Kathimerini.gr
Θα ρίξει ο Βλαντιμίρ Πούτιν πυρηνικά στην Ουκρανία; Αυτό είναι το βασικό ερώτημα που θέτει στον τίτλο του το Gzero, επισημαίνοντας ότι, στη φάση που βρισκόμαστε, ο Ρώσος πρόεδρος ούτε χάνει, αλλά σίγουρα ούτε κερδίζει τον πόλεμο.
Η ανάλυση σημειώνει ότι, μολονότι η Ρωσία έχει περισσότερα εδάφη τώρα από ό,τι πριν από την εισβολή, τα πράγματα για το Κρεμλίνο δεν πάνε καλά. Ο Πούτιν αναγκάστηκε να προχωρήσει σε μερική επιστράτευση, η προσάρτηση των τεσσάρων ουκρανικών περιοχών αμφισβητήθηκε εντόνως, ενώ τώρα μοιάζει έτοιμος να «πουλήσει» στον ρωσικό λαό την ιδέα ότι βρίσκεται σε πόλεμο με το ΝΑΤΟ και τη Δύση.
Η προσπάθεια του Πούτιν να κερδίσει με κάθε κόστος, ενδέχεται να τον υποχρεώσει σε κινήσεις που φαντάζουν πολύ σοβαρές και δυνητικά τρομακτικές. Το Gzero εκτιμά ότι, με τον Ρώσο πρόεδρο να υπόκειται σε αυξανόμενες πιέσεις, η επόμενη κίνηση του οφείλει να είναι ένα πλήγμα τόσο μεγάλο ώστε να υπερβαίνει όλα τ’ άλλα: Πυρηνικό χτύπημα.
Ο πρόεδρος της Ρωσίας έχει ήδη υπαινιχθεί αυτό το ενδεχόμενο, ενώ η Ουάσιγκτον και το ΝΑΤΟ εξετάζουν πώς θα μπορούσαν να αντιδράσουν προκειμένου να δώσουν την αναγκαία απάντηση.
Το Gzero εξετάζει τα σενάρια: Μπορεί ή όχι ο Πούτιν να «πατήσει το κουμπί» για να εκτοξεύσει ένα τακτικό πυρηνικό όπλο, μια ατομική κεφαλή χαμηλής εμβέλειας, που έχει σχεδιαστεί για να πλήττει στρατιωτικούς στόχους, όχι ολόκληρες πόλεις; Η καταστροφική δύναμη ενός πυρηνικού όπλου θα μπορούσε να ανατρέψει το κύμα του πολέμου προς όφελος της Ρωσίας.
Ακόμη και ένα πυρηνικό χτύπημα χαμηλής έντασης θα μπορούσε να εξαφανίσει ολόκληρες μονάδες του στρατού της Ουκρανίας μέσα σε λίγα λεπτά. Θα έδινε επίσης χρόνο στους Ρώσους να ανασυγκροτήσουν τις δυνάμεις τους για να απωθήσουν τη συνεχιζόμενη ουκρανική αντεπίθεση και να κατευνάσουν τους σκληροπυρηνικούς εντός των τειχών, που θεωρούν ότι η Ρωσία δεν κάνει αρκετά για να κερδίσει.
Ο Πούτιν έχει κάποιες επιπλέον επιλογές: Θα μπορούσε να διατάξει κλιμάκωση των κυβερνοεπιθέσεων, να προχωρήσει σε δολιοφθορές που θα πλήξουν σοβαρά την ευρωπαϊκή ενεργειακή ασφάλεια ή να επιλέξει το δρόμο των πιο έντονων συμβατικών πληγμάτων σε πόλεις και υποδομές της Ουκρανίας.
Καμία από αυτές τις επιλογές, ωστόσο, δεν έχει τη δύναμη του σοκ που θα προκαλέσει η χρήση ενός πυρηνικού όπλου. Αυτό θα μπορούσε να τρομάξει το Κίεβο σε τέτοιο βαθμό, υποχρεώνοντάς το να αποδεχτεί τους ρωσικούς όρους για «ειρήνη» – να αποδεχθεί δηλαδή την απώλεια του 15% του εδάφους της χώρας.
Επίσης, ο Πούτιν ίσως πιστεύει ότι μπορεί να περάσει από μία τέτοια εξέλιξη σχετικά αλώβητος. Με άλλα λόγια, ΗΠΑ και ΝΑΤΟ να απαντήσουν, αλλά όχι με το ίδιο νόμισμα. Πέρα από μία προειδοποίηση για «καταστροφικές συνέπειες», η Δύση δεν ήταν αρκετά σαφής για το τι θα κάνει εάν ο Πούτιν πατήσει το κουμπί των πυρηνικών.
Το Gzero σημειώνει ότι το να μην γίνει τίποτα δεν συνιστά ιδανική αφετηρία αντίδρασης, ωστόσο τόσο οι ΗΠΑ, όσο και οι σύμμαχοί τους στο ΝΑΤΟ εμφανίζονται επιφυλακτικοί μπροστά στο φάσμα μίας επικίνδυνης κλιμάκωσης με την Ρωσία. Θα μπορούσαν απλώς να αυστηροποιήσουν τις κυρώσεις και να στείλουν πιο προηγμένα όπλα στην Ουκρανία – το καλύτερο σενάριο για τον Πούτιν.
Ο Ρώσος πρόεδρος μπορεί να δοκιμάσει ένα τακτικό πυρηνικό πλήγμα ως δόλωμα για το ΝΑΤΟ, προκειμένου να οδηγήσει τη συμμαχία σε επίθεση κατά της Ρωσίας – κάτι που ο Πούτιν σχεδόν επιδιώκει από την έναρξη της εισβολή. Αυτό θα του έδινε την ιδανική δικαιολογία για να υποστηρίξει ότι είχε δίκιο στην επιχειρηματολογία του περί δυτικής παρέμβασης στη σφαίρα επιρροής της Ρωσίας.
Ωστόσο, για τη Ρωσία, μια απάντηση της Δύσης χωρίς πυρηνικά μπορεί να είναι σχεδόν τόσο κακή όσο μια πυρηνική αντεπίθεση. Οι αεροπορικές επιδρομές των ΗΠΑ θα μπορούσαν να εξαφανίσουν το μεγαλύτερο μέρος των ρωσικών δυνάμεων εντός της Ουκρανίας και να βυθίσουν ολόκληρο τον στόλο της στη Μαύρη Θάλασσα. Ο Πούτιν μπορεί να υποχωρήσει αν πιστέψει ότι το τίμημα είναι πολύ υψηλό – ακόμα κι αν η κίνηση αυτή δεν διευκολύνει το αρχικό του αφήγημα.
Το Gzero σημειώνει ότι το παραπάνω σενάριο δεν το έχουν αποκλείσει εξ αρχής βετεράνοι ανώτεροι αξιωματούχοι των ΗΠΑ.
Η ανάλυση συνεχίζει με μία επιπλέον παράμετρο: Ο Πούτιν μπορεί να χάσει τους δύο πιο ισχυρούς σύμμαχους του αν πατήσει το κουμπί. Ο Κινέζος Σι Τζινπίνγκ και ο Ινδός Ναρέντρα Μόντι είναι δυσαρεστημένοι με το πώς εξελίσσεται ο πόλεμος. Δεν έχει γίνει γνωστό τι είπαν πρόσφατα στον Πούτιν, για το πώς θα αντιδρούσαν σε ένα ρωσικό πυρηνικό πλήγμα. Αλλά ο Ρώσος πρόεδρος γνωρίζει ποιες είναι οι προθέσεις τόσο του Πεκίνου, όσο και του Νέου Δελχί, ως εκ τούτου αυτό αναμένεται να βαρύνει στη λήψη της όποιας απόφασης του.
Η απάντηση της Κίνας ή της Ινδίας θα μπορούσε να είναι από ήπια έως εξαιρετικά σκληρή: Από μια επίπληξη στον ΟΗΕ έως τη διακοπή των οικονομικών σχέσεων με τη Μόσχα, τη στιγμή που η ρωσική οικονομία τρεκλίζει λόγω των κυρώσεων παρά το ισχυρό ρούβλι. Και μόνο η απειλή της απόρριψης του ρωσικού πετρελαίου και του φυσικού αερίου -που πρέπει να πουλήσει ο Πούτιν για να διατηρήσει σε λειτουργία την πολεμική του μηχανή- είναι ικανή να βάλει φρένο στον Ρώσο ηγέτη.
Το Gzero καταλήγει σημειώνοντας ότι πρόκειται για δρόμο χωρίς επιστροφή: Εάν ο Πούτιν περάσει αυτή τη γραμμή, όλες οι άλλες επιλογές παύουν να υπάρχουν. Χάνει τον έλεγχο του αφηγήματος, καθώς έχει πράξει το αδιανόητο. Ίσως, πάλι, ο Ρώσος ηγέτης έχει ήδη λάβει τις αποφάσεις του και το ερώτημα δεν είναι το «εάν» αλλά το «πότε» θα διατάξει την πρώτη πυρηνική επίθεση μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
