Kathimerini.gr
Εξελίξεις σε πολλά επίπεδα αναμένονται μετά την απόφαση του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να εγκρίνει την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, καθώς όλες οι πληροφορίες των περασμένων ημερών ανέφεραν πως μια ενδεχόμενη συμφωνία για τη διεύρυνση της Συμμαχίας θα «ξεκλείδωνε» άμεσα και το θέμα της πώλησης και αναβάθμισης των F-16 υπό όρους και προϋποθέσεις.
Ο Τούρκος πρόεδρος εκμεταλλευόταν μέχρι την τελευταία στιγμή τη μοναδική ευκαιρία – Έφτασε να αιτείται ένταξη της χώρας του στην Ευρωπαϊκή Ένωση, προκαλώντας εκνευρισμό στις ΗΠΑ.
Όπως έσπευσε, μάλιστα, να τονίσει ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν, λίγα λεπτά μετά την ανακοίνωση της συμφωνίας από τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ, είναι έτοιμος να συνεργαστεί με την Τουρκία και τον πρόεδρο Ερντογάν για την ενίσχυση της αμυντικής και της αποτρεπτικής ικανότητας στον ευρωατλαντικό χώρο. Μια δήλωση που δείχνει τη σαφή πρόθεση του Λευκού Οίκου να δρομολογήσει γρήγορα τις σχετικές εξελίξεις.
Ο γερουσιαστής Μενέντεζ
Πηγές του Κογκρέσου ανέφεραν ήδη από χθες πως «ο Λευκός Οίκος ήρθε πιο κοντά στις προϋποθέσεις που θέτουμε και στις δικλίδες ασφαλείας που ζητάμε για να επιτρέψουμε μια τέτοια πώληση», κάτι που άφησε να εννοηθεί και ο γερουσιαστής Ρόμπερτ Μενέντεζ όταν ρωτήθηκε σχετικά.
Ο κ. Μενέντεζ προσέθεσε ότι «το Κογκρέσο θα διασφαλίσει πως σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ, όπως η Ελλάδα, θα είναι ισχυροί ανεξαρτήτως άλλων εξελίξεων». Η αποστροφή του αυτή αποτυπώνει τις προσπάθειες που γίνονται σε παρασκηνιακό επίπεδο για τη διαμόρφωση ενός πλαισίου ικανοποίησης των αιτημάτων που έχουν τεθεί από τον πρόεδρο της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας.
Με τα δεδομένα που ισχύουν αυτή τη στιγμή, πάντως, ο κ. Μενέντεζ δεν έχει συμφωνήσει ακόμη με αυτήν την πώληση που εκτιμάται πως θα προωθήσει σχετικά σύντομα ο Λευκός Οίκος.
Επιφύλαξη
Το ερώτημα που θέτουν πηγές στην Ουάσιγκτον είναι αν και πότε θα εγκριθεί η ένταξη από την τουρκική Εθνοσυνέλευση, καθώς, όπως επισημαίνουν, «έγκριση δεν σημαίνει αυτομάτως και επικύρωση». Και τονίζουν ότι αυτή η διαδικασία μπορεί να πάρει μήνες και στη χειρότερη περίπτωση να ζήσουμε μια επανάληψη των τουρκικών –χωρίς αντίκρισμα– υποσχέσεων που δόθηκαν στη Μαδρίτη από τον πρόεδρο Ερντογάν.
Η ξαφνική απόφαση του Τούρκου προέδρου να βάλει στο τραπέζι –και μάλιστα την τελευταία στιγμή– το θέμα των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ευρωπαϊκή Ένωση αρχικά αιφνιδίασε και στη συνέχεια εξόργισε την Ουάσιγκτον, καθώς στον Λευκό Οίκο θεωρούσαν ότι είχαν ήδη καταλήξει σε ένα προσχέδιο συμφωνίας το οποίο θα είχε ικανοποιημένα όλα τα εμπλεκόμενα μέρη.
Ο Ερντογάν, πάντως, σε μια κίνηση τακτικής που έστρεψε εναντίον ολόκληρη τη Συμμαχία, επεδίωξε να αποσπάσει όσο το δυνατόν περισσότερα ανταλλάγματα από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Φαίνεται όμως πως υποτίμησε την αντίδραση της Ουάσιγκτον.
Σύμφωνα με πληροφορίες, τις τελευταίες ώρες Αμερικανοί αξιωματούχοι διεμήνυσαν στην Τουρκία πως με αυτήν την τόσο απρόβλεπτη και μη εποικοδομητική στάση δεν δυναμιτίζει μόνο τη συνοχή του ΝΑΤΟ, αλλά θέτει σε «σοβαρό κίνδυνο απόλυτης ρήξης» τις σχέσεις με τις ΗΠΑ, ένα μήνυμα που εκτιμάται πως αξιολόγησε προσεκτικά ο Ερντογάν και κατέληξε αργά το βράδυ της Δευτέρας σε συμφωνία για το θέμα της Σουηδίας.
