Kathimerini.gr
Μανώλης Κωστίδης
Η στασιμότητα που επικρατεί στην Ουάσιγκτον στο ζήτημα της έγκρισης εκσυγχρονισμού και πώλησης F-16 προβληματίζει την Αγκυρα, γεγονός που προκαλεί σκεπτικισμό για το μέλλον των αμερικανο-τουρκικών σχέσεων.
Το παρασκήνιο της αναφοράς Ερντογάν ότι το τουρκικό Κοινοβούλιο μπορεί να απορρίψει την εισδοχή της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.
Στην τουρκική πρωτεύουσα θεωρείται πως αυτό το θέμα ενδέχεται να μην ξεκαθαριστεί μέχρι τα τέλη του 2023 και αυτός είναι ο λόγος που προχθές ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν απείλησε με την απόρριψη ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ από το τουρκικό Κοινοβούλιο. Οι ΗΠΑ δεν έχουν δώσει καμία εγγύηση πως το ζήτημα θα προχωρήσει κανονικά, καθώς χρειάζεται η έγκριση του Κογκρέσου και μέχρι στιγμής οι αντιρρήσεις συνεχίζονται. Ομως οι ανάγκες της τουρκικής αεροπορίας αυξάνονται καθώς ήδη υπάρχουν καθυστερήσεις από τον αποκλεισμό της Τουρκίας από το πρόγραμμα των F-35 και σύμφωνα με αναλυτές σε περίπτωση που καθυστερήσει περισσότερο το ζήτημα των F-16, η Αγκυρα θα πρέπει να ψάξει εναλλακτικές λύσεις.
Τούρκοι στρατιωτικοί αναλυτές υποστηρίζουν πως σε περίπτωση που δεν ξεκινήσει το πρόγραμμα του εκσυγχρονισμού των F-16, η τουρκική αεροπορία θα πρέπει να αρχίσει να αποσύρει κάποια από τα συγκεκριμένα μαχητικά που ήδη έχουν ολοκληρώσει το όριο ζωής και πτήσης τους. Πάντως, πολιτικοί αναλυτές της γειτονικής χώρας υποστηρίζουν πως οι διπλωματικές επαφές μέχρι τον Οκτώβριο ίσως να φέρουν κάποιο αποτέλεσμα, με χρονικό ορίζοντα τους πρώτους μήνες του 2024.
Η ανησυχία της Αγκυρας εντείνεται περισσότερο καθώς παρά τις συνομιλίες με τους Αμερικανούς αξιωματούχους και σε άλλα θέματα που αφορούν τις σχέσεις Τουρκίας – HΠΑ, όπως τη στήριξη που δίνει η Ουάσιγκτον στους Κούρδους της βόρειας Συρίας, δεν υπάρχει καμία πρόοδος. «Δεν θα κάνουμε βήμα πίσω από τη στάση μας απέναντι στα τετελεσμένα γεγονότα που προσπαθούν να υλοποιήσουν στα νότια σύνορά μας. Θα συνεχίσουμε τον αγώνα μας μέχρις ότου να κάνουμε την αποφασιστικότητά μας αποδεκτή στους αποκαλούμενους συμμάχους μας, οι οποίοι δεν εγκαταλείπουν τη συνεργασία τους με τρομοκρατικές οργανώσεις παρά τις δικαιολογημένες αντιρρήσεις της Τουρκίας», δήλωσε ο Ταγίπ Ερντογάν μετά το υπουργικό συμβούλιο, στον απόηχο της δημοσίευσης των ειδήσεων περί πραγματοποίησης κοινής στρατιωτικής άσκησης των ΗΠΑ με τις δυνάμεις της πολιτοφυλακής των Κούρδων, PYD. Η Αγκυρα θεωρεί πως το PYD είναι παρακλάδι του PKK και ζητεί τον τερματισμό της αμερικανικής στρατιωτικής βοήθειας προς τους Κούρδους της Συρίας, τους οποίους χαρακτηρίζει «τρομοκράτες».
Εν τω μεταξύ, ο Ταγίπ Ερντογάν κατηγόρησε με έμμεσο τρόπο την Ελλάδα για το ζήτημα του προσφυγικού. Ο πρόεδρος της Τουρκίας σε ομιλία του προς τους αξιωματικούς των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων υποστήριξε ότι «ως αποτέλεσμα των εντατικών προσπαθειών της ακτοφυλακής μας εμποδίσαμε θανάτους στο Αιγαίο. Σε ένα περιβάλλον όπου μένουν θεατές στο ταξίδι θανάτου 700 ονειροπόλων ταξιδιωτών, εμείς χρησιμοποιούμε ό,τι μέσο διαθέτουμε προκειμένου να τους κρατήσουμε στη ζωή. Ενώ κάποιοι τρυπώντας (τα σκάφη) καταδικάζουν αυτούς τους ανθρώπους σε βέβαιο θάνατο στο Αιγαίο, εμείς, με τις δυνάμεις του Λιμενικού που διαθέτουμε, τους σώζουμε μέσα από τα κύματα. Αυτή είναι η σαφέστερη ένδειξη της τουρκικής ευσπλαχνίας».
Τέλος, ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Χακάν Φιντάν σε κοινές δηλώσεις του με την υπουργό Εξωτερικών της Βουλγαρίας Μαρία Γκάμπριελ αναφέρθηκε στο ζήτημα της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας και τόνισε ότι «η ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε. προσφέρει νέες ευκαιρίες τόσο στην Ε.Ε. όσο και στην περιοχή μας. Συνιστώ το νέο παράθυρο ευκαιρίας να χρησιμοποιηθεί από τους αξιωματούχους της Ευρωπαϊκής Ενωσης, από τους Ευρωπαίους ηγέτες, πριν κλείσει».
