Kathimerini.gr
Εχουν γίνει ροκ σταρ, μπαίνουν στα σπίτια των νοικοκυριών κάθε βράδυ και καθησυχάζουν τους πολίτες με την αυθεντία τους. Εκατομμύρια άνθρωποι τους ακούν ευλαβικά, κρέμονται από τα χείλη τους. Τα ΜΜΕ τους αφιερώνουν εκτενή πορτρέτα, με τις σπουδές τους, τα χόμπι τους, τα προσωπικά τους στοιχεία.
Η αγωνία της κοινής γνώμης τούς ομορφαίνει. Οι σπασίκλες απόκληροι της φοιτητικής ζωής, οι αποκηρυγμένοι τρελοί επιστήμονες, που κάποτε ταυτίζονταν με τους ήρωες της κωμικής σειράς Big bang, αίφνης, την κρίσιμη αυτή στιγμή, φαντάζουν γοητευτικοί. Ο λόγος για τους απανταχού συναδέλφους και ομολόγους του Σωτήρη Τσιόδρα, που σε πολλές χώρες έχουν αποκτήσει ανάλογη επιρροή και απήχηση με επιδημιολόγο της Ελλάδας.
Στη Γερμανία, αν και την Αγκελα Μέρκελ συνοδεύει συνήθως στις συνεντεύξεις Τύπου ο πρόεδρος του Ινστιτούτου «Ρόμπερτ Κοχ», Ρόμπερτ Βίλερ, το φωτογενές πρόσωπο του κορωνοϊού είναι ο Κρίστιαν Ντρόστεν, επικεφαλής ιολόγος του βερολινέζικου νοσοκομείου Charité. Ο 48χρονος επιστήμονας με τις μπούκλες έχει προφανώς επικοινωνιακό ταλέντο με αποτέλεσμα η Süddeutsche Zeitung να τον χρίσει «τσάρο του κορωνοϊού». Από τα τέλη Φεβρουαρίου, το podcast του, στο οποίο λύνει καθημερινά απορίες των πολιτών σχετικά με τον COVID-19, είναι πρώτο στη λίστα με τα δημοφιλέστερα της Apple. Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης πολλοί χρήστες τον προτρέπουν να βάλει υποψηφιότητα για καγκελάριος και άλλοι/-ες δηλώνουν ερωτευμένοι/ες μαζί του.
Στην Ισπανία είναι η δεύτερη φορά που η χώρα περιμένει με αγωνία τις εξηγήσεις του Φερνάντο Σιμόν. Ο ανεπιτήδευτος επιδημιολόγος της χώρας που έχει ξεπεράσει τους 10.000 νεκρούς από την πανδημία, έχει ξαναβρεθεί στο προσκήνιο πριν από έξι χρόνια, όταν μία νοσοκόμα είχε προσβληθεί από τον ιό Εμπολα. Ηταν η πρώτη περίπτωση εκτός Αφρικής και ο Σιμόν κατάφερε με την προσωπική του στάση και ενημέρωση να εμφυσήσει σε πολίτες και Αρχές την ανάγκη για ψύχραιμη αντιμετώπιση της κατάστασης. Οι σαφείς και ψυχρά επιστημονικές απαντήσεις του εκτιμώνται ιδιαίτερα από τους εκπροσώπους του Τύπου, που εμφανίστηκαν εξαιρετικά ικανοποιημένοι μόλις πρωτοανέλαβε δράση ο οικείος επιδημιολόγος, με αφορμή τον κορωνοϊό όμως αυτή τη φορά.
Ο Κρίστιαν Ντρόστεν, επικεφαλής ιολόγος του βερολινέζικου νοσοκομείου Charité.
Ωστόσο, η εξέλιξη της πανδημίας στην Ισπανία και η ολιγωρία της κεντροαριστερής κυβέρνησης να πάρει περιοριστικά μέτρα κατέστησαν τον Σιμόν έναν βολικό αποδιοπομπαίο τράγο. Οι ευθύνες προσωποποιήθηκαν με αποτέλεσμα συχνά τον τελευταίο καιρό να ακούγονται εκκλήσεις να παραιτηθεί.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες ο Αντονι Φάουτσι έχει γίνει ο αντίποδας του Ντόναλντ Τραμπ. Είναι εκείνος που αναλαμβάνει καθημερινά να αντικρούει τις συνήθως αντιεπιστημονικές δηλώσεις του Αμερικανού προέδρου: από τη διαβόητη πλέον εξαγγελία του ότι τα περιοριστικά μέτρα θα αρθούν πριν από το Πάσχα μέχρι την παθιασμένη και άκριτη υπεράσπιση της χλωροκίνης. Πολλοί προέβλεψαν ότι η –κομψή έστω– ανασκευή των προεδρικών δηλώσεων θα του στοιχίσει τη θέση του στην taskforce του Λευκού Οίκου. Είναι πλέον σαφές όμως ότι η επιστημονική σκέψη επικράτησε της ρατσιστικής (βλ. «κινεζικός ιός») και οικονομοκεντρικής προεδρικής αντίληψης για τη διαχείριση της κρίσης. Αυτό που εκτιμούν οι πάντες είναι η ειλικρίνειά του στις συχνές εμφανίσεις του στις συνεντεύξεις Τύπου.
