Ο Βλαντίμιρ Πούτιν μπορεί να αιφνιδιάστηκε δυσάρεστα με την απρόσμενη αντεπίθεση των Ουκρανών στο Κουρσκ, ωστόσο, αυτό το Σαββατοκύριακο είναι πιθανό να πανηγυρίσει… εδαφικά κέρδη πιο δυτικά – στη Γερμανία, αναφέρει σε ανάλυσή του το Politico.
Η ρωσόφιλη Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) έχει ισχυρές πιθανότητες ανάδειξης σε πρώτο κόμμα στις επικείμενες εκλογές του Σεπτεμβρίου σε Βραδεμβούργο, Σαξονία και Θουριγγία, τρία κρατίδια της πρώην Ανατολικής Γερμανίας.
Με το AfD ενισχυμένο και το νεόκοπο κόμμα της Ζάρα Βάγκενκνεχτ BSW σε τροχιά ανόδου, η Μόσχα οδεύει προς αποκατάσταση ισχυρού ερείσματος στο τμήμα της χώρας, όπου κυριαρχούσε επί δεκαετίες κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου.
Στην περίπτωση που οι δημοσκοπικές προβλέψεις επιβεβαιωθούν στην κάλπη, τα αποτελέσματα αναμένεται να προκαλέσουν νέο κύκλο ομφαλοσκόπησης στη Γερμανία. Ενδεχόμενη νίκη των ακραίων δυνάμεων θα αναδείκνυε την αποτυχία του γερμανικού πολιτικού κατεστημένου να αποκαταστήσει το χάσμα Ανατολής – Δύσης στη χώρα, ενώ θα κλόνιζε περαιτέρω τον ήδη ασταθή τριμερή κυβερνητικό συνασπισμό.
Η Ζάρα Βάγκενκνεχτ, υποψήφια του κόμματος Buendnis Sahra Wagenknecht BSW (που φέρει το όνομά της), βγάζει σέλφι με νέους υποστηρικτές κατά τη διάρκεια προεκλογικής εκστρατείας στη Θουριγγία – Φωτ.: REUTERS/Karina Hessland
Όπως σχολιάζει το Politico, μια σαρωτική νίκη των άκρων θα σηματοδοτούσε επιπλέον μια προσωπική νίκη για τον Πούτιν: Ο Ρώσος πρόεδρος έκανε τα πρώτα του βήματα ως πράκτορας της KGB τη δεκαετία του 1990 στη Δρέσδη, μια εμπειρία που τον διαμόρφωσε, ασκώντας του γοητεία διαρκείας για καθετί γερμανικό. Ενας βιογράφος τον είχε χαρακτηρίσει κάποτε «Γερμανό στο Κρεμλίνο».
Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, τα φιλορωσικά κόμματα, που κινούνται σε ένα ευρύ φάσμα της γερμανικής πολιτικής σκηνής, προβλέπεται να συγκεντρώσουν τουλάχιστον το 50% των ψήφων στα τρία κρατίδια. Μάλιστα, στη Θουριγγία εκτιμάται πως θα συγκεντρώσουν έως και 65%, με το AfD να αναδεικνύεται πρώτο με περίπου 30%.
Παρότι δεν είναι όλα αυτά τα κόμματα αναφανδόν υπέρ της Μόσχας όπως το AfD, μοιράζονται δύο κοινές ρητορικές που έχει προωθήσει η άκρα δεξιά: Αφενός πως το ΝΑΤΟ είναι συνυπεύθυνο για τον πόλεμο στην Ουκρανία, αφετέρου πως μια ειρηνική λύση θα ήταν εφικτή, αν η Δύση είχε ασχοληθεί σοβαρά με τη διπλωματία.
Τα κυρίαρχα κυβερνητικά κόμματα της Γερμανίας σε εθνικό επίπεδο -οι Σοσιαλδημοκράτες (SPD), οι Πράσινοι (Die Gruenen) και οι Ελεύθεροι Δημοκράτες (FDP)- προβλέπονται οι χαμένοι της εκλογικής κούρσας, με τις δημοσκοπήσεις να προβλέπουν ένα αθροιστικό αποτέλεσμα περίπου 12% στη Σαξονία και τη Θουριγγία και 27% στο Βρανδεμβούργο. Ακόμη και αν στην εξίσωση των αποτελεσμάτων συμπεριληφθεί και η μεγαλύτερη κεντρώα δύναμη της Γερμανίας, οι συντηρητικοί Χριστιανοδημοκράτες (CDU), το αθροιστικό ποσοστό των κυρίαρχων κομμάτων δεν ξεπερνά το 50%.
Οπως αναφέρει το δημοσίευμα, πρόκειται για εντυπωσιακή υποχώρηση των κεντρώων κομμάτων που καθόρισαν την πολιτική ζωή της ανατολικής Γερμανίας μετά την επανένωση. Στις αρχές της δεκαετίας του ’90, οι δυνάμεις του δυτικογερμανικού κατεστημένου ουσιαστικά «αποίκισαν» την Ανατολή, εγκαθιστώντας τους δικούς τους πολιτικούς στη διοίκηση της Σαξονίας και άλλων κρατιδίων. Ακόμη και σήμερα, πάνω από το 40% της ανώτατης πολιτικής τάξης στα ανατολικά κρατίδια προέρχεται από τη Δύση.
Ο Μπγιορν Χέκε, ηγέτης της Εναλλακτικής για τη Γερμανία στη Θουριγγία (AfD), μιλάει κατά τη διάρκεια προεκλογικής συγκέντρωσης στην Ερφούρτη – Φωτ.: REUTERS/Karina Hessland
Η ραγδαία άνοδος του AfD και άλλων λαϊκιστικών κομμάτων στην Ανατολή υποδεικνύει πως η προσέγγιση αυτή απέτυχε. Τόσο οι Πράσινοι όσο και οι Φιλελεύθεροι, το μικρότερο από τα τρία κόμματα του εθνικού συνασπισμού της Γερμανίας, είναι αντιμέτωποι με το ενδεχόμενο να μείνουν εκτός και των τριών ομόσπονδων κοινοβουλίων, σύμφωνα με τις πρόσφατες δημοσκοπήσεις.
«Τα δημοκρατικά κόμματα -SPD, CDU, οι πράσινοι ακόμα- ποτέ δεν κατάφεραν πραγματικά να εδραιωθούν στην ανατολική Γερμανία με τον τρόπο που ήταν παγιωμένα στη δύση. Και αυτό καθιστά πολύ πιο εύκολο φυσικά για ένα κόμμα όπως το AfD να εισχωρήσει και να επωφεληθεί από ένα πιο ασταθές εκλογικό σώμα», σημειώνει στο Politico ο Γιοχάνες Κις, κοινωνιολόγος στο Πανεπιστήμιο της Λειψίας.
Παρότι η γερμανική επανένωση, συνεχίζει το δημοσίευμα, μεταμόρφωσε θεμελιωδώς την οικονομία της πρώην Ανατολικής Γερμανίας, ανεβάζοντας το βιοτικό επίπεδο σε βαθμό αδιανόητο σε σχεση με τον κομμουνισμό, η δυσαρέσκεια για τη de facto ανάληψη της χώρας από τη Δύση παραμένει αισθητή σε πολλές γωνιές. Μετά την επανένωση, το 15% του πληθυσμού εγκατέλειψε την ανατολή καθώς πολλοί πρώην Ανατολικογερμανοί, ιδίως γυναίκες, μετακινήθηκαν προς τη δύση.
Την απογοήτευση για τις εξελίξεις αυτές ενισχύουν συχνά οι πολιτικοί που αντιμετωπίζουν την περιοχή -η οποία σήμερα είναι μόνο το ένα πέμπτο του μεγέθους της πρώην Δυτικής Γερμανίας από άποψη πληθυσμού- ως «την άλλη».
«Πρέπει κανείς να εξηγεί τα πράγματα λίγο περισσότερο στην Ανατολή απ’ ό,τι στη Δύση, αλλά το κάνω ευχαρίστως και μου αρέσει να πηγαίνω εκεί», είχε δηλώσει ο αρχηγός του CDU Φρίντριχ Μερτς σε δημοσιογράφο τον περασμένο Μάιο, αναφερόμενος στη σκληρή στάση του κόμματός του έναντι της Ρωσίας.
Τότε ο Μερτς είχε διαμηνύσει πως στόχευε σε πρωτιά και στα τρία κρατίδια – κάτι που μοιάζει πλέον πιθανώς ανέφικτο.
Στη Σαξονία το CDU εμφανίζεται αρκούντως ανταγωνιστικό ακόμα, κάτι που εν μέρει οφείλει στον Χριστιανοδημοκράτη πρωθυπουργό του κρατιδίου, Μίκαελ Κρέτσμερ, ο οποίος αντιτίθεται στα δισεκατομμύρια στρατιωτικής βοήθειας προς το Κίεβο, καθιστώντας αιχμή της εκστρατείας του την προώθηση των ειρηνευτικών συνομιλιών μεταξύ Μόσχας και Κιέβου.
Ο Κρέτσμερ επισκέφτηκε το 2021 τη Μόσχα, προσκαλώντας τον Πούτιν στη Δρέσδη – όπου ο Ρώσος ηγέτης βρισκόταν όταν κατέρρεε το Τείχος του Βερολίνου. «Θα ήταν μεγάλη τιμή, εξοχότατε, να σας υποδεχτώ στη Σαξονία» είχε πει τότε ο Κρέτμσερ στον Πούτιν.
Στη Σαξονία το CDU εμφανίζεται αρκούντως ανταγωνιστικό ακόμα, κάτι που εν μέρει οφείλει στον Χριστιανοδημοκράτη πρωθυπουργό του κρατιδίου, Μίκαελ Κρέτσμερ, ο οποίος αντιτίθεται στα δισεκατομμύρια στρατιωτικής βοήθειας προς το Κίεβο – Φωτ.: REUTERS/Annegret Hilse
Δεκαετίες αντιδυτικής προπαγάνδας
«Το ότι ακόμη και ένας υψηλόβαθμος συντηρητικός Γερμανός από την Ανατολή ήταν πρόθυμος να υποκλιθεί στον Πούτιν, υπογραμμίζει το βαθμό στον οποίο το ρωσικό αφήγημα έχουν επικρατήσει στην περιοχή. Ακόμη και αν οι περισσότεροι Γερμανοί στην Ανατολή δεν έχουν ψευδαισθήσεις για τον Πούτιν, ο πληθυσμός δεν έχει ακόμη ξεπεράσει δεκαετίες αντιδυτικής προπαγάνδας. Για πολλούς, η Μόσχα δεν είναι χειρότερη από την Ουάσιγκτον, την οποία οι λαϊκιστές πολιτικοί κατηγορούν ότι εργάζεται παρασκηνιακά για να επιτύχει τους δικούς της στόχους στην Ουκρανία» σημειώνει το Politico.
«Οι ΗΠΑ είναι μια υπερδύναμη σε παρακμή που αγωνίζεται να διατηρήσει την παγκόσμια ηγεμονία της», δήλωσε τον περασμένο μήνα η Ζάρα Βάγκενκνεχτ, η αριστερή ηγέτης του πρωσοποπαγούς BSW – που φέρει και το όνομά της, Bündnis Sahra Wagenknecht.
Ως επί το πλείστον, οι αριστεροί πολιτικοί στην Ανατολή έχουν συσπειρωθεί γύρω από το BSW και το κόμμα της Αριστεράς -τον διάδοχο του πρώην ανατολικογερμανικού κομμουνιστικού κόμματος- και είναι λιγότερο υπέρ του Πούτιν και περισσότερο υπέρ της ειρήνης.
«Χρειαζόμαστε μια ευρωπαϊκή ειρηνευτική τάξη που να περιλαμβάνει τη Ρωσία», δήλωσε αυτό το μήνα ο Μπόντο Ράμελοβ του Die Linke, σημερινός πρωθυπουργός της Θουριγγίας και ένας από τους σφοδρούς επικριτές της Ρωσίας στην Αριστερά. «Όλες οι εμπλεκόμενες χώρες θα πρέπει να συμφωνήσουν σε μια συμφωνία μη επίθεσης και να δημιουργήσουν μια κοινότητα άμυνας».
Οι επικριτές απορρίπτουν τέτοιες εκκλήσεις από την Αριστερά ως αφελείς. Οι πιέσεις στη Δύση για ανάσχεση της αποστολής όπλων και η ενθάρρυνση της Ουκρανίας να αναστείλει τον αγώνα της και να παραχωρήσει εδάφη, τελικά λειτουργούν υπέρ της Μόσχας και όχι υπέρ της ειρήνης, νομιμοποιώντας την εισβολή της στην Ουκρανία, καταγγέλλουν.
Η μεγαλύτερη απειλή, ωστόσο, παραμένει το AfD, το οποίο θα προκαλούσε έναν πολιτικό σεισμό που θα είχε συνέπειες πολύ πέρα από τα σύνορα της Γερμανίας εάν το κόμμα κέρδιζε και στα τρία κρατίδια. Προοπτική πολύ πιο πιθανή, σύμφωνα με κάποιους, μετά την επίθεση με μαχαίρι στο Ζόλινγκεν την περασμένη εβδομάδα, την οποία φέρεται να διέπραξε Σύρος με δεσμούς με το Ισλαμικό Κράτος.
Θεαματική υποχώρηση παρουσιάζουν τα κεντρώα κόμματα που καθόρισαν την πολιτική ζωή της ανατολικής Γερμανίας μετά την επανένωση – Φωτ.: AP Photo/Michael Probst
Οι δεσμοί του AfD με τη Μόσχα είναι καλά δομημένοι, προσθέτει το Politico. Πριν από τις ευρωεκλογές του Ιουνίου, οι γερμανικές αρχές αποκάλυψαν αυτό που χαρακτήρισαν ως ρωσική επιχείρηση επιρροής στην οποία συμμετείχε ένας από τους επικεφαλής υποψηφίους του AfD. Παρόλα αυτά, το κόμμα τερμάτισε δεύτερο με 16% και σημείωσε ιδιαίτερα καλές επιδόσεις στα ανατολικά.
Πολλά υψηλόβαθμα στελέχη του AfD δεν κρύβουν τη συμπάθειά τους για το καθεστώς του Πούτιν. Ο Μπγιορν Χέκε, επικεφαλής της τοπικής οργάνωσης του AfD στο κρατίδιο της Θουριγγίας, είχε δηλώσει πως, αν ποτέ γίνει καγκελάριος της Γερμανίας, το πρώτο του ταξίδι θα είναι στη Μόσχα.
Aλλωστε, και ο Πούτιν, προτού οι σχέσεις Βερολίνου – Μόσχας πάρουν πικρή τροπή, ήταν συχνός επισκέπτης της Γερμανίας.
«Θα είμαι ειλικρινής, έρχομαι στη Δρέσδη με ένα ιδιαίτερο συναίσθημα», είχε πει σε ακροατήριο κατά τη διάρκεια μιας επίσκεψής του στην πόλη το 2009 για να παραλάβει βραβείο προς τιμήν επιφανών προσωπικοτήτων που «αγωνίζονται για το καλό στον κόσμο».
«Πρόκειται αναμφίβολα για ένα από τα κέντρα του ευρωπαϊκού πολιτισμού, μια πόλη πλούσια σε ιστορία με τη δική της ιδιαίτερη γοητεία», είχε πει ο Πούτιν.
Πηγή: Politico
