Με τον πόλεμο στην Ουκρανία να συνεχίζεται εδώ και πάνω από δυόμισι χρόνια, οι δυτικοί σύμμαχοι του Κιέβου φέρονται να έχουν εντείνει τις πιέσεις προς τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι ώστε να βρει τρόπους και να φέρει τον Βλαντιμίρ Πούτιν στο «τραπέζι» των διαπραγματεύσεων, με σκοπό τον τερματισμό της σύγκρουσης.
Συγκεκριμένα, δύο Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, τους οποίους επικαλείται το Bloomberg, αναφέρουν ότι γίνεται όλο και περισσότερο αντιληπτό στη Δύση, πως ο Ζελένσκι θα πρέπει να συμβιβαστεί με τον Πούτιν καθώς καμία από τις δύο πλευρές δεν εξασφαλίζει με τα παρόντα δεδομένα μια ξεκάθαρη νίκη.
Το δημοσίευμα του αμερικανικού μέσου προκύπτει αφού ο νεοεκλεγμένος Αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, έχει υποσχεθεί να τερματίσει τον πόλεμο στην ανατολική Ευρώπη αφότου αναλάβει καθήκοντα τον ερχόμενο Ιανουάριο. Παράλληλα, πριν από μερικές ημέρες, ο Γερμανός καγκελάριος, Ολαφ Σολτς είχε απευθείας συνομιλία, ύστερα από χρόνια, με τον Πούτιν, καλώντας τον να συμμετέχει σε ειρηνευτικές συνομιλίες. Ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, δήλωσε την Κυριακή ότι θα μιλήσει με τον Ρώσο πρόεδρο όταν έρθει η κατάλληλη στιγμή.
Ερείπια πόλης στην ανατολική Ουκρανία. Τους τελευταίους μήνες οι Ρώσοι προελαύνουν αργά αλλά σταθερά σε περιοχές του Ντονμπάς – Φωτ.: Shutterstock
Ο Πούτιν, ωστόσο, δεν δείχνει πρόθυμος, προς το παρόν, για συμβιβασμούς. Ο Ρώσος πρόεδρος είπε στον Σολτς την περασμένη εβδομάδα ότι ήταν πάντα ανοιχτός σε συνομιλίες, αλλά οποιαδήποτε συμφωνία θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις ανησυχίες της Ρωσίας όσον αφορά τη γεωπολιτική της ασφάλεια, από τη μία, και τα σημαντικά εδαφικά κέρδη που έχει στην Ουκρανία, από την άλλη. Το Κρεμλίνο είναι πιθανό να ερμηνεύσει την αυξανόμενη πίεση προς τον Ζελένσκι ως απόδειξη ότι η στρατηγική της αποτροπής αποδίδει, σχολιάζει το Bloomberg.
Το «πράσινο» για χτυπήματα βαθιά στη Ρωσία
Στο μεταξύ, η χθεσινή απόφαση του προέδρου των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν να επιτρέψει στην Ουκρανία να πλήξει το εσωτερικό της Ρωσίας με πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς (ATACMS), τους οποίους προμηθεύεται από τις ΗΠΑ, έχει προκαλέσει οργισμένες αντιδράσεις στη Ρωσία. Το Κρεμλίνο καταδίκασε την απόφαση και ο εκπρόσωπος του Πούτιν, Ντμίτρι Πεσκόφ, δήλωσε ότι το να επιτραπεί στους Ουκρανούς να χρησιμοποιήσουν αυτά τα πυραυλικά συστήματα θα πυροδοτήσει «έναν νέο γύρο έντασης».
Τους προηγούμενους μήνες, το Κρεμλίνο είχε στείλει ξεκάθαρο μήνυμα προς τη Δύση να μην καταργήσει τους περιορισμούς στη χρήση των όπλων μεγάλου βεληνεκούς και να μην επιτρέψει στο Κίεβο να χτυπήσει βαθιά μέσα στο ρωσικό έδαφος με πυραύλους της. Τον Σεπτέμβριο ο Πούτιν προειδοποίησε ότι, αν επιτραπεί κάτι τέτοιο, η Μόσχα θα το θεωρήσει ως «άμεση συμμετοχή» των χωρών του ΝΑΤΟ στον πόλεμο της Ουκρανίας προσθέτοντας πως «αυτό θα σήμαινε ότι οι χώρες του ΝΑΤΟ πολεμούν με τη Ρωσία». Τον επόμενο μήνα, ο επικεφαλής του Κρεμλίνου ανακοίνωσε επικείμενες αλλαγές στο ρωσικό πυρηνικό δόγμα, το οποίο ορίζει τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες η Μόσχα μπορεί να αποφασίσει να χρησιμοποιήσει πυρηνικό όπλο. Αυτό ερμηνεύτηκε ευρέως ως διακριτική υπόδειξη προς την Αμερική και την Ευρώπη να μην επιτρέψουν στην Ουκρανία να πλήξει το ρωσικό έδαφος με πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς.
