Kathimerini.gr
Ένας μήνας πολέμου συμπληρώθηκε πια στην Ουκρανία (24 Φεβρουαρίου – 24 Μαρτίου), με τη διεθνή κοινότητα να έχει ζήσει μέσα σε αυτές τις 30 ημέρες όσα δεν είχε ζήσει εδώ και δεκαετίες.
Συνοψίζοντας, θα μπορούσε κανείς να πει πως πλέον, έπειτα από τέσσερις εβδομάδες πολέμου, το ΝΑΤΟ δείχνει να έχει αναζωογονηθεί. Η Βορειοατλαντική Συμμαχία ενισχύεται (ειδικά στην ανατολική της πτέρυγα), έχοντας αποκτήσει ξανά λόγο ύπαρξης στην σκιά της ρωσικής επιθετικότητας που πλέον έχει περάσει από τη θεωρία στην πράξη, όχι ως περιορισμένης κλίμακας επιχείρηση αλλά ως κανονικός πόλεμος με στόχο την «άλωση» της πρωτεύουσας γειτονικού κράτους.
Στο ίδιο πλαίσιο, η ΕΕ φαντάζει πλέον και εκείνη γεωπολιτικά αφυπνισμένη, αν και είναι ακόμη νωρίς για να πει κανείς με βεβαιότητα εάν και σε ποιόν βαθμό οι ευρωπαϊκές διακηρύξεις θα γίνουν πράξη.
Οι ΗΠΑ από την πλευρά τους, έχουν πάντως επιστρέψει πια στη Γηραιά Ήπειρο, χωρίς βέβαια να ξεχνούν το «πίβοτ στην Ασία» και τον ελέφαντα στο δωμάτιο που δεν είναι άλλος από τον κινεζικό δράκο.
Όσο για τη Ρωσία του Πούτιν, εκείνη δείχνει πια πρωτοφανώς απομονωμένη, ενώ και οι αλλεπάλληλοι γύροι κυρώσεων που της έχουν επιβληθεί από τη Δύση μέσα σε διάστημα ολίγων εβδομάδων, εάν ιδωθούν συνολικά, είναι επίσης πρωτοφανείς.
Οι ροές ρωσικού φυσικού αερίου και πετρελαίου προς την Ευρώπη δεν έχουν διακοπεί. Κατά τα λοιπά ωστόσο, είναι πάρα πολλές οι ρωσικές εταιρείες και πάρα πολλοί οι Ρώσοι επιχειρηματίες και αξιωματούχοι που έχουν πια μπει στο στόχαστρο των κυρώσεων της Δύσης, με τους Ρώσους ολιγάρχες να αναζητούν πλέον καταφύγιο εκτός ΕΕ για τα περιουσιακά τους στοιχεία (τα γιοτ, τα τζετ κ.ά.) που απειλούνται με κατάσχεση.
Η Ρωσία δεν έχει, βέβαια, απομείνει χωρίς φίλους διεθνώς. Συνεχίζει να έχει στο πλευρό της την Κίνα και μια σειρά από άλλες χώρες (της Αφρικής, τη Συρία κ.ά.) που την στηρίζουν, άλλες περισσότερο και άλλες λιγότερο διακριτικά.
Γαλλία, Ισραήλ και Τουρκία επιχείρησαν τις περασμένες εβδομάδες να διαμεσολαβήσουν προς την κατεύθυνση της εκτόνωσης της κρίσης, αλλά χωρίς αποτέλεσμα.
Οι αντιμαχόμενες πλευρές Ρώσων και Ουκρανών είχαν, άλλωστε, και εκείνες σειρά συνομιλιών (στο έδαφος της Λευκορωσίας) από τις οποίες όμως δεν βγήκε λευκός καπνός παρά μόνο κάποια ψήγματα πιθανών μελλοντικών συγκλίσεων.
Εκατομμύρια εκτοπισμένοι και πρόσφυγες
Ο απολογισμός πάντως, έπειτα από έναν μήνα πολέμου, συγκλονίζει:
Περίπου δέκα εκατομμύρια Ουκρανοί, ή αλλιώς ένας στους τέσσερις κατοίκους της χώρας, εκτιμάται πως έχουν ήδη εκτοπιστεί εγκαταλείποντας τις εστίες τους.
Από αυτούς, περίπου 4 εκατομμύρια εκτιμάται πως έχουν φύγει εκτός των συνόρων, οι περισσότεροι (πάνω από δύο εκατομμύρια) στην Πολωνία και ακολούθως σε χώρες όπως η Ρουμανία, η Μολδαβία, η Ουγγαρία κ.ά.
Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, έως και τα μεσάνυχτα της 22ης Μαρτίου, είχαν χάσει τη ζωή τους στην Ουκρανία 977 άμαχοι, μεταξύ αυτών και δεκάδες παιδιά.
Χιλιάδες νεκροί
Αναφορικά με τους αριθμούς των νεκρών στρατιωτών ωστόσο, οι αναφορές ποικίλουν. Δυτικές πηγές (ΝΑΤΟ) υπολογίζουν τους νεκρούς Ρώσους στρατιώτες σε 7.000 με 15.000. Σημειώνεται ωστόσο πως ο πρώτος και τελευταίος απολογισμός με ανθρώπινες απώλειες που είχε δώσει στη δημοσιότητα η ρωσική πλευρά ήταν πίσω στις αρχές Μαρτίου και έκανε λόγο για 498 νεκρούς.
