Kathimerini.gr
Γιώργος Σκαφιδάς
To 2019 ήταν μια μάλλον κακή χρονιά, εκλογικά, για τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Ο Τούρκος πρόεδρος είδε τότε, για πρώτη φορά έπειτα από 25 έτη (1994 – 2019), «τους δικούς του» να χάνουν σε Αγκυρα και Κωνσταντινούπολη.
Μάλιστα στην Πόλη το πλήγμα ήταν διπλό, καθώς η ηγεσία Ερντογάν επέλεξε, αμφισβητώντας το αρχικό εκλογικό αποτέλεσμα, να «προκαλέσει» μια δεύτερη/επαναληπτική εκλογική αναμέτρηση την οποία επίσης έχασε, με διαφορά πολύ μεγαλύτερη από εκείνη του πρώτου γύρου. Το προβάδισμα του Εκρέμ Ιμάμογλου, από 0,16% που ήταν στις 31 Μαρτίου, έγινε 9,22% στις 23 Ιουνίου, επισφραγίζοντας έτσι ως συντριπτική την ήττα του ερντογανικού Μπιναλί Γιλντιρίμ.
Ο,τι είχε καταφέρει, με άλλα λόγια, το ισλαμοσυντηρητικό Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) του Ερντογάν το 2015, προκαλώντας τότε μια νέα εθνική εκλογική αναμέτρηση (τον Νοέμβριο) μέσω της οποίας ανέκτησε την αυτοδυναμία στην εθνοσυνέλευση, μια αυτοδυναμία την οποία είχε χάσει λίγους μήνες νωρίτερα (τον Ιούνιο), του γύρισε μπούμερανγκ το 2019.
Στην Κωνσταντινούπολη μάλιστα το πλήγμα θα μπορούσε να ιδωθεί όχι μόνο ως διπλό αλλά ακόμη και ως τριπλό, καθώς ο Ερντογάν έχασε την πόλη από την οποία ο ίδιος είχε ξεκινήσει την πολιτική του καριέρα τη δεκαετία του 1990.
Μεγάλοι νικητές τότε, το 2019: οι προερχόμενοι από το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP) Εκρέμ Ιμάμογλου στην Κωνσταντινούπολη και Μανσούρ Γιαβάς στην Αγκυρα, αλλά και όσοι τους στήριξαν, με προεξάρχουσα τη δημοσκοπικά ανερχόμενη την περίοδο εκείνη Μεράλ Ακσενέρ του αντιπολιτευόμενου Καλού Κόμματος (İYİ).
Πέντε χρόνια μετά, οι δημότες σε Αγκυρα και Κωνσταντινούπολη επιστρέφουν στις κάλπες, με τον Ερντογάν να στοχεύει στην ανάκτηση όσων έχασε και την τουρκική αντιπολίτευση από την άλλη πλευρά να στοχεύει στη διατήρηση των κεκτημένων της.
Οι αυτοδιοικητικές εκλογές έχουν προγραμματισθεί για τις 31 Μαρτίου του 2024. Ωστόσο, αν και απέχουμε πια μόλις τέσσερις μήνες από τις κάλπες, ακόμη δεν είναι σαφές εάν το εθνικιστικό κόμμα της Ακσενέρ θα στηρίξει τους υποψηφίους του CHP σε Αγκυρα και Κωνσταντινούπολη όπως είχε κάνει το 2019. Ως προς αυτό, πολλά θα κριθούν κατά τη συνάντηση που θα έχει αύριο, Πέμπτη, έπειτα από δική του πρωτοβουλία όπως σημειώνεται, ο νέος ηγέτης του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) Οζγκιούρ Οζέλ με τη Μεράλ Ακσενέρ στην Κωνσταντινούπολη. Το Καλό Κόμμα της Ακσενέρ είχε, πάντως, διαμηνύσει τον περασμένο Σεπτέμβριο ότι θα κατεβάσει δικούς του υποψηφίους και στις 81 επαρχίες της Τουρκίας ενόψει των δημοτικών εκλογών.
Φίλοι της τουρκικής αντιπολίτευσης προειδοποιούν ότι εάν τα CHP και İYİ δεν καταφέρουν να «συμπορευθούν» φέτος τουλάχιστον στους δύο μεγαλύτερους μητροπολιτικούς δήμους της Τουρκίας, τότε θα κινδυνεύσουν να τους χάσουν από έναν Ερντογάν ο οποίος έρχεται ενισχυμένος από τις εκλογικές νίκες του περασμένου Μαΐου.