Ο φακός τον συλλαμβάνει να κάνει μορφασμούς οδύνης πίσω από τον Τραμπ και οι γκριμάτσες του δίνουν τροφή στα κωμικά late night shows. Γεννημένος στο Μπρούκλιν, ο Φάουτσι έχει συνεργαστεί με έξι διαφορετικούς προέδρους των Ηνωμένων Πολιτειών και έχει σημαντικό ακαδημαϊκό έργο, αφού πέρυσι ήταν ο 41ος κατά σειράν επιστήμονας με τις περισσότερες αναφορές, με βάση το Google Scholar. Eίναι εργασιομανής, σύμφωνα με τα λεγόμενά του δουλεύει 19 ώρες τη μέρα, και καταφέρνει παρά την ηλικία του (είναι 79 ετών) να τρέχει τουλάχιστον 5 χιλιόμετρα τη μέρα. Παλιότερα είχε μάλιστα τρέξει και μαραθώνιο σε τρεις ώρες και 37 λεπτά.
Στη Βρετανία
Ο Νιλ Φέργκιουσον του Πανεπιστημίου Imperial, ο άνθρωπος που έπεισε τον Μπόρις Τζόνσον να εγκαταλείψει τη θεωρία περί ανοσίας της αγέλης, κραδαίνοντας ως δαμόκλειο σπάθη τον κίνδυνο να θρηνήσει η Βρετανία μισό εκατομμύριο νεκρούς, νόσησε και ο ίδιος από τον ιό. «Αναστεναγμός. Εμφάνισα έναν επίμονο ξερόβηχα χθες και απομονώθηκα εθελοντικά παρόλο που αισθανόμουν καλά. Σήμερα στις 4 το πρωί ξύπνησα με υψηλό πυρετό. Κυκλοφορεί πολύ COVID-19 στο Ουέστμινστερ», σχολίασε στο Twitter στα μέσα Μαρτίου λίγο προτού βγει θετικός στον ιό και ο ίδιος ο Τζόνσον.
Πάντως, ο ίδιος αναθεώρησε τα μαθηματικά μοντέλα του σημαντικά προς τα κάτω, κάνοντας λόγο για μόλις 20.000 νεκρούς στο Ηνωμένο Βασίλειο, με δεδομένο ότι η κυβέρνηση αποφάσισε τελικά να ακολουθήσει την ορθόδοξη οδό της επιβολής περιοριστικών μέτρων. Οι αντίπαλοί του τον εγκάλεσαν για ασυνέπεια και άτακτη υποχώρηση από την καταστροφολογία, αλλά ο ίδιος επέμεινε ότι η αρχική εκτίμηση για εκατόμβη, σε περίπτωση που δεν λαμβάνονταν μέτρα καραντίνας, ήταν σωστή.
Ο Ισλανδός Τόρολφουρ Γκούντνασον.
Στην Ισλανδία ο Τόρολφουρ Γκούντνασον έχει γίνει αγαπημένος των ΜΜΕ εξαιτίας των καθημερινών τηλεοπτικών του εμφανίσεων. Παιδίατρος με ειδικότητα στις λοιμώδεις νόσους, ο Γκούντνασον απολαύει της πλήρους εμπιστοσύνης της κοινής γνώμης, αν και εν μέρει προωθεί και αυτός τη θεωρία της ανοσίας της αγέλης.
Μόνο που η χώρα του έχει πληθυσμό 364.000 και έτσι είναι δυνατός ο εντοπισμός των φορέων του ιού και η άμεση απομόνωσή τους. Ειδικοί «ντετέκτιβ» αναζητούν στη συνέχεια όλα τα άτομα που ήρθαν σε επαφή με τους καταγεγραμμένους φορείς, συχνά εντός ολίγων λεπτών από μια θετική διάγνωση. Η άμεση επιβολή καραντίνας για δύο εβδομάδες αποτρέπει έτσι την περαιτέρω διάδοση του ιού – προς το παρόν τουλάχιστον.
Ο Ντιντιέ Ραούλ και η χλωροκίνη
Ο αμφιλεγόμενος Γάλλος μικροβιολόγος Ντιντιέ Ραούλ θεωρείται μεν σοβαρός επιστήμονας, πλην εσχάτως έχει αποκτήσει την εμμονή να πείσει την υφήλιο για την αποτελεσματικότητα του φαρμάκου κατά της ελονοσίας στη μάχη εναντίον του COVID-19. Το γεγονός ότι μοιάζει φυσιογνωμικά με τον γιατρό του Ντόναλντ Τραμπ ίσως εξηγεί γιατί ο Αμερικανός πρόεδρος εμφανίζεται να υιοθετεί τη γνώμη του. Η αλήθεια είναι ότι η χλωροκίνη χρησιμοποιείται ευρέως σε βαριά περιστατικά νοσούντων από τον κορωνοϊό. «Υπάρχουν ενδείξεις ότι εργαστηριακά αλλά και σε πρώτες κλινικές έρευνες το Resochin (σ.σ.: με κύρια δραστική ουσία τη χλωροκίνη) μειώνει τα επίπεδα του ιού», αναφέρει ο επικεφαλής της γερμανικής Bayer. Ωστόσο, ο γνωστός Γάλλος επιστήμονας διακήρυξε με αυτοπεποίθηση το τέλος του κορωνοϊού στο YouTube, κάτι που δεν συνάδει ούτε με τις οδηγίες των συναδέλφων του ούτε με τις προειδοποιήσεις ότι η χλωροκίνη θα μπορούσε να έχει παρενέργειες. Το δείγμα των ασθενών στο οποίο έχει δοκιμάσει τη δράση της ο Ραούλ είναι μικρό για να μπορεί να βγάλει ασφαλή συμπεράσματα. Παρ’ όλα αυτά, όσοι τον ακολουθούν στο Twitter επιδίδονται σε συνωμοσιολογίες γιατί ο ΠΟΥ δεν τάσσεται υπέρ της χλωροκίνης.
