Kathimerini.gr
Ρίσι Σούνακ και Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ο Βρετανός πρωθυπουργός και η Γερμανίδα πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, είχαν συνάντηση σήμερα στο Ουίνδσορ, στο πλαίσιο της οποίας κατέληξαν σε συμφωνία για τις εμπορικές ρυθμίσεις της μετά-Brexit εποχής μεταξύ Βόρειας Ιρλανδίας/Ηνωμένου Βασιλείου και Ιρλανδίας/ΕΕ.
«Ηνωμένο Βασίλειο και Ε.Ε. κατέληξαν σε νέα συμφωνία σχετικά με τις εμπορικές ρυθμίσεις μετά το Brexit για τη Βόρεια Ιρλανδία», σημειώνει το BBC
Υπενθυμίζεται ότι το εν λόγω θέμα, που παρέμενε σε εκκρεμότητα ρίχνοντας βαριά τη σκιά του πάνω από την post-Brexit εποχή, αποτελούσε πηγή διαφωνιών τα τελευταία χρόνια όχι μόνο στον άξονα Λονδίνου – Βρυξελλών αλλά και εντός του Ηνωμένου Βασιλείου.
Το πρωτόκολλο για τις Ιρλανδία / Βόρεια Ιρλανδία ήταν το μέρος εκείνο της συμφωνίας του Brexit που στόχο είχε να αποτραπεί η δημιουργία σκληρών συνόρων στη νήσο της Ιρλανδίας μετά την επίσημη αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ στις 31 Ιανουαρίου του 2020.
Σημειώνεται ότι η Βόρεια Ιρλανδία είναι μέρος του Ηνωμένου Βασιλείου το οποίο αποχώρησε από την Ευρωπαϊκή Ένωση βάσει του αποτελέσματος του δημοψηφίσματος του 2016, ενώ η Ιρλανδία παραμένει στην Ε.Ε.
Στη σκιά του Brexit, Ε.Ε. και Ηνωμένο Βασίλειο είχαν αναγνωρίσει τις ιδιάζουσες συνθήκες που επικρατούν στη νήσο της Ιρλανδίας και, σε αυτό το πλαίσιο, την ανάγκη:
- να αποτραπεί η δημιουργία σκληρών συνόρων μεταξύ Ιρλανδίας και Βόρειας Ιρλανδίας
- να διασφαλιστεί η προστασία της συμφωνίας της Μεγάλης Παρασκευής του 1998 που αποσκοπεί στην προώθηση των διακοινοτικών επαφών και στη διασφάλιση της απουσίας φυσικών συνόρων μεταξύ της Βόρειας Ιρλανδίας και Ιρλανδίας
- και να διαφυλαχθεί η ακεραιότητα της ενιαίας αγοράς αγαθών της ΕΕ.
«Η επαναδιαπραγμάτευση του πρωτοκόλλου της Βόρειας Ιρλανδίας θα θεωρηθεί σημαντική πολιτική νίκη για τον Σούνακ», σημειώνει το BBC.
Ένα «νέο κεφάλαιο» στις σχέσεις ΕΕ – Βρετανίας
Από το βήμα της συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε σήμερα το απόγευμα, έχοντας στο πλευρό του την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ο Ρίσι Σούνακ δήλωσε ότι πλέον ανοίγει ένα «νέο κεφάλαιο» στις σχέσεις Ηνωμένου Βασιλείου – Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η νέα συμφωνία «σέβεται και προστατεύει και τις δύο αγορές», δήλωσε από την πλευρά της η πρόεδρος της Κομισιόν.
Το πλαίσιο του Ουίνδσορ
«Η σημερινή συμφωνία εξασφαλίζει την ομαλή ροή εμπορίου σε ολόκληρο το Ηνωμένο Βασίλειο, προστατεύει τη θέση της Βόρειας Ιρλανδίας στην ένωσή μας και διασφαλίζει την κυριαρχία για τον λαό της Βόρειας Ιρλανδίας», υπογράμμισε ο Σούνακ, υποστηρίζοντας ότι έχουν γίνει τροποποιήσεις στο προηγούμενο πρωτόκολλο της Βόρειας Ιρλανδίας το οποίο πλέον αντικαθίσταται από το νέο πλαίσιο του Ουίνδσορ (the new Windsor framework).
Τα επόμενα βήματα
Η νέα συμφωνία στην οποία κατέληξαν Σούνακ και Φον ντερ Λάιεν, θα πρέπει τώρα να περάσει από το βρετανικό κοινοβούλιο. «Το κοινοβούλιο θα ψηφίσει την κατάλληλη στιγμή και το αποτέλεσμα αυτής της ψηφοφορίας θα γίνει σεβαστό», δήλωσε ο Σούνακ.
Από την πλευρά των Ευρωπαίων, δε, τον τελικό λόγο θα τον έχει το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (European Court of Justice – ECJ), όπως υπογράμμισε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Τι προβλέπει το νέο πλαίσιο συμφωνίας
ΤΕΛΩΝΕΙΑ
Όταν η Βρετανία αποχώρησε από την Ε.Ε., ο Βρετανός πρώην πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον άφησε τη Βόρεια Ιρλανδία στην ενιαία αγορά αγαθών της Ε.Ε. λόγω των ανοιχτών συνόρων της με την Ιρλανδία, και τα «τελωνειακά σύνορα» μεταφέρθηκαν έτσι μεταξύ Βόρειας Ιρλανδίας και Βρετανίας.
Η βρετανική κυβέρνηση ήθελε, όμως, να μειώσει τον αριθμό των ελέγχων στα εμπορεύματα που ταξιδεύουν από τη Βρετανία στη Βόρεια Ιρλανδία.
Οι δύο πλευρές συμφώνησαν να διαχωρίσουν τα εμπορεύματα που πηγαίνουν μόνο στη Βόρεια Ιρλανδία και αυτά που συνεχίζουν προς την Ε.Ε.
ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ Ε.Ε.
Σύμφωνα με την προηγούμενη συμφωνία/πρωτόκολλο, η Βόρεια Ιρλανδία θα εξακολουθούσε να ακολουθεί ορισμένους από τους νόμους της Ε.Ε. έτσι ώστε τα αγαθά να ρέουν απρόσκοπτα.
Πλέον, σύμφωνα με όσα δήλωσε ο Σούνακ, το κοινοβούλιο της Βόρειας Ιρλανδίας θα μπορεί να πατά φρένο κοντράροντας τις όποιες αλλαγές στους κανόνες της ΕΕ και η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου «θα έχει δικαίωμα βέτο».
Φ.Π.Α.
Οι επιχειρήσεις στη Βόρεια Ιρλανδία ακολουθούν επί του παρόντος τους κανόνες της ΕΕ αναφορικά με τον φόρο προστιθέμενης αξίας. Αυτό σημαίνει ότι οι φορολογικές ελαφρύνσεις της βρετανικής κυβέρνησης για τις επιχειρήσεις στη Βόρεια Ιρλανδία πρέπει να συμμορφώνονται με τους κανόνες που ορίζει η Ε.Ε. Σύμφωνα με τη νέα συμφωνία, η βρετανική κυβέρνηση θα έχει την ελευθερία να ορίζει εκείνη τον Φ.Π.Α. στη Βόρεια Ιρλανδία.
Με πληροφορίες από BBC, Guardian, Reuters