Οι Ουκρανοί νεκροί στρατιώτες από την άλλη πλευρά, υπολογίζονται σε ολίγες χιλιάδες. Για 1.300 νεκρούς είχε κάνει λόγω ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι πριν από περίπου δύο εβδομάδες. Για περίπου 2.000 με 4.000 έκαναν λόγο τότε οι Αμερικανοί.
Στο στρατιωτικό μέτωπο, το οποίο βρίσκεται άλλωστε και στον πυρήνα των εξελίξεων, οι ρωσικές δυνάμεις έχουν καταφέρει μεν να προωθηθούν βαθύτερα εντός της Ουκρανίας κερδίζοντας έδαφος, πλην όμως όχι και να κάμψουν την ουκρανική αντίσταση που συνεχίζει να ελέγχει τις περισσότερες από τις μεγάλες πόλεις της χώρας, του Κιέβου συμπεριλαμβανομένου, και σε κάποιες περιπτώσεις μάλιστα να εξαπολύει αντεπιθέσεις προχωρώντας στην ανάκτηση εδαφών.
Πολιορκίες πόλεων
Οι Ρώσοι έχουν προωθηθεί δυτικά της γραμμής επαφής του Ντονμπάς. Έχουν επεκταθεί νότια (Χερσώνα, Μελιτόπολη, Μπερντιάνσκ) και συνεχίζουν να σφυροκοπούν πόλεις (όχι μόνο στρατιωτικούς στόχους αλλά και πολυκατοικίες, θέατρα, νοσοκομεία, σχολεία, σχολές, εμπορικά κέντρα κ.ά.), με τραγικότερη την περίπτωση της Μαριούπολης που, αν και ισοπεδωμένη από τους ρωσικούς βομβαρδισμούς, ακόμη δεν έχει περάσει υπό πλήρη ρωσικό έλεγχο.
Σημειωτέων πως ρωσικοί πύραυλοι (μεταξύ αυτών και υπερηχητικοί, όπως λέγεται) έχουν πέσει και στη δυτική Ουκρανία, κοντά στο Λβιβ και στα σύνορα με την Πολωνία, βάζοντας στο στόχαστρο στρατιωτικές εγκαταστάσεις.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι έχει από την πλευρά του επιδοθεί σε μια κούρσα ενημέρωσης και κινητοποίησης της παγκόσμιας κοινότητας αναφορικά με όσα συμβαίνουν στην Ουκρανία. Μέσα σε διάστημα ολίγων εβδομάδων, εκείνος έχει απευθύνει ομιλίες (μέσω βιντεοκλήσης) ενώπιον πλήθους κοινοβουλίων ενώ έχει παραχωρήσει και σειρά συνεντεύξεων σε διεθνή μέσα.
Κάποια από τα αιτήματά του, περί επιβολής ζώνης απαγόρευσης πτήσεων πάνω από την Ουκρανία (no-fly zone) και αποστολής εκεί ξένων μαχητικών αεροσκαφών, δεν εισακούστηκαν. Ωστόσο η αποστολή άλλων δυτικών οπλικών συστημάτων στην Ουκρανία (αντιαρματικών Javelin, αντιαεροπορικών Stinger κ.ά.) θεωρείται πως συνέβαλε στην αποτελεσματικότητα της ουκρανικής αντίστασης.
Τι θα γίνει από εδώ και πέρα; Το μόνο βέβαιο είναι πως οι αμυντικοί εξοπλισμοί γιγαντώνονται διεθνώς και πως η ΕΕ προχωρά πια σε αποφασιστικά βήματα επιτάχυνσης του στόχου της απεξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο.
Αλλά και πίσω στη Ρωσία, λέγεται πως πλέον έχουν αρχίσει να εκφράζονται επικρίσεις αναφορικά με την τροπή που έχουν πάρει τα πράγματα και αμφιβολίες ως προς την αποτελεσματικότητα των πολεμικών σχεδιασμών της ρωσικής ηγεσίας.
Απτόητος ο Βλαντιμίρ Πούτιν από την πλευρά του, πνέει μένεα κατά της Δύσης, αποκηρύσσει ως «προδότες» όσους Ρώσους τολμήσουν να του ασκήσουν κριτική, και κλιμακώνει διαμηνύοντας πως δεν υπάρχει καμία περίπτωση να κάνει πίσω.
Πόσο μπορεί να συνεχιστεί αυτό; Οι Ουκρανοί, πάντως, ξεκαθαρίζουν πως δεν υπάρχει περίπτωση να καταθέσουν τα όπλα.
Και ο πόλεμος συνεχίζεται, μέσα σε ένα τοπίο αχαρτογράφητο, εν μέσω δυσοίωνων προβλέψεων περί επιδείνωσης της ανθρωπιστικής κρίσης, επιθέσεων με χημικά κ.ά.