Ανησυχίες ένθεν και ένθεν
Το θέμα απασχολεί έντονα όχι μόνο το αντιπολιτευόμενο στρατόπεδο αλλά και όσους πρόσκεινται πολιτικά στην πλευρά του Ερντογάν. Ο Μπουρχανετίν Ντουράν, διευθυντής της «κυβερνητικής» δεξαμενής σκέψης SETA, έχει δημοσιεύσει τουλάχιστον τρία άρθρα τις περασμένες εβδομάδες στον ιστοχώρο της Daily Sabah («Is it possible for CHP to persuade Good Party for realliance?», «Is it still possible for Turkish opposition to form any alliances?», «Is it possible for Akşener to dare go solo in local elections?»), διερωτώμενος εάν θα καταφέρουν τα δύο μεγαλύτερα από τα κόμματα της αντιπολίτευσης που άλλοτε συναποτελούσαν την εκλογικά προσανατολισμένη «Εθνική Συμμαχία» να «επανενωθούν» στον δρόμο προς τις επόμενες δημοτικές κάλπες.
Ανάλογες διεργασίες γίνονται ωστόσο, παράλληλα, και στο μέτωπο του κυβερνώντος AKP το οποίο θα πρέπει μέσα στις επόμενες εβδομάδες να έχει αποφασίσει ποιοι θα είναι οι δικοί του υποψήφιοι για τη δημαρχία στους μεγαλύτερους δήμους της χώρας.
Ο Σελτζούκ Μπαϊρακτάρ. (φωτ. @Selcuk / X)
Οι υποψήφιοι του AKP
Ειδικά για τη δημαρχία της Κωνσταντινούπολης, έχουν ακουστεί ως πιθανά τα ονόματα του (νυν υπουργού Εσωτερικών) Αλί Γερλίκαγια, του (νυν υπουργού Υγείας) Φαχρετίν Κοτζά αλλά και του (προεδρικού γαμπρού) Σελτζούκ Μπαϊρακτάρ, ενώ προ μηνών αναφέρονταν ως πιθανές και οι υποψηφιότητες του πρώην υπουργού Εσωτερικών Σουλεϊμάν Σοϊλού, του πρώην υπουργού Περιβάλλοντος Μουράτ Κουρούμ κ.ά. Ποιος από αυτούς μπορεί να σταθεί με αξιώσεις ενάντια στον Εκρέμ Ιμάμογλου στην Πόλη;
«Γνωστός ως ο “πατέρας” των τουρκικών drones αλλά και ως ο σύζυγος της μικρότερης σε ηλικία κόρης του Ερντογάν, ο 44χρονος Σελτζούκ Μπαϊρακτάρ ετοιμάζεται τώρα για το επόμενο βήμα του το οποίο μπορεί να είναι… πολιτικό», γράφαμε στην «Κ» τον περασμένο Οκτώβριο, με το βλέμμα στραμμένο στον 44χρονο Μπαϊρακτάρ στο πρόσωπο του οποίου πολλοί βλέπουν εδώ και καιρό τον πιθανό διάδοχο του Ερντογάν. Σύμφωνα άλλωστε με τις δημοσκοπήσεις (MetroPoll), «ο Μπαϊρακτάρ είναι ήδη ο τρίτος δημοφιλέστερος πολιτικός στην Τουρκία, πίσω από τους κ.κ. Ερντογάν και Φιντάν, χωρίς να έχει καν ακόμη ανακοινώσει την είσοδό του στην πολιτική», αναφέραμε τότε.
Πιθανότητες
«Από όλους τους εικαζόμενους υποψηφίους του AKP στην Κωνσταντινούπολη, ο Σελτζούκ Μπαϊρακτάρ θα είχε τις περισσότερες πιθανότητες επιτυχίας» απέναντι στον Ιμάμογλου, έγραφε στον ιστοχώρο του περιοδικού Foreign Policy τον περασμένο Οκτώβριο ο Χαλίλ Καραβέλι, συγγραφέας του βιβλίου «Τουρκία: Μοντέλο αυταρχικού κράτους: Από τον Ατατούρκ στον Ερντογάν». «Ο πατέρας του Μπαϊρακτάρ προερχόταν από την εργατική τάξη της Κωνσταντινούπολης –ήταν γιος ψαρά– και το 1985 ξεκίνησε αυτό που για πολλά χρόνια ήταν μια μικρή εταιρεία ανταλλακτικών αυτοκινήτων» και σήμερα έχει εξελιχθεί πια στην κατασκευάστρια των τουρκικών drones Bayraktar, Baykar, σημείωνε ο Καραβέλι, με το βλέμμα στραμμένο στις πολίτικες ρίζες του προεδρικού γαμπρού… και πιθανού προεδρικού διαδόχου ή, γιατί όχι, ακόμη και υποψήφιου δημάρχου…