρίς προϋποθέσεις», αρκεί να υπηρετεί συγκεκριμένους στόχους.
Κουρδικό και επιστροφή των Σύρων προσφύγων στην πατρίδα τους, οι προτεραιότητες της Τουρκίας.
«Δεν μπορεί να υπάρχουν προϋποθέσεις για τον διάλογο, αλλά ποιος θα είναι ο στόχος του; Η χώρα πρέπει να απαλλαγεί από τους τρομοκράτες… Οι άνθρωποι πρέπει να μπορέσουν να επιστρέψουν στις εστίες τους», τόνισε ο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας στο τηλεοπτικό δίκτυο Haber Global, αποτυπώνοντας τις δύο βασικές προτεραιότητες της Αγκυρας στο Συριακό: την εξουδετέρωση των Κούρδων μαχητών (τρομοκρατών, για την Τουρκία) που ελέγχουν μεγάλο μέρος της βόρειας και ανατολικής Συρίας και τη μετεγκατάσταση μεγάλου όγκου από τα 3,7 εκατομμύρια Σύρων προσφύγων που έχουν καταφύγει στην Τουρκία, όπου η κοινωνική δυσφορία διογκώνεται σε μια προεκλογική χρονιά.
Στρατιωτική δράση
Η Τουρκία έχει προαναγγείλει νέα στρατιωτική επέμβαση, την πέμπτη κατά σειρά, στη βόρεια Συρία για τη δημιουργία «ασφαλούς ζώνης» βάθους 30 χιλιομέτρων, με απώθηση των Κούρδων μαχητών της πολιτοφυλακής YPG. Ωστόσο, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ, κατά την πρόσφατη συνάντησή του με τον Σύρο ομόλογό του Φεϊζάλ Μεκντάντ, προειδοποίησε την Αγκυρα ότι μια τουρκική εισβολή θα ήταν «απαράδεκτη» για τη Μόσχα και τάχθηκε υπέρ της αναζήτησης πολιτικής λύσης, αφού αποκατασταθούν οι διπλωματικές σχέσεις της με τη Δαμασκό.
Παράλληλα, η Τουρκία έχει βαλθεί να εξομαλύνει τις σχέσεις της με το Ισραήλ, όπως προκύπτει από την απόφαση των δύο χωρών να ανταλλάξουν εκ νέου πρεσβευτές, ύστερα από τέσσερα χρόνια διπλωματικής έντασης. Η επιλογή αυτή προκάλεσε ανησυχίες στους Παλαιστινίους, όπως υποδηλώνει και η επίσκεψη του προέδρου τους, Μαχμούντ Αμπάς, στην Τουρκία το προηγούμενο διήμερο. Πάντως ο Ταγίπ Ερντογάν διαβεβαίωσε τον φιλοξενούμενό του ότι η ομαλοποίηση των σχέσεων με το Ισραήλ «δεν θα μειώσει σε τίποτα την υποστήριξή μας στον παλαιστινιακό λαό».
Πηγές: REUTERS, AL MONITOR
