Kathimerini.gr
Πρωτοφανείς στα αμερικανικά χρονικά, οι – όχι μία αλλά πολλές – διώξεις που ασκήθηκαν φέτος (τον Μάρτιο, τον Ιούνιο, τον Αύγουστο) κατά του Αμερικανού πρώην προέδρου Ντόναλντ Τραμπ ήταν, δικαίως, πρώτο θέμα διεθνώς.
Το γεγονός ότι ο Τραμπ διεκδικεί εκ νέου την προεδρία των ΗΠΑ ενόψει των εκλογών του 2024, προφανώς προσθέτει βαρύτητα αλλά και πολιτικές/προεκλογικές διαστάσεις στις – ούτως ή άλλως πρωτοφανείς – εν εξελίξει δικαστικές του περιπέτειες.
Ωστόσο, η εικόνα ενός εκλεγμένου πρώην ή ακόμη και νυν ηγέτη που βρίσκεται ξαφνικά αντιμέτωπος με τη δικαιοσύνη, από διεθνή σκοπιά, δεν είναι πρωτοφανής. Κάθε άλλο.
«Στην πραγματικότητα είναι συνηθισμένο να απαγγέλλονται κατηγορίες στους ηγέτες δημοκρατιών», σημειώνει σε ανάλυσή του το περιοδικό Foreign Policy. Σύμφωνα μάλιστα με τα στοιχεία που παρουσιάζονται στο εν λόγω άρθρο, «ο Τραμπ είναι απλώς ένας από τους συνολικά 78 πολιτικούς ηγέτες δημοκρατικών κρατών που έχουν βρεθεί αντιμέτωποι με ποινικές διώξεις από το έτος 2000 και έπειτα».
Ο Ρεπουμπλικανός πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ (2016-2020) και νυν προεδρικός υποψήφιος (ενόψει των εκλογών του 2024) απορρίπτει όσα του προσάπτονται στο πλαίσιο διαφορετικών υποθέσεων (βλ. Στόρμι Ντάνιελς, απόρρητα έγγραφα, εκλογικό αποτέλεσμα 2020) και βγαίνει στην αντεπίθεση, κατηγορώντας το κόμμα των Δημοκρατικών και τον ίδιο τον νυν πρόεδρο Τζο Μπάιντεν ότι έχουν εξαπολύσει «κυνήγι» εναντίον του εργαλειοποιώντας την αμερικανική δικαιοσύνη με στόχο να πλήξουν την προεδρική του υποψηφιότητα.
Ωστόσο, όπως αναφέρει το FP, «η απαγγελία κατηγοριών και η καταδίκη πρώην ηγετών σε δημοκρατικές και ημιδημοκρατικές χώρες σε ολόκληρο τον κόσμο είναι, στην πραγματικότητα, κάτι αρκετά συνηθισμένο».
Σύμφωνα με τη σχετική ανάλυση του Foreign Policy, τουλάχιστον 78 ηγέτες σε συνολικά 53 χώρες, που θεωρούνται δημοκρατικές ή ημιδημοκρατικές, έχουν οδηγηθεί ενώπιον της δικαιοσύνης από το 2000 και έπειτα.
Από αυτούς τους 78 ηγέτες, οι 48 αξίζει να σημειωθεί μάλιστα ότι όχι μόνο κατηγορήθηκαν αλλά και καταδικάστηκαν.
Για του λόγου το αληθές, υπενθυμίζονται περιπτώσεις πολιτικών όπως: του Σίλβιο Μπερλουσκόνι στην Ιταλία, του Νίκολα Γκρούεφσκι στη Βόρεια Μακεδονία, των Νικολά Σαρκοζί και Ζακ Σιράκ στη Γαλλία, του Μιχαήλ Σαακασβίλι στη Γεωργία, του Γκέιρ Χάαρντε στην Ισλανδία, των Ναουάζ Σαρίφ και Ιμραν Χαν στο Πακιστάν, του Ζαΐρ Μπολσονάρο στη Βραζιλία (αλλά και του νυν προέδρου Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα ο οποίος απαλλάχθηκε μεν των κατηγοριών αφού είχε όμως προηγουμένως οδηγηθεί στη φυλακή), του Εχούντ Ολμέρτ στο Ισραήλ (αλλά και του Μπενιαμίν Νετανιάχου που είχε βρεθεί αντιμέτωπος με τις δικές του δικαστικές περιπέτειες), του Βίκτορ Γιανουκόβιτς στην Ουκρανία, της Κριστίνα Φερνάντες ντε Κίρχνερ στην Αργεντινή και πολλών άλλων…
Η άσκηση διώξεων σε πολιτικούς ηγέτες μπορεί να προκαλέσει ευρύτερη πολιτική αποσταθεροποίηση σε μια χώρα, όπως έχει συμβεί άλλωστε διεθνώς πολλές φορές στο παρελθόν.
Ωστόσο, η απαγγελία κατηγοριών δεν λειτουργεί πάντοτε αποσταθεροποιητικά. Αντιθέτως, αυτές οι διώξεις γίνεται να συμβάλουν στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των πολιτών στους θεσμούς, στην εκτόνωση εντάσεων, στο κλείσιμο παλαιών ανοιχτών «πληγών» κ.ά.
Η δίκη ενός πρώην προέδρου μπορεί να αποτελέσει δοκιμασία για την ίδια τη δημοκρατία αλλά και να επαναβεβαιώσει την ανεξαρτησία των θεσμών.
Στην περίπτωση του Τραμπ πάντως, το δικαστικό σίριαλ επί της ουσίας τώρα ξεκινά και αναμένεται να διεξαχθεί… εν μέσω προεκλογικής περιόδου.
Με πληροφορίες από Foreign Policy
