ΠΟΛ ΜΟΖΟΥΡ, ΑΝΤΑΜ ΣΑΤΑΡΙΑΝΟ, ΑΑΡΟΝ ΚΡΟΛΙΚ / THE NEW YORK TIMES
Η ρωσική κρατική ραδιοτηλεόραση, σε συνεργασία με τις μυστικές υπηρεσίες της χώρας, αναζητεί υλικό στα δεξιά κανάλια των ΗΠΑ καθώς και στην κινεζική τηλεόραση ώστε να διαμορφώσει ένα αφήγημα, σύμφωνα με το οποίο η Ρωσία κερδίζει τον πόλεμο. Αυτό προκύπτει από τη διαρροή μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου της ρωσικής κρατικής εταιρείας ραδιοφωνίας και τηλεόρασης (ΡΚΕΡΤ). Υπεύθυνη για τη διαρροή είναι η οργάνωση DDoSecrets, η οποία δημοσιεύει έγγραφα που αποτελούν προϊόν διείσδυσης σε ηλεκτρονικά αρχεία.
Υπεύθυνη για τη διαρροή είναι η οργάνωση DDoSecrets, η οποία δημοσιεύει έγγραφα που αποτελούν προϊόν διείσδυσης σε ηλεκτρονικά αρχεία.
Την άνοιξη, καθώς τα ρωσικά τεθωρακισμένα κολλούσαν στη λάσπη έξω από το Κίεβο, η ρωσική προπαγανδιστική μηχανή συνέχιζε να δουλεύει ρολόι. Δεκάδες εκατομμύρια θεατές έβλεπαν ρεπορτάζ που έλεγαν ότι το δυτικό εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο θα πλήξει την ίδια τη Δύση, ότι οι ΗΠΑ έκρυβαν μυστικά εργαστήρια βιολογικών όπλων στην Ουκρανία και ότι η Κίνα είναι ένας πιστός σύμμαχος της Ρωσίας.
Τα emails των δημοσιογράφων της κρατικής τηλεόρασης αποκάλυπταν πώς επεξεργάζονταν αυτές τις κατευθυντήριες γραμμές μέρα με τη μέρα και πώς κάποιες φορές δημοσίευαν βίντεο και άλλες πληροφορίες που τους έστελνε η FSB, η οργάνωση που διαδέχθηκε την KGB. Την τιμητική του στα ρωσικά κανάλια είχε ο Τάκερ Κάρλσον, ο συντηρητικός σχολιαστής του Fox News.
«Μην ξεχάσεις να βάλεις τον Τάκερ», γράφει ένας Ρώσος παραγωγός σε έναν συνάδελφό του. Στο συγκεκριμένο βίντεο ο Κάρλσον περιέγραφε πόσο κοντά ήρθε η Κίνα με τη Ρωσία εξαιτίας των πολιτικών του Αμερικανού προέδρου Μπάιντεν και πώς οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας μπορεί να υπονομεύσουν το καθεστώς του δολαρίου ως παγκόσμιου αποθεματικού νομίσματος. Η Ρωσική Κρατική Εταιρεία Ραδιοφωνίας και Τηλεόρασης απασχολεί περίπου 3.500 υπαλλήλους και περιλαμβάνει τα κανάλια υψηλότερης τηλεθέασης Ρωσία 1 και Ρωσία 24. Μαζί με το διαδικτυακό τμήμα της και τα τοπικά παραρτήματά της φθάνει σε ολόκληρο τον πληθυσμό της Ρωσίας, ενώ η κυριαρχία της έχει ενταθεί λόγω των περιορισμών στις ανεξάρτητες ειδησεογραφικές πηγές. «Η ΡΚΕΡΤ είναι ο δεύτερος σημαντικότερος βραχίονας προπαγάνδας στη Ρωσία, μετά τον μηχανισμό που λειτουργεί απευθείας από το Κρεμλίνο», δήλωσε ο ερευνητής των ρωσικών μέσων ενημέρωσης στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας, Βασίλι Γκάτοφ.
[A.P. Photo/Richard Drew]
Κάθε μέρα το Κρεμλίνο στέλνει στα τηλεοπτικά κανάλια μια λίστα με τα θέματα που πρέπει να αναφερθούν. Η λίστα, γνωστή ως «τεμνίκ», παραδίδεται στα στελέχη και φυλάσσεται καλά. Σε αυτή το Κρεμλίνο γράφει ποια θέματα θα ήθελε να καλυφθούν, αν πρέπει να καλυφθούν με θετικό ή αρνητικό τρόπο, ποιες απόψεις πρέπει να υιοθετηθούν και ποιοι άνθρωποι πρέπει να γίνουν στόχοι επικρίσεων. Η περιγραφή αυτή ανήκει στον Γκάτοφ, ο οποίος έχει δει αντίγραφα του εγγράφου.
Από τα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης η ΡΚΕΡΤ άντλησε ρεπορτάζ για τις διαμαρτυρίες εναντίον του Τζο Μπάιντεν, ενώ από τα κινεζικά μέσα ενημέρωσης υιοθέτησε δηλώσεις περί αμερικανικού «μηχανισμού για τη μυστική διάδοση θανατηφόρων παθογόνων οργανισμών».
Στις 24 Φεβρουαρίου
Την ημέρα της εισβολής, στις 24 Φεβρουαρίου, η ρωσική υπηρεσία FSB έστειλε μηνύματα στα κρατικά μέσα ενημέρωσης προσφωνώντας τους δημοσιογράφους «συναδέλφους» και ισχυριζόμενη ότι οι Ουκρανοί στρατιώτες εγκαταλείπουν τις θέσεις τους. Τον Μάρτιο, μετά τον βομβαρδισμό του θεάτρου της Μαριούπολης, στο οποίο είχαν καταφύγει άμαχοι, ο ρωσικός στρατός έστειλε email στην ΡΚΕΡΤ με θέμα «Σημαντικό!». Το μήνυμα περιείχε συνέντευξη μιας γυναίκας που ισχυριζόταν ότι το θέατρο ανατινάχθηκε από Ουκρανούς εθνικιστές, όχι από τον ρωσικό στρατό. «Παρακαλούμε να χρησιμοποιηθεί στα ρεπορτάζ», ανέφερε.
Οσο περισσότερο διαρκεί ο πόλεμος, όμως, τόσο πιο δύσκολο γίνεται να κρυφτεί η πραγματικότητα της βίας. «Υπάρχουν ρωγμές», λέει η καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ, Βέρα Τολτς.