Πάντως, ο Ζελένσκι καλούσε εδώ και καιρό τις Ηνωμένες Πολιτείες να του επιτρέψουν τη χρήση δυτικών όπλων με σκοπό πλήγματα σε στρατιωτικούς στόχους βαθιά μέσα στη Ρωσία. Ο Ουκρανός πρόεδρος φαίνεται πως αιφνιδιάστηκε όταν η απόφαση αυτή διέρρευσε στα μέσα ενημέρωσης την Κυριακή: «Τέτοια πράγματα δεν θα έπρεπε να ανακοινώνονται», είπε χαρακτηριστικά. Ο Λευκός Οίκος δεν επιβεβαίωσε ρητά την απόφαση, αλλά ο αναπληρωτής σύμβουλος εθνικής ασφάλειας, Τζον Φάινερ δήλωσε ότι η ανάπτυξη βορειοκορεατικών στρατευμάτων στον πόλεμο κλιμάκωσε τα πράγματα. «Ημασταν ξεκάθαροι στους Ρώσους ότι θα απαντούσαμε σε αυτό», είπε.
Διχασμένη η Δύση
Κάποιοι, μεταξύ των οποίων πρώην στρατηγοί σε ΗΠΑ και Βρετανία, κινούνται σε επιθετική γραμμή, υποστηρίζοντας ότι ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν μπλοφάρει με τις απειλές για αντίποινα, ώστε να αποτρέψει την αποστολή όπλων που χρειάζεται απεγνωσμένα η Ουκρανία.
Αλλοι, όπως ο Τζέικ Σάλιβαν, σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ, εμφανίζονται ενοχλημένοι από τη στάση της Βρετανίας υπέρ της αποστολής βαρέων όπλων, αρμάτων μάχης και μαχητικών αεροσκαφών F-16 στο Κίεβο.
Στρατιωτικό νεκροταφίο στο Χάρκοβο – Φωτ.: Shutterstock
Η Ρωσία, από την πλευρά της, διαθέτει το μεγαλύτερο οπλοστάσιο στον κόσμο με πυρηνικές κεφαλές, ωστόσο, εάν τις χρησιμοποιούσε εναντίον δυτικών πόλεων, γνωρίζει ότι η Μόσχα θα αφανιζόταν μέσα σε λίγα λεπτά, σημειώνει ο Φρανκ Γκάρντνερ, σε ανάλυσή του στο BBC.
Υπάρχουν πάντως και λιγότερο ακραίοι τρόποι με τους οποίους θα μπορούσε να απαντήσει η Μόσχα σε αντίποινα για τη χρήση πυραύλων ATACMS εναντίον της Ρωσίας, όπως π.χ. προκαλώντας δολιοφθορές ή εξοπλίζοντας τους Χούθι με ισχυρούς πυραύλους που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για πλήγματα σε πλοία στην Ερυθρά Θάλασσα.
Τι θα κάνει ο Τραμπ
Το ερώτημα-κλειδί είναι εάν ο Ντόναλντ Τραμπ θα διατηρήσει την υποστήριξη στην Ουκρανία στο ίδιο επίπεδο ως πρόεδρος, όταν επιστρέψει στον Λευκό Οίκο, καθώς η Δύση θα ζυγίζει εκ νέου τον βαθμό στον οποίο θα συνεχίσει τη δική της στρατιωτική υποστήριξη προς την Ουκρανία.
Ο Ντόναλντ Τραμπ Τζούνιορ, ο γιος του Τραμπ, σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ανέφερε σχολιάζοντας την απόφαση Μπάιντεν: «Το στρατιωτικό βιομηχανικό σύμπλεγμα φαίνεται ότι θέλει να βεβαιωθεί ότι θα ξεκινήσει ο Γ΄ Παγκόσμιος Πόλεμος πριν ο πατέρας μου έχει την ευκαιρία να δημιουργήσει ειρήνη και να σώσει ζωές».
Ο ίδιος ο επερχόμενος πρόεδρος δεν έχει διευκρινίσει ποια πολιτική θα ακολουθήσει στην Ουκρανία, πέραν του ότι έχει υποσχεθεί να τερματίσει τη σύγκρουση σε μία ημέρα, χωρίς όμως ποτέ να εξηγήσει πώς θα το κάνει. Οι πολιτικοί αντίπαλοί του στο στρατόπεδο των Δημοκρατικών τον έχουν επίσης κατηγορήσει ότι καλοπιάνει τον Πούτιν, για τον οποίο έχει εκφράσει θαυμασμό. Πολλοί από τους κορυφαίους αξιωματούχους του Τραμπ, όπως ο εκλεγμένος αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς, υποστηρίζουν ότι οι ΗΠΑ δεν πρέπει να προσφέρουν περισσότερη στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία.
