SOPHIE PINKMAN / THE NEW YORK TIMES
Την ώρα που η προσοχή του πλανήτη είναι δικαίως στραμμένη στο δράμα των Ουκρανών προσφύγων, σημαντικός αριθμός Ρώσων πολιτών εγκαταλείπει τη χώρα του, με ρυθμό που δεν είχε καταγραφεί από την εποχή της κατάρρευσης της ΕΣΣΔ. Φήμες για επικείμενη κήρυξη στρατιωτικού νόμου και επιστράτευσης εφέδρων έχουν θορυβήσει μερίδα της ρωσικής κοινωνίας.
Οι Ρώσοι δεν περιμένουν να γίνουν δεκτοί με την ίδια γενναιοδωρία από τη Δύση όπως οι Ουκρανοί ή οι αντισοβιετικοί συμπατριώτες τους στον Ψυχρό Πόλεμο.
Πολλοί αναζήτησαν καταφύγιο σε Γεωργία και Αρμενία, όπου οι Ρώσοι μπορούν να εισέλθουν χωρίς βίζα. Ορισμένοι κατευθύνθηκαν στην κεντρική Ασία, γεμίζοντας τα ξενοδοχεία σε Κιργιστάν και Καζακστάν. Σελίδα σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης προσφέρει πρακτικές συμβουλές για «μετεγκατάσταση στον ελεύθερο κόσμο», ενώ τα γραφεία έκδοσης διαβατηρίων στις ρωσικές πόλεις έχουν κατακλυστεί από αιτήματα πολιτών.
Οι Ρώσοι μετανάστες, όμως, δεν περιμένουν να γίνουν δεκτοί με την ίδια γενναιοδωρία από τη Δύση όπως οι Ουκρανοί ή οι αντισοβιετικοί συμπατριώτες τους την εποχή του Ψυχρού Πολέμου. Παρότι οι περισσότεροι Ρώσοι «εμιγκρέδες» θα προτιμούσαν να ολοκληρώσουν το ταξίδι τους στην Ευρώπη ή τις ΗΠΑ, το πιθανότερο είναι να καταλήξουν –για μερικά χρόνια τουλάχιστον– σε πρώην σοβιετικές δημοκρατίες περιμένοντας την πολυπόθητη βίζα.
Ο ποιητής Αλεξέι Πόρβιν εξηγεί ότι η φυγή δεν είναι ρεαλιστική ούτε και ηθική επιλογή. «Μου είναι πολύ δύσκολο να εγκαταλείψω σήμερα τη Ρωσία, τη στιγμή που η χώρα βιώνει τέτοια καταστροφική κάθοδο στον πυθμένα της παγκόσμιας Ιστορίας. Επιλέγω έτσι να μείνω εδώ και να παρατηρήσω τη σήψη αυτή από μέσα», λέει ο Πόρβιν, το έργο του οποίου δεν πρόκειται να συνεχίσει να εκδίδεται εξαιτίας της νέας δρακόντειας νομοθεσίας περί προσβολής της εθνικής υπερηφάνειας.
Πολλοί Ρώσοι εξηγούν ότι δεν μπορούν πια να κάνουν μακροπρόθεσμα σχέδια. Η εισβολή στην Ουκρανία αποτελεί για αυτούς σαφή ρήξη με το παρελθόν και το τέλος κάθε γνώριμου βιώματος.