Η Ρωσία ολοκλήρωσε τα «δημοψηφίσματα» σε τέσσερις περιοχές της Ουκρανίας, ανοίγοντας τον δρόμο για την προσάρτηση εδαφών, μια κίνηση «all in» από τη Μόσχα, όπως σημειώνουν αρκετοί αναλυτές.
Το Κρεμλίνο απειλεί ότι θα προχωρήσει στην προσάρτηση εντός της εβδομάδας, καθώς θέλει να βάλει φρένο στην επιτυχημένη ουκρανική αντεπίθεση. Αλλά με το Κίεβο, το οποίο απολαμβάνει τη στήριξη της Δύσης, αποφασισμένο να απαντήσει, πώς θα μπορούσε να εξελιχθεί όλο αυτό;
Τι συμβαίνει στην κατεχόμενη Ουκρανία;
Η Ρωσία ολοκλήρωσε τη διεξαγωγή ενός ψεύτικου «δημοψηφίσματος» σε Ντόνετσκ, Λουγκάνσκ, Χερσώνα και Ζαπορίζια, στο οποίο απαιτούσε από τους πολίτες να αιτηθούν την ένταξη στη Ρωσική Ομοσπονδία. Οι Ουκρανοί περιέγραψαν τη διαδικασία ως ψηφοφορία υπό την απειλή όπλου, καθώς τη διαδικασία επέβλεπαν Ρώσοι στρατιώτες.
Όπως ήταν αναμενόμενο, η Μόσχα έλαβε τα «αποτελέσματα» που ήθελε. Με ένα σφραγισμένο (και μη αναγνωρισμένο παγκοσμίως) αίτημα για ένταξη «στο χέρι», η ρωσική κυβέρνηση είναι πλέον έτοιμη να προσαρτήσει τα εν λόγω εδάφη, τα οποία μάλιστα περιλαμβάνουν και περιοχές που δεν βρίσκονται επί του παρόντος υπό ρωσικό έλεγχο.
Γιατί το κάνει αυτό ο Πούτιν;
Τις τελευταίες εβδομάδες, η Ρωσία χάνει έδαφος στο πεδίο της μάχης. Ο ουκρανικός στρατός, εφαρμόζοντας μία αντεπίθεση-αστραπή, αιφνιδίασε τον ρωσικό και ανακατέλαβε τουλάχιστον 3.000 τ. χλμ. στην περιφέρεια του Χαρκόβου και στο Ντονέτσκ και 500 τ. χλμ στη Χερσώνα.
Τα ρωσικά στρατεύματα έχουν εκδιωχθεί από μεγάλο μέρος της περιοχής του Χαρκόβου, όπου είχαν υποσχεθεί στους ντόπιους ότι «η Ρωσία είχε έρθει για πάντα» και άρχισαν να χάνουν εδάφη στο Ντόνετσκ και το Λουγκάνσκ που είχαν υπό τον έλεγχό τους πριν από τις 24 Φεβρουαρίου. Η Μόσχα ταπεινώθηκε.
Αναλυτές υποστηρίζουν ότι η Ρωσία προχωρά στην προσάρτηση εδαφών για να σταματήσει την υποχώρηση του στρατού της. Ανακηρύσσοντας τα εδάφη αυτά ως μέρος της Ρωσίας, η Μόσχα απειλεί με συντριπτική απάντηση, συμπεριλαμβανομένης μιας πιθανής πυρηνικής επίθεσης, στο πλαίσιο ενός αμυντικού πολέμου, εκτός εάν η Ουκρανία παγώσει τις προσπάθειές της για απελευθέρωση των εδαφών της. Απειλώντας με μαζικής κλιμάκωσης, η Ρωσία επιδιώκει να επιβραδύνει τις απώλειές της μέχρι οι στρατιωτικές δυνάμεις της να μπορέσουν να ανασυνταχθούν.
Ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα για τη ρωσική προσάρτηση;
Πολλοί ανέμεναν ότι ο Πούτιν θα απευθυνόταν στο Ομοσπονδιακό Συμβούλιο την Παρασκευή, 30 Σεπτεμβρίου, με μία απόφαση για επίσημη προσάρτηση των εδαφών. Σύμφωνα με το νόμο, αυτές οι συνθήκες πρέπει πρώτα να παρουσιαστούν στο Ομοσπονδιακό Συμβούλιο, το ανώτερο σώμα του ρωσικού κοινοβουλίου, και στη συνέχεια στον Πούτιν για υπογραφή.
Αυτό θα μπορούσε να οργανωθεί σε σύντομο χρονικό διάστημα. Αλλά το Συμβούλιο της Ομοσπονδίας έχει δηλώσει ότι δεν θα πραγματοποιήσει ειδική συνεδρίαση την Παρασκευή. Εάν αυτό αληθεύει, τότε η επόμενη προγραμματισμένη συνεδρίαση θα πραγματοποιηθεί στις 4 Οκτωβρίου, δηλαδή την επόμενη Παρασκευή.
Αυτό μπορεί να υποδηλώνει ότι η Ρωσία προχωρά σε παύση προκειμένου να επιβραδύνει την προέλαση της Ουκρανίας. Ή ότι δοκιμάζει την τοπική υποστήριξη για την προσάρτηση. Αλλά με ελάχιστη εμπιστοσύνη στον Ρώσο πρόεδρο στο εξωτερικό, μια συμφωνία φαίνεται απίθανη και η προσάρτηση φαίνεται το πιο πιθανό αποτέλεσμα.
Τι μπορεί να συμβεί μετά την προσάρτηση;
Αυτό είναι το βασικό ερώτημα. Ο Πούτιν και άλλοι ανώτατοι αξιωματούχοι έχουν αφήσει να εννοηθεί ότι θα αρχίσουν να αντιμετωπίζουν τις επιθέσεις στις προσαρτημένες περιοχές ως επιθέσεις σε κυρίαρχο ρωσικό έδαφος. Η Μόσχα έχει ήδη κατηγορήσει την Ουκρανία για επιθέσεις σε ρωσικά εδάφη κατά τη διάρκεια του πολέμου.
Όσον αφορά τις στρατιωτικές επιχειρήσεις, η Ρωσία μπορεί να αρχίσει να στοχεύει με τους πυραύλους της κατοικημένες περιοχές και κυβερνητικά κτίρια, επιθέσεις παρόμοιες με τα πλήγματα σε ουκρανική ενεργειακή υποδομή κοντά στο Χάρκοβο νωρίτερα αυτόν τον μήνα. Η Μόσχα θα μπορούσε επίσης να ξεκινήσει πυρηνικές ασκήσεις ή ακόμη και να πραγματοποιήσει πυρηνικά πλήγματα προκειμένου να τρομάξει τη Δύση. Θα αναπτύξει επίσης στρατιώτες στο μέτωπο για να κρατήσουν τις γραμμές και να αποτρέψουν τη Ρωσία από το να χάσει άλλα εδάφη λόγω της ουκρανικής αντεπίθεσης.
Στο εσωτερικό, η Ρωσία μπορεί να κλείσει τα σύνορα ή να επιβάλει στρατιωτικό νόμο σε ορισμένες περιοχές. Μεταξύ άλλων, ο στρατιωτικός νόμος προβλέπει κατάσχεση περιουσιών, απαγόρευση κυκλοφορίας, σύλληψη επικριτών της κυβέρνησης, στρατόπεδα συγκέντρωσης για ξένους πολίτες και άλλα αυστηρά μέτρα.
Ποια είναι η δυτική απάντηση;
Η Ουκρανία έχει δηλώσει ότι δεν θα δεχτεί τον πυρηνικό εκβιασμό της Ρωσίας και ότι προτίθεται να απελευθερώσει όλα τα εδάφη που έχει καταλάβει η Ρωσία. Δυτικοί αξιωματούχοι έχουν συμφωνήσει, σημειώνοντας ότι έχουν απευθύνει πολύ αυστηρές προειδοποιήσεις στο Κρεμλίνο να μην κλιμακώσει αυτή τη σύγκρουση με τη χρήση ισχυρών όπλων, συμπεριλαμβανομένης της πυρηνικής επιλογής.
Ο Πούτιν, όταν εκτόξευσε την απειλή περί πυρηνικών, δήλωσε ευθέως πως «δεν πρόκειται για μπλόφα». Μπορεί να είναι μπλόφα, αλλά ο Ρώσος πρόεδρος θα δεχθεί ισχυρές πιέσεις προκειμένου να διατηρήσει τα εδάφη που έχει καταλάβει.
Ποιος είναι o τελικός στόχος;
Μακροπρόθεσμα, ο Πούτιν φαίνεται να έχει έναν στόχο: τον πολιτικό έλεγχο της Ουκρανίας. Αν και πριν από τον πόλεμο τόνιζε ότι ήθελε εγγυήσεις ασφαλείας σχετικά με τη μη επέκταση του ΝΑΤΟ, είναι σαφές ότι επιδιώκει την αλλαγή καθεστώτος στο Κίεβο και την κυριαρχία στο πολιτικό μέλλον της χώρας.
Η προσάρτηση εδαφών μάλλον δεν θα τον ικανοποιήσει. Πολλοί αναμένουν ότι θα θελήσει να επιστρέψει στην επίθεση μόλις τα ρωσικά στρατεύματα είναι έτοιμα.
Με πληροφορίες από Guardian